BIM: een digitale revolutie in de bouwsector?

We duiken in de wereld van Building Information Modeling (BIM) en ontdekken hoe deze digitale revolutie de bouwsector transformeert. Wat is het belang van BIM, de uitdagingen die ermee gepaard gaan en wat betekent het in de praktijk?

In BIM-modellen kunnen aanzienlijke hoeveelheden kennis worden samengebracht, met als voornaamste doel tijdens het ontwerp- en bouwproces een overkoepelend geoptimaliseerd eindresultaat te bereiken.

Voordelen

BIM bestaat reeds een decennium en heeft op verschillende fronten zijn meerwaarde bewezen. Het voornaamste voordeel komt tot uiting in de transparante kennisdeling tussen alle betrokken partijen. Dat leidt tot minder fouten en misverstanden en betere prestaties in het bouwproces.

BIM wordt gebruikt door alle partijen in de bouwsector. Ook leverancier van bouwmaterialen Deschacht heeft er strategisch voor gekozen om te investeren en participeren in BIM. Zo kunnen ze zich ook als het ware als partner van hun klanten opstellen. “Het doel is om klanten vanaf het ontwerpproces tot aan de levering op de bouwplaats te begeleiden en ontzorgen”, zegt BIM-ingenieur Filip Roels, die al vijf jaar bezig is met het ontwikkelen van BIM-oplossingen voor Deschacht. Hij benadrukt dat BIM zowel draait om het creëren van visueel aantrekkelijke 3D-modellen, alsook om een efficiënte workflow. “BIM zorgt voor automatisering, tijdwinst en betere communicatie tussen alle betrokken partijen. Tenminste, als het op de juiste manier gebruikt wordt.”

Werkpunten

Er zijn werkpunten die nog lang niet op punt staan, vertellen professor Amaryllis Audenaert, opleidingshoofd Toegepaste Ingenieurswetenschappen (Bouwkunde), en professor Peter Hellinck, opleidingshoofd Toegepaste Ingenieurswetenschappen (Elektronica-ICT), aan de UAntwerpen. “Er is momenteel een te beperkt aantal technologische spelers die het concept commercieel aanbieden. Dit zorgt enerzijds voor een vorm van monopolie. Anderzijds voor een sterk gevaar voor doorgedreven lock-in bij early adopters.”

“Zolang de overheid geen standaardisatie oplegt, zal een algemeen model geen realiteit worden. Dit kan niet op regionaal niveau aangepakt worden, dat moet minstens op Europees niveau gebeuren”, pleit Nils Detemmerman, director bij bouwbedrijf Woema BV. Op dit moment lijkt er echter weinig animo voor dergelijke initiatieven. Dat leidt tot aarzeling bij veel professionals, waaronder aannemers en architecten, om BIM te omarmen.

Toch maakt Detemmerman wel gebruik van BIM in het realiseren van bouwprojecten. Het valt zelfs niet meer weg te denken in hun werkproces. “Al vanaf de offertefase creëren wij een BIM-model. Met behulp van dit model stellen wij vervolgens onze offertes op. Deze methode is veel eenvoudiger en efficiënter dan de vroegere traditionele aanpak. Dit wel op voorwaarde dat we het model zelf maken, want verder werken met een BIM-model dat een andere partij aanlevert is niet mogelijk”, zegt hij. Dit gaat in tegen het basisidee van BIM, waarbij elk model makkelijk uitwisselbaar zou moeten zijn tussen verschillende gebruikers.

Verloren potentieel?

Audenaert merkt op  dat er een enorm potentieel verloren gaat. “Waar BIM momenteel ideaal is voor het verzamelen en delen van informatie tijdens de ontwerp- en constructiefase, vergeet men het operationele deel vaak.” Hellinckx geeft hierbij aan dat vooruitgang in digitale mogelijkheden, zoals het Internet of Things (IoT), de exponentiële groei van computationele kracht en recente vooruitgang in kunstmatige intelligentie de mogelijkheid bieden om het potentieel van BIM-modellen uit te breiden naar de operationele fase. Tegelijkertijd maken simulatie- en optimalisatiemechanismen het mogelijk om de ontwerp-, constructie- en operationele fasen nauwer met elkaar te verbinden en gezamenlijk te optimaliseren.

BIM vertegenwoordigt een visueel totaalbeeld dat de manier transformeert waarop bouwconstructies worden ontworpen, gecoördineerd en uitgevoerd. Maar dialoog is key, benadrukt Roels: “BIM is een dynamisch proces waarbij samenwerking het essentiële doel is voor het correcte gebruik ervan”.