Langer thuis wonen wordt de toekomst
Het stijgend aantal senioren zal de ouderenzorg het komende decennia sterk beïnvloeden. “Langer thuis wonen wordt de enige praktisch haalbare optie. Maar ook de beste”, verzekeren Johan De Muynck, directeur Zorgbedrijf Antwerpen en Jean Paul Lefebvre, zaakvoerder van Blijf Actief.
Vlaanderen zal in 2030 meer dan 1,5 miljoen 65-plussers tellen. Hun opvang en zorg zullen anders zijn dan die van vandaag. Experts zien de komende jaren de dualiteit tussen woonzorgcentra en thuiszorg verdwijnen. Iets wat ook Johan De Muynck, directeur van Zorgbedrijf Antwerpen − dat ruim 3.300 serviceflats en 18 woonzorgcentra in Antwerpen telt − voorspelt: “Ouderen zullen zo lang mogelijk thuis blijven wonen en pas wanneer ze constant hulp nodig hebben, verhuizen naar het woonzorgcentrum waar de klok rond gespecialiseerde zorg zal zijn. Een stap die, na een lang, gelukkig en comfortabel leven thuis, makkelijker gezet zal worden dan vandaag.”
Langer zelfstandig wonen
Of de bejaarden vandaag nog té snel naar het woonzorgcentrum verhuizen, durft De Muynck niet te stellen: “Het is nog maar recent dat de nodige technologieën en woningaanpassingen breed toegankelijk en dus ook betaalbaar zijn. Zij maken dat senioren langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Ik zie die technologieën, zoals alarmsystemen en valsensoren die steeds vaker plug and play worden, in de toekomst ook mee verhuizen naar het woonzorgcentrum. Iets waarop wij ons vandaag al voorbereiden.”
“De zorgwoning van de toekomst staat in een levendige dorpskern, waar interactie is met de jongere buurtbewoners”
Johan De Muynck – Zorgbedrijf Antwerpen
Aandacht voor design
“Langer thuis wonen wordt de toekomst”, stelt ook Jean Paul Lefebvre, zaakvoerder van Blijf Actief, een firma gespecialiseerd in woningaanpassingen. “Het kan niet anders: er zijn nu eenmaal meer ouderen op komst dan dat er bedden in woonzorgcentra zijn. De 60-plussers van vandaag moeten zich daar al op voorbereiden: een instapdouche plaatsen − of beter nog; de badkamer naar het gelijkvloers verhuizen − drempels wegwerken, antisliptegels leggen, de wasmachine verhogen, domotica installeren… Dat gebeurt gelukkig meer en meer, omdat het betaalbaarder werd én omdat het design aandacht kreeg: een aangepaste woning ziet er niet meer uit als een ziekenhuis.”
Sociaal netwerk
“Toch is langer zelfstandig wonen niet alleen een kwestie van slimme woningaanpassingen”, verduidelijk De Muynck. “Er is ook nood aan een sociaal netwerk en een bereikbaar dienstenaanbod. Idealiter staat de zorgwoning van de toekomst in een levendige dorpskern of nabij een dienstencentrum, school of parochielokaal, zodat er interactie is met de jongere buurtbewoners.” Of we gaan naar mee evoluerende woonwijken, die zich samen met de ouder wordende bevolking omvormen tot zorgwijken, schetst Lefebvre. “Daar komt dan een centrale zorgcel waarop de alarmsystemen worden aangesloten en worden er ondersteunende zorgdiensten aangeboden.”
“We gaan naar mee evoluerende woonwijken, die zich samen met de ouder wordende bevolking omvormen tot zorgwijken”
Jean Paul Lefebvre – Blijf Actief
Werkbaar werk
Waar de ouderenzorg ook zal gebeuren − thuis, gecentraliseerd of in een woonzorgcentrum − ze zal in de toekomst meer op maat zijn dan vandaag. “De attitude van de klant beslist – die nu al sterk leeft in de thuiszorg – en komt ook naar de woonzorgcentra. Om die vertaalslag te maken, is ons personeel vandaag al gedeeltelijk actief in de thuiszorg. Dat draagt trouwens ook bij tot werkbaar werk. Fulltime werken in een woonzorgcentra waar de focus op gespecialiseerde zorg en constante paraatheid ligt, is mentaal namelijk erg zwaar”, stelt Johan De Muynck. “Om onze zorg flexibeler en klantgerichter te maken, moeten we wel af van de overdaad aan regels die de overheid ons oplegt. Kwaliteitscontroles zijn noodzakelijk, maar de te volgen methode is nog te veel in steen gehouwen, waardoor we de specifieke wensen van de klant niet altijd kunnen volgen.”
Op maat gemaakt
“Klantgericht maatwerk is ook bij woningaanpassingen hét sleutelwoord voor kwaliteit en comfort”, valt Lefebvre hem bij. “Je mag de specifieke bewoner nooit uit het oog verliezen: terwijl de ene kinderen heeft die snel op een oproep kunnen reageren, krijgt de andere een tiny house in de tuin van het kleinkind. Nog een andere wil via domotica zoveel mogelijk zélf kunnen doen. Standaard dertien-in-een-dozijn zorgwoningen zullen we dus nooit bouwen. Ook niet in de toekomst.”