Belgen in het buitenland: De eeuwige leercurve van internationaal ondernemen
Ondernemers die de grens oversteken komen steeds terug met een karrevracht aan nieuwe verhalen en inzichten over hun bedrijf en het ondernemerschap. Wij bundelden de opvattingen van drie Belgische bedrijven uit uiteenlopende sectoren die met succes de stap naar het buitenland zetten.
Joachim De Vos
Managing Partner van Living Tomorrow
Waarom zette uw bedrijf de stap naar het buitenland?
“Het verhaal van Living Tomorrow is gestart in 1995 en eigenlijk hebben we van bij het begin ingezet op samenwerkingen met internationale bedrijven. Omdat wij als bedrijf werk maken van baanbrekende innovatietrajecten is het logisch dat dit niet beperkt blijft tot een bepaalde regio of bepaald land. Op vraag van de Nederlandse regering hebben we in 2003 een vestiging in Amsterdam geopend. Vijf jaar later hebben we deze echter gesloten omdat we voelden dat de concrete meerwaarde van een extra vestiging zo dicht bij onze hoofdzetel in Brussel vrij beperkt was. Op dit moment werken we volop aan een aantal nieuwe vestigingen in andere internationale steden.”
Welk inzicht over internationaal ondernemen had u graag gehad voor de stap werd gezet?
“Enerzijds dat je internationaal actief kunt zijn vanuit je eigen netwerk. Door goede relaties uit te bouwen en te onderhouden, kun je als bedrijf succesvol zijn in het buitenland, ook zonder lokale vestiging. Anderzijds dat je enkel succesvol kunt zijn als je kunt rekenen op mensen die de lokale ondernemingscultuur en mindset ter plaatse goed begrijpen. Dat klinkt misschien evident, maar is het in de praktijk vaak niet. Zo merk ik dat bedrijven die naar België komen vaak niet goed weten hoe België werkt en wat de regionale verschillen zijn. Die fout mogen onze bedrijven niet zelf maken. Zo is zakendoen in Silicon Valley een heel ander verhaal dan in pakweg New York.”
Welke tip kunt u meegeven aan een Belgisch bedrijf dat zich op het buitenland wil richten?
“Ten eerste: zorg voor een internationale mindset binnen je organisatie. Dat begint bij heel concrete zaken, zoals je bedrijfsnaam of de taal van je e-mailhandtekeningen. Steun ten tweede op je bestaande partners die al internationale activiteiten hebben, zij kunnen je vooruithelpen en processen drastisch versnellen. En creëer tot slot lokale verankeringspunten, bijvoorbeeld door locals in dienst te nemen op de plek waar je actief bent. In het algemeen is het ook mijn overtuiging dat we nog heel wat stappen kunnen zetten wat betreft internationaal ondernemen van onze bedrijven. We gebruiken bijvoorbeeld nog te weinig het potentieel van Brussel als gate naar de Europese markt.”
Renaud Gabriëls
CEO van Nomige
Waarom zette uw bedrijf de stap naar het buitenland?
“Van bij aanvang hebben we met Nomige geredeneerd vanuit het ‘born global’-principe, dat stelt dat onze waardepropositie relevant is voor een breed en divers publiek. De behoeftes rond een gezonde huid, waar wij een antwoord op proberen te bieden, zijn namelijk universeel. Dit betekent niet dat we ons product zomaar loslaten op iedere markt. Eerst hebben we een duidelijke succescase in eigen land uitgebouwd. Die ‘product-market fit’ zagen wij als een cruciale stap. Omdat we in België een heel divers en kritisch publiek hebben, was dit meteen een goede indicatie voor eventuele tekortkomingen in ons concept. Kostbare fouten op de weg naar internationale expansie konden zo worden vermeden.”
Welk inzicht over internationaal ondernemen had u graag gehad voor de stap werd gezet?
“Hoewel consumentenbehoeften sterk kunnen convergeren over landsgrenzen heen, blijft het cruciaal om de lokale marktrealiteit goed te begrijpen. Het kan zijn dat wat goed werkt in je thuismarkt een heel andere dimensie kent in een nieuwe markt, zelfs al is het een buurland. Stel jezelf daarom enkele cruciale vragen, zoals: wie zijn je concurrenten? Wat zijn hun sterktes en zwaktes? Wat maakt jouw product hier uniek en waar bied je een meerwaarde? Wie zijn je consumenten en hoe ziet hun koopgedrag eruit? Een marktonderzoek voeren is de manier bij uitstek om op al deze vragen een antwoord te bieden. Deze antwoorden vormen in grote mate de ‘go-to-market’-strategie voor een welbepaalde markt.”
Welke tip kunt u meegeven aan een Belgisch bedrijf dat zich op het buitenland wil richten?
“Samen ben je sterker! Omring je dus vooral door de juiste mensen met kennis van zaken over de buitenlandse markt die je wilt betreden. Benader eventueel ook succesvolle Belgische bedrijven uit andere sectoren die je al voorgingen. Zij beschikken vaak over een bestaand netwerk, waardoor je efficiënt de eerste aanknopingspunten kunt leggen. Er zijn daarnaast ook tal van overheidsinstanties bij wie je te rade kunt gaan. Zo werken we vaak samen met Flanders Investment & Trade, die ook een lokale vertegenwoordiging hebben die je bijstaat. En een afsluitende tip: internationaal ondernemen gaat gepaard met vallen en opstaan. Toon ambitie en heb geen angst. Uit fouten leer je het meest.”
Thierry Noesen
CEO van Belvas
Waarom zette uw bedrijf de stap naar het buitenland?
“Als chocoladefabrikant zijn we actief in nichesegmenten zoals bio, fairtrade, vegan, suikervrij en glutenvrij. Dat is een bewuste keuze omdat wij niet kunnen wedijveren met de grote, industriële spelers uit de sector. Deze segmenten zijn in België echter te klein om rationele productievolumes te kunnen genereren. Daarom moest onze aanpak zich bijna noodgedwongen op de internationale markten richten. Daarnaast moet ik bekennen dat export ook heel erg boeiend is. Het gaat veel verder dan gewoon goederen in het buitenland leveren. Je leert andere culturen, leef- en eetgewoontes van binnenuit kennen. Het is een rijke levenservaring die de innovatiedrang enorm stimuleert.”
Welk inzicht over internationaal ondernemen had u graag gehad voor de stap werd gezet?
“Er zijn heel wat zaken die ons, achteraf bekeken, zeker zouden hebben geholpen om te groeien. Ten eerste dat buitenlandse export niet onder één noemer te vangen is, maar dat elk land een eigen aanpak vergt. Ten tweede, en verder bouwend op het eerste punt: het belang van empathie voor andere culturen. Belgen zijn over het algemeen zeer flexibel en oplossend, maar andere landen zijn vaak heel rigide. Dat moet je meenemen in de manier hoe er naar problemen wordt gekeken. Een derde punt waar ik aan denk is het besef dat financiële ruggensteun nodig is om buitenlandse operaties te kunnen volbrengen. Dat geeft je namelijk tijd, die cruciaal is in een sector van intensieve concurrentie.”
Welke tip kunt u meegeven aan een Belgisch bedrijf dat zich op het buitenland wil richten?
“Mijn eerste tip zou zijn: zorg dat je een uniek verschil hebt in je aanbod. Dat mag gaan om een detail, want wat in een Belgische context aanvoelt als niche kan in het buitenland de deur openzetten naar een grote markt. Zo waren wij bijvoorbeeld de eerste die het label van Belgische chocolade, wat wereldwijd gekend en gerespecteerd is, koppelden aan concepten als bio en fairtrade. Dit genereerde een enorme marktopportuniteit. Voorts zou ik zeggen: bouw genoeg marge in je prijs in om de vaak onverwachte complexiteit te kunnen beheren. En denk niet te veel of te lang na. Grijp opportuniteiten als ze passeren, want ze vliegen heel snel voorbij!”