Reshoring: Zoals het klokje thuis tikt…
Toevoerketens worden de afgelopen jaren steeds vaker ingekort. Deze tendens van reshoring zorgt voor een grotere marktvraag naar productie- en opslageenheden in België en Europa. Deze vraag beantwoorden blijkt voor ons land allerminst evident.
Toevoerketens of supplychains worden de laatste jaren meer dan ooit vernoemd in kranten en nieuwsuitzendingen. Tegelijkertijd staat dit topic ook hoger dan ooit op de prioriteitenlijst van zowat ieder bedrijf. “Waar dit vroeger vooral een noodzakelijk kwaad was, wordt hier vandaag aan de directietafel over nagedacht”, zegt Sophia Pasbecq, docente supplychain aan de Arteveldehogeschool.
Deze nieuwe realiteit heeft enerzijds te maken met de komst van e-commerce, die het verwachtingspatroon van de consument rond levertijden heeft veranderd. Dat betekent: grote uitdagingen op vlak van logistieke organisatie. “Daarnaast moet deze verhoogde aandacht vooral gezien worden als een vorm van risicomanagement”, gaat Pasbecq verder. “De afgelopen jaren hebben immers aangetoond dat bepaalde gebeurtenissen die statistisch redelijk onwaarschijnlijk leken toch een enorme impact kunnen hebben op de logistiek van een organisatie. Denk maar aan de coronapandemie of de oorlog in Oekraïne.”
Reshoring en stayshoring
Dat er strategisch wordt nagedacht over toevoerketens, betekent in de praktijk dat er wordt gezocht naar manieren voor reshoring of bedrijfsactiviteiten terug in eigen regio te laten plaatsvinden. “Hierdoor ben je als bedrijf immers minder afhankelijk en verklein je dus de risico’s”, verduidelijkt Pasbecq. Uiteraard vormt ook het streven naar verduurzaming van de bedrijfsprocessen hier een belangrijk motief. “Hierdoor heeft reshoring vandaag ook een hip imago en speelt er een stuk marketing mee”, gaat Pasbecq verder.
Concreet zorgt deze ontwikkeling dan ook voor een toename in de vraag naar productie- en opslageenheden in Europa. “Ook in België is de vraag naar magazijnruimtes nog nooit zo groot geweest. Dat is de concrete vertaalslag van het nieuwe denkkader rond supplychain en e-commerce”, zegt Joost Uwents, CEO van logistiek vastgoedspecialist WDP. “Maar we kunnen niet ontkennen dat er, wanneer het gaat over het terughalen van grote logistieke ketens, zo goed als uitsluitend wordt gekeken naar andere delen van Europa. In ons land is het immers zeer moeilijk om vergunningen te krijgen voor nieuwe opslagruimtes, laat staan productieruimtes.”
België, nochtans traditioneel een logistieke hotspot, slaagt er met andere woorden niet in om het huidige momentum inzake supplychain te grijpen. “De realiteit is dat we de boot rond e-commerce hebben gemist, zeker als je dit afmeet tegen wat er is gebeurd in Nederland, waar dit wel een hoge vlucht heeft genomen”, vertelt Uwents. “Hoewel er dus steeds gepraat wordt over reshoren, denk ik dat we in België vandaag de focus moeten leggen op het stayshoren. Het behouden van de bestaande industrie en productie zal immers al moeilijk genoeg zijn.”
Ook in België is de vraag naar magazijnruimtes nooit zo groot geweest.
Publiek debat dringt zich op
Als België zijn positie als logistieke hotspot dus wil behouden, zal het dus op een andere manier moeten leren inspelen op de ontwikkelingen inzake supplychain. “Omwille van onze strategische ligging zullen we onze plaats als hotspot niet meteen verliezen”, stelt Pasbecq. “Maar die staat wel onder druk. De expertise die we traditioneel bezitten heeft zich de voorbije jaren immers ook elders ontwikkeld”, vult Uwents aan.
“Daarom hebben we volgens mij, net als in Nederland, meer dan ooit nood aan een breed publiek debat over de positie van productie- en opslagruimtes, en dus de supplychain, in onze samenleving. Hoewel dit bepalend is voor onze economische toekomst, wordt dit debat vandaag eigenlijk enkel gevoerd in rechtbanken en via procedures rond vergunningsbetwistingen. Dit zou veel breder moeten worden getrokken”, vult Uwents aan. “Alleen zo kunnen we de kansen die de reshoring-beweging biedt grijpen. Onze bloeiende farmaceutische industrie, waar we vandaag zo fier op zijn, zou hier kunnen dienen als voorbeeld, want ook die is er enkel gekomen dankzij de steun van politiek en maatschappij.”