Van Hoestenberghe & Gryseels: ‘De Belgische mossel, koning van de zeeboerderij’

Vanop het strand zie je, als je goed kijkt, 5 kilometer van de Belgische kust oranje en gele boeien dobberen. Daar wordt onder het wateroppervlak een Belgische delicatesse gekweekt: mosselen! Deze ‘zeeboerderij’ is niet alleen een schoolvoorbeeld van maritieme innovatie, maar draagt ook haar steentje bij aan onze planeet.

De mosselen groeien op touwen die onderaan met ankers zijn bevestigd in de zeebodem, en bovenaan worden opgehangen aan drijvende boeien. De mosselkweek is een 100% natuurlijk proces: de wilde mossellarven (Mytilus edulis of gewone mossel), die van nature overvloedig aanwezig zijn in de Noordzee, hechten zich op de touwen, waar ze transformeren tot minimosseltjes. Mosselen voeden zich met plankton die ze uit het water filteren. De sterke getijdenstromingen voeren continu verse plankton aan waardoor de mosselen zeer snel groeien en al na anderhalf jaar panklaar zijn. Vanuit Nieuwpoort vaart een speciale boot uit die deze kweeksystemen installeert en onderhoudt, en uiteindelijk ook de mosselen oogst.

Colruyt Group trekt met deze vorm van aquacultuur niet alleen de kaart van vernieuwing, maar ook van duurzaamheid. Er worden immers voor de productie van mosselen geen dierenvoeders in de natuur gekieperd, zoals dat bij viskweek wel het geval is. Sterker nog, de mosselen nemen CO2 op, assimileren stikstof via het filteren van plankton en hebben een positief effect op de biodiversiteit onder water. Aquacultuur zorgt dus niet alleen voor lokaal voedsel op ons bord, de mosselkweek komt ook de natuur ten goede.

In de zomer van 2023 was het zover: de eerste 5 ton Belgische mosselen werden verkocht in de CRU markten en werden – letterlijk – gesmaakt door de klant. Nu is het uitkijken naar de zomer van 2024, wanneer er een veelvoud aan mosselen in de winkels zal liggen. De kweekzone biedt op termijn onderdak aan 2.000 ton mosselen. Dit is ongeveer 10% van de jaarlijkse mosselconsumptie in België.

In een volgende fase wordt bekeken of in de zeeboerderij ook plaats is voor oesters en zeewier. Zeewier is immers gezond, duurzaam én smaakvol. Denk maar aan de groenteburger met zeewier. Hier wordt 25% van het vlees vervangen door ‘zeespaghetti’ (Himanthalia elongata). Per kilogram burger bespaar je gemiddeld 1.786 liter water. Bovendien stijgt de Nutri-Score van D naar B. Ook start-ups in België en Nederland zien zeewier als het nieuwe goud.

Kortom, aquacultuur is binnenkort niet meer weg te denken van ons bord.

Anna Gryseels, Projectmanager Research Development and Innovation Food bij Colruyt Group

Stijn Van Hoestenberghe, viskweker en oprichter van Omegabaars