CO2-reductie zal de komende jaren een heet hangijzer blijven
Samen moeten we de uitstoot van CO2 naar beneden krijgen. En we, dat zijn de consument en de industrie. Duurzaam omgaan met energie wordt de uitdaging van de komende decennia, zodat we niet alleen onze energiefactuur kunnen beperken maar vooral de ecologische voetafdruk op het milieu kunnen verkleinen. En soms is dat makkelijker dan we denken.
Joachim Castelain
Ingenieur en projectadviseur VLAIO
In welke mate gaan bedrijven duurzaam om met energie?
“Bij Vlaamse bedrijven groeit de interesse in duurzaamheid, zeker in vergelijking met pakweg vijftien jaar geleden. Ik zou durven zeggen dat bedachtzaam en duurzaam omgaan met energie vanzelfsprekend is geworden. Ondernemers gaan volop op zoek naar de beste energieleverancier en meer en meer wordt voor groene stroom gekozen. Uit de vroegere energiescans die je met VLAIO-steun kon doen, bleek dat de diversiteit aan leveranciers en het aandeel hernieuwbare energie sterk toenamen. Anderzijds vrees ik dat nog veel bedrijven het daarbij laten en niet steeds kiezen voor efficiëntere maar duurdere technologieën. Maar dit is geen nieuw fenomeen. Ik heb er vertrouwen in dat energie steeds doelgerichter zal worden ingezet.”
Met welke alternatieven kun je al heel wat voordeel doen?
”Het klinkt vreemd, maar ook op energievlak kan digitalisering en het op elkaar afstemmen van de verschillende verbruikers in een bedrijf voor heel wat vooruitgang zorgen. Ik denk bijvoorbeeld aan slimme sturing van verlichting en klimatisatie, integratie van warmtepompen en koelsystemen enzovoort… En ook wat betreft energietechnologie zal men blijven innoveren. In de transportsector zijn er bijvoorbeeld de elektrificatie en het gebruik van waterstof voor de lange afstand. Eigenlijk heeft elk bedrijf er baat bij om nu op zoek te gaan naar alternatieven voor ongeveer alles wat nog met fossiele brandstof gebeurt.”
Wat zijn voor een onderneming de grootste voordelen van het beperken van de ecologische voetafdruk?
“Naast het besparen op de energiefactuur, hebben groene bedrijven een enorm marketingvoordeel. Meer en meer consumenten vragen zich af of de producten die ze in huis halen wel duurzaam zijn. Op onze website kunnen ondernemers die stappen naar verduurzaming willen zetten terecht voor steun, advies en begeleiding. We zijn dit aanbod sterk aan het uitbreiden, want we merken dat dit voor bedrijven geen gemakkelijke opdracht is. Energie is ook niet de enige factor die aandacht vraagt bij het verkleinen van de ecologische voetafdruk. Water is er ook zo één. We starten normaal gezien in het najaar met het aanbieden van waterscans om bedrijven die daartoe nog niet verplicht zijn de mogelijkheden van rationeel watergebruik te helpen ontdekken.”
Hans Verboven
Deeltijds professor duurzaamheid aan de UA en zaakvoerder van het adviesbureau Sustacon
In welke mate gaan bedrijven duurzaam om met energie?
“We merken vandaag dat onze klanten zich beginnen voor te bereiden op de reductiedoelstellingen van de EU Green Deal en streven naar minimaal 55 procent CO2-reductie in 2030. Ze anticiperen ook op een mogelijke CO2-taxatie. De geopolitieke spanningen en het totaal gebrek aan visie van de politiek spelen ook mee. Energie is een risico geworden. Al deze factoren leiden ertoe dat businesscases minder conservatief worden opgebouwd. Het loont vandaag om op lange termijn te werken aan een reductie van de energiebehoefte. Iedereen moet mee om samen de gemeenschappelijke doelstellingen te kunnen bereiken.”
Met welke alternatieven kun je al heel wat voordeel doen?
“Op vlak van gebouwen winnen warmtenetten en ondiepe geothermie samen met warmtepompen aan belang. Daarnaast wordt een bedrijf deels ook stroomproducent. Dat gebeurt vooral nog met zonnepanelen omdat windmolens complexer zijn in vergunning. Een groot aandachtspunt is de netcongestie. Men kan de energie niet meer kwijt op piekmomenten. Ook is het elektriciteitsnet niet voorzien op de vele aansluitingen van laadpunten die eraan komen. Daarom is er nu een hele inhaalbeweging bezig naar energieopslag. We onderzoeken nu vooral waterstof, die ontzettend veel mogelijkheden biedt.”
Wat zijn voor een onderneming de grootste voordelen van het beperken van de ecologische voetafdruk?
“Ten eerste is de terugverdientijd van heel wat investeringen verbeterd, zeker met externe financiering is het een haalbare kaart. Bij nieuwbouw is het gewoon een no-brainer geworden. Ten tweede is energie vandaag iets wat ook vanuit risicostandpunt bekeken kan worden. Hoe meer men zelfvoorzienend is, hoe beter. Ten derde speelt ook de maatschappelijke evolutie een rol. Klanten beginnen te vragen naar de CO2-impact van je bedrijfsvoering. Ook je huidige en toekomstige medewerkers zijn ermee bezig. Ten slotte wordt ook de druk van de overheid alsmaar groter.”
Piet Delagaye
Gelegeerd bestuurder Istema, adviesbureau voor energie en techniek
In welke mate gaan bedrijven duurzaam om met energie?
“Door impulsen vanuit de overheid, alsook rapporten van de verschillende klimaatconferenties, is er de laatste jaren werkelijk een kentering aan de gang. Bedrijven spreken meer en meer de ambitie uit om te verduurzamen. Als studiebureau hebben we altijd aan de kar getrokken om duurzame oplossingen met lagere CO2-uitstoot te verdedigen. Recent hebben vooral de grote bedrijven een eigen visie ontwikkeld om energieneutraal te worden en ze worden hierin heel ambitieus. Die beweging zal zeker ook andere bedrijven aanzetten om hun ecologische voetafdruk te verkleinen.”
Met welke alternatieven kun je al heel wat voordeel doen?
”Wij zijn vooral betrokken bij het verduurzamen van de gebouwen, maar ook het totale energieplaatje van een bedrijfssite moet in rekening gebracht worden. Met een energiestudie kan het laaghangende fruit onder de aandacht gebracht worden. Er is bijvoorbeeld veel winst te halen door gebouwen beter te isoleren, energie te recupereren en installaties met hoger rendement te plaatsen. Er zijn ook verschillende alternatieven om het rechtstreeks verbruiken van fossiele brandstoffen te bannen en deels op hernieuwbare energie over te schakelen. Daarnaast dient ook het wagenpark en het transport onderzocht te worden.”
Wat zijn voor een onderneming de grootste voordelen van het beperken van de ecologische voetafdruk?
“We zijn ervan overtuigd dat een kleinere ecologische voetafdruk een meerwaarde betekent voor het bedrijf, zowel op vlak van zachte waarden zoals imago, werknemerstevredenheid en gezondheid, als op financieel vlak. Op de lange termijn kan vaak aangetoond worden dat de life cycle cost van duurzame of energieneutrale oplossingen lager is. De stijgende gasprijzen zullen deze oefening nog verduidelijken. Ik voorzie ook dat het in de toekomst duurder zal worden om CO2 uit te stoten door het inperken van emissierechten en het invoeren van CO2-taksen. Het is duidelijk dat CO2-reductie de komende jaren een heet hangijzer zal blijven.”