Leve de zon, leve vitamine D! Of toch niet?
De zomer komt eraan, tijd om wat vitamine D op te doen. Het is een uitdrukking die je wellicht zelf meer dan eens in de mond nam. Het is dan ook een van de weinige vitamines die ons lichaam zelf kan aanmaken en dat door blootstelling aan de zon.
Met z’n allen in de zon dan maar? Zo eenvoudig is het jammer genoeg niet. Zonlicht bevat schadelijke uv-straling en daar zijn heel wat risico’s aan verbonden. Vooral kinderen vormen een belangrijke risicogroep. Waarom heeft ons lichaam het nodig? En waar halen we het dan wel?
Vitamine D: wat is het?
Vitamine D is een essentiële vitamine. Het zorgt ervoor dat calcium en fosfor goed opgenomen worden in ons lichaam en draagt bij tot de vorming van stevige botten en tanden. Het is dan ook erg belangrijk voor kinderen, tijdens de groei en op latere leeftijd, om botontkalking tegen te gaan en het risico op osteoporose te verminderen. Daarnaast speelt het een belangrijke rol bij een goede werking van de spieren en ons immuunsysteem. Voldoende vitamines vermindert het risico op infecties van de luchtwegen en de kans op astma en allergieën.
Het zit van nature in vette vis – zoals haring, zalm en makreel –, vlees en eieren. Het wordt ook toegevoegd aan bak- en braadproducten, zoals margarine. Maar die hoeveelheid is onvoldoende. De belangrijkste bron is de zon. Onder invloed van de uv-straling maakt ons lichaam zelf het aan.
Kwetsbare kinderen
Vooral jonge kinderen hebben extra vitamines nodig. Het helpt hun lichaam om calcium in de beenderen en tanden op te nemen en maakt het skelet stevig. Ons voedsel bevat jammer genoeg onvoldoende vitamine D. Dus moeten we het ergens anders halen. Bijvoorbeeld uit zonlicht. Alleen… België telt niet zoveel zonuren. Bovendien is de zon nog steeds een van de belangrijkste oorzaken van huidkanker op latere leeftijd. Aangezien kinderen een kwetsbare groep zijn, beschermen we hen – terecht – tegen de schadelijke uv-straling met een goede zonnebescherming. En laat die bescherming nu net de natuurlijke aanmaak blokkeren.
Er wordt aangeraden om kinderen vanaf de geboorte tot de leeftijd van 6 jaar extra vitamine D te geven, het ganse jaar door.
Naast kinderen vormen ook ouderen en zwangere vrouwen een risicogroep. Zij hebben extra vitamine D nodig, maar moeten terzelfdertijd extra beschermd worden tegen de zon. Ook mensen met een getinte huidskleur hebben vaak een tekort. Zij maken het minder aan in de zon omdat hun huid de zonnestralen beter filtert.
Hoeveel vitamine D heb je nodig?
De dagelijkse aanbevolen hoeveelheid vitamine D hangt af van verschillende factoren: leeftijd, huidskleur, de regio waar je woont… Voor kinderen raadt de Belgische Hoge Gezondheidsraad een inname aan van 400 IU (internationale eenheden). Een recent onderzoek bij 700 Vlaamse peuters en kleuters tussen 2,5 en 6,5 jaar toont aan dat de gemiddelde dagelijkse inname slechts 80 IU is. Een tweede onderzoek bevestigt dat maar liefst 84 procent van de Belgische kinderen tussen 2 en 3 jaar te weinig inneemt. Kind en Gezin raadt dan ook aan om kinderen vanaf de geboorte tot de leeftijd van 6 jaar extra vitamines te geven. En dat niet alleen tijdens de wintermaanden, maar het ganse jaar door.
Hoeveel is teveel?
Er zijn de dag van vandaag zeer kwalitatieve en handige vitamine D-supplementen op de markt, met een dosering aangepast aan elke leeftijd of situatie. Bij een normale voeding en het opvolgen van het advies bij het gebruik van supplementen kun je onmogelijk teveel innemen. In de praktijk komt een overdosis bij gezonde mensen dan ook zelden tot nooit voor.