Weer met twee: Op zoek naar een nieuw evenwicht
Wanneer de kinderen het huis uit gaan, reageert iedere ouder anders op dat plots zo stille huis. Cijfers tonen aan dat veel koppels ook in deze levensfase uit elkaar gaan. De kinderen het huis uit, de trouwring af. Hoe komt dat?
In België eindigt iets meer dan een op de drie huwelijken in een echtscheiding. In 2022 ging het om een totaal van 19.347 gevallen. Gemiddeld duurt een eerste huwelijk 16,5 jaar, en een tweede 11,8 jaar. Ook heel wat mensen besluiten er nog op latere leeftijd de brui aan te geven. “Het lege nest speelt daar zeker in mee”, vertelt relatietherapeute Karen Van den Broeck. “Dat moment komt bij vele ouders wel binnen. Niet alleen vertrekken de kinderen, partners zijn meer op elkaar aangewezen en er is meer tijd om na te denken.” Met het uitvliegen van de kinderen sluipt vaak twijfel in het nest. Het is zoeken naar een nieuw evenwicht. “Het is ook een periode die doet reflecteren. Je wordt geconfronteerd met de eindigheid van het leven, met je ouderdom. Ik merk dat velen bevestiging zoeken: zie ik er nog goed uit? Lig ik nog goed in de markt?”
Overspel
Wie twijfelt over zichzelf en die bevestiging bij zijn partner mist, vindt die soms elders. “Ook in deze levensfase vindt overspel plaats”, aldus Van den Broeck. “Vooral bij koppels die elkaar in de drukte van het leven kwijtgeraakt zijn. Een job, kinderen, hobby’s, vrienden… We proberen veel ballen in de lucht te houden. Er is vaak te weinig oog voor de partnerrelatie. Wanneer de kinderen dan het huis uit zijn, lijken velen de balans op te maken. Koppels die twijfelen, reageren op pakweg twee manieren: ofwel besluiten ze aan hun relatie te werken, wat vaak resulteert in een mooie tweede adem voor de relatie, ofwel gooien ze de handdoek in de ring.”
Het helpt koppels die hun relatie nieuw leven willen inblazen om zich vooral te focussen op wat hen ooit samenbracht. “Vaak raakte die connectie ondergesneeuwd door de drukte met de kinderen. De frustraties die men heeft over elkaar overheersen soms. Ik raad dan altijd aan om ook het positieve op te rakelen: waarom koos je ooit voor elkaar? Dit is vaak een goede basis om de huidige situatie anders te zien.”
Van den Broeck komt dit vaak tegen in haar praktijk, maar ervaarde het ook in levenden lijve. “We boekten ons jaarlijks verlof, en opeens vroegen mijn zonen: moeten wij nog mee? Dat kwam wel binnen. Mijn man en ik hebben er wel een punt van gemaakt om altijd tijd voor ons tweeën te maken. Het was dus niet zo dat we elkaar kwijt waren. We moesten vooral wennen aan de stilte, aan meer op elkaar aangewezen te zijn. Ik ben heel ondernemend en kan niet stilzitten, hij is eerder een rustig type. Maar in tegenstelling tot pakweg tien jaar geleden geniet ik nu – dankzij hem – ook meer van de rust. Ook in deze levensfase blijven we in verbinding met elkaar, dat is mooi.”
Met mijn kinderen die het huis verlaten, verlies ik precies ook een stukje van mijn identiteit.
Identiteitscrisis
Maar het lege nest voelt voor veel mensen toch ook gewoon, welja, leeg aan. “Het voelde alsof ik in rouw was. Met mijn kinderen die het huis verlaten, verlies ik precies ook een stukje van mijn identiteit”, vertelt Esther Goedegebuure, Nederlandse journalist en auteur van het boek Moeders, dat gaat over moederschap en identiteit. “Ik merkte dat als ik erover praatte, ik niet altijd op begrip kon rekenen. Mensen vinden dat toch een beetje ‘oubollig’ en zielig, alsof je geen leven hebt naast je kinderen.” Goedegebuure is een vrouw met een boeiende carrière, fijne relatie, vrienden, hobby’s… “Het is niet zo dat ik het mijn kinderen ook niet gun. Dat ze hun vleugels uitslaan is niet meer dan normaal. Toch vind ik het echt afkicken, ik ben gewoon het gelukkigst wanneer ik mijn gezin rondom me heb.”
Haar partner vond de aanpassing ook moeilijk, maar zette er zich sneller overheen. “Na een tweetal weken ging hij toch gewoon weer over tot de orde van de dag”, zegt Goedegebuure. Het lege nest resulteerde niet in een relatiecrisis, een (kleine) identiteitscrisis kwam er daarentegen wel. Dat bevestigt ook Van den Broeck. “Het stukje ‘zorgende’ ouder valt voor een groot deel weg uit de identiteit, en dat is aanpassen.”