Drie drempels om te overwinnen als je wil ondernemen
De helft van de jongeren in Vlaanderen ziet een activiteit als zelfstandige wel zitten, toch komen de meesten er niet toe. Met welke drempels en valkuilen moet een jonge ondernemer rekening houden?
Wie jong is en wil ondernemen, moet niet alleen heel veel goesting hebben om vooruit te komen, maar laat zich best ook omringen door de juiste mensen. Een mogelijke partner is Haven, een coöperatie waar jonge ondernemers de ruimte krijgen om te experimenteren met hun ideeën. “Haven is een proeftuin waarin we alle mogelijke drempels voor jonge ondernemers tussen 18 en 30 jaar proberen weg te nemen. Jongeren richten zich gedurende twee jaar met hun coach op de zakelijke ontwikkeling van hun project”, schetst coördinator Niele Jossa. “Zo leren jongeren in een veilige omgeving waar ze goed in zijn en waar eventuele pijnpunten liggen. Want de goesting om te ondernemen is er wel. Uit een onderzoek van De Ambrassade, een expertisecentrum over alles wat met jeugd te maken heeft, blijkt dat de helft van de jongeren de drive heeft om te ondernemen. Uiteindelijk slaagt slechts een minderheid erin om die plannen concrete vorm te geven.”
Er zijn een aantal drempels die jonge ondernemers moeten tackelen vooraleer ze echt aan de slag kunnen. “Te beginnen met de sociale drempel. Als je in je eigen netwerk niemand kent die onderneemt en je dus geen voorbeeldfiguur hebt, is het erg moeilijk om zelf die eerste stap te zetten”, weet Jossa. “De kloof tussen droom en realiteit lijkt te groot.”
Financiële geletterdheid is nog zo’n drempel. Een goede boekhouder in de arm nemen is een must. Een boekhouder die écht geëngageerd is doet meer dan je belastingbrief invullen. Hij of zij geeft ook tips als je als beginneling moeite hebt met dingen als prijszetting. “Die jonge gasten hebben vaak het gevoel dat ze nog niet veel waard zijn en aarzelen om écht hun prijs te vragen”, merkt Jossa op. “Ik geef als tip om hun vaste en variabele kosten in kaart te brengen. Als ze die kosten niet kunnen dekken met de prijs die ze vragen, moeten ze hun stoute schoenen aantrekken.”
Veerkracht en introspectie zijn onontbeerlijke soft skills.
Ook bij VLAIO, het aanspreekpunt voor ondernemers in Vlaanderen, weten ze dat een realistische financiële startpositie erg belangrijk is. “Soms schatten ze hun benodigd startkapitaal verkeerd in. Ze stellen wel een financieel plan op, maar vertrekken vanuit het ideale scenario: ‘Vanaf dag één heb ik x-aantal klanten en draai ik die omzet.’ Maar dat ideale droomscenario wordt niet altijd werkelijkheid”, zeggen Annelies Leysen en Nadine De Weirdt van VLAIO. “Om succesvol te starten is er een stevig financieel plan nodig én een dosis veerkracht en introspectie. Waarom wil ik deze onderneming opbouwen? Er bestaan gelukkig wel alternatieve financieringsmogelijkheden om dat startkapitaal te vergroten, zoals de win-winlening of crowdfunding. Met die laatste techniek zet je meteen al je product in de markt en kun je toetsen of er voldoende interesse is.”
Uit cijfers van UNIZO blijkt dat ondernemerschap niet hoeft te krimpen in crisistijden, integendeel. In 2021 werden 71.320 nieuwe zaken opgericht in Vlaanderen, een absoluut record en een stijging van maar liefst 8,8 procent ten opzichte van de cijfers van 2020. Vooral de detailhandel doet het goed. Ook bij Gentrepreneur, een Gents ecosysteem dat student-ondernemers ondersteunt, zien ze dat ondernemen in de lift zit. Initiatieven als de startersgids van VLAIO of het coachingstraject van Haven zitten daar voor veel tussen. “De meeste jongeren stromen naar ons door via de jeugdhuizen, waar ze vaak al een eerste keer met ondernemen in contact kwamen door een begroting voor een event op te stellen”, vertelt Jossa. “60 procent van de jongeren die bij ons een overtuigende pitch doen blijft ondernemen. Sommige jongeren raden we meteen aan om een vzw te starten. Maar meestal kan onze werking een blijvende meerwaarde betekenen.”