Bart Vermang: “De oplossing is een en-enverhaal”


1,5 graad Celsius. Daar is het hem om te doen. We moeten ervoor zorgen dat de temperatuur op onze planeet niet met 1,5 graad stijgt. Om dit binnen bereik te houden, moet de energietransitie zo snel mogelijk gebeuren zodat we de koolstofuitstoot naar beneden kunnen halen. 

De oplossing is een en-enverhaal. Waar nu gas of olie wordt gebruikt, moeten we elektrificeren en wind- en zonne-energie verder op grote schaal uitrollen. Als we dat niet doen, en we slagen er niet in die anderhalve graad te counteren, staan er ons nare dingen te wachten. Kijk maar naar de overstromingen of tornado’s.

We zien gelukkig een exponentiële groei in wind- en zonne-energie. In België kun je het gevoel hebben dat we al jaren op een stukje vals plat rijden en dat het niet echt vooruitgaat, maar dit probleem moeten we wereldwijd bekijken. Pas dan kun je het probleem aanpakken. Die exponentiële groei zien we in het feit dat 5 procent van de elektrische energie nu voortkomt uit zonne-energie. Je kunt inderdaad zeggen dat dit niet veel is, maar je moet de tijd ook analyseren. De tijd die we nodig hadden om van 1 naar 5 procent te gaan. Wel, nu gaan we ongeveer evenveel tijd nodig hebben om naar 50 procent te gaan. Dan weet je dat je groei wel degelijk exponentieel is.

In België zijn evenzeer mogelijkheden. We zien nu dat het potentieel van zonne-energie rond de 100 gigawatt zit en offshore-windenergie rond de 6. Voor wind moeten we echter niet alleen naar ons land kijken. De politiek is bezig contracten af te sluiten met Nederland, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk om de elektriciteitsnetwerken met elkaar te verbinden. Concreet komt onze energie binnenkort misschien van een storm in Engeland of Denemarken. 

Elektrificatie moet haar opmars evenzeer verderzetten. Momenteel komt 20 procent van onze energie voort uit elektriciteit, maar ook daar zal de groei exponentieel zijn. Elektrificatie waar mogelijk is altijd de efficiëntste route. Denk maar aan mobiliteit of het plaatsen van warmtepompen. Via de ‘waterstofladder’ kunnen we perfect meten waar het interessant is om elektriciteit in te zetten en waar we beter voor een andere energiedrager kiezen. Waterstof is een hot topic. Waterstof en/of andere synthetische brandstoffen zoals methanol kunnen de resterende percentages opvullen in die transitie, zeker voor de industrie en zwaar transport zoals boten en vliegtuigen.

Eigenlijk kun je de ideale energietoekomst samenvatten als volgt: alles wat elektrisch kan, moet elektrisch, en waar dit (nog) niet mogelijk is, moet er gewerkt worden met groene moleculen. Het is duidelijk dat we de komende jaren voor een ongeziene transitie komen te staan. Een transitie die door een combinatie van hernieuwbare energiebronnen ervoor moet zorgen dat we de planeet redden en onderweg ook niet verdrinken in peperdure energieprijzen.