Het zijn drukke dagen. In Antwerpen-Zuid ontvangt Sofie Van de Velde gemakkelijk 400 bezoekers per dag, en dit 6 dagen per week. Haar onberispelijke voorkomen verraadt echter niets van moeheid. Als ze toch even stuurs kijkt, zegt de fotograaf grappend: ‘Kijk naar je kunstwerken, Sofie.’ Meteen lichten haar ogen op. Van uiterst minimalistisch tot levendig figuratief: de twee uitgesproken stromingen die haar galerie vullen zijn niet lukraak gekozen. “Ik herken mezelf in die dualiteit. Het is yin en yang.”
U bent geboren in de kunstwereld (haar ouders zijn al 50 jaar actief in de kunsthandel en het galeriewezen, nvdr), maar bent u ook geboren vóór de kunstwereld?
“Nee, dat gevoel heb ik althans niet. De kunstwereld is een harde wereld waarin we constant alert moeten zijn. Er gebeurt veel, tendensen volgen elkaar in rap tempo op: je kunt niet op je lauweren rusten. Wat gebeurt er? Waar moet ik alert voor zijn? Ook kunstverzamelaars gaan vandaag anders te werk. Men wil vluchtiger kopen. Sneller. Meer afwisseling. Er wordt minder ‘in de diepte’ verzameld, zoals vroeger vaker het geval was. Dat is ook de reden waarom ik een overstap naar de kunstwereld lang heb uitgesteld – ik ben pas zo’n 12 jaar geleden echt gestart. Toch bekruipt me nog vaak het gevoel dat anderen zich makkelijker, vanzelfsprekender, een weg banen in de sector. Ik ben nog steeds vaak op zoek.”
U komt uit de non-profitsector waar u ruim 20 jaar lang werkte met mensen in armoede. Hoe groot is het contrast tussen die twee werelden?
“Dat is een andere wereld, al zijn er ook gelijkenissen. Het gaat allebei, in meerdere of mindere mate, over mensen ontmoeten en ondersteunen. Als galerist kun je een grote meerwaarde betekenen in het leven van een kunstenaar. We werken samen met zowel beginnende artiesten – die we begeleiden van a tot z – als mid-career artists. De laatste groep heeft andere noden. Zij hebben al een carrière, maar we zoeken naar nieuwe invalshoeken om hun werk te belichten. Door er een spot op te plaatsen en ons netwerk in de sector aan te spreken, kunnen we de carrière van een kunstenaar boosten. Zo kunnen ze opnieuw focussen op artistiek werk. Dat geeft voldoening. Niet alleen voor mij trouwens, dat is voor heel het team dé drijfveer om dag in, dag uit met sales bezig te zijn. Anderzijds leeft een galerie ook maar dankzij het artistieke en haar inkomsten. Het gaat ook over financiële transacties. Dat was in de non-profitsector anders.”
Kunst is mijn passie en mijn beroep. De dag dat ik een scheiding maak, is er iets mis. Het vervult mijn leven.
Over financiën gesproken, is kunst voor u een investering?
“De beste investering die er is. Het is een gelukspakket. Om te beginnen kun je – als je investeert in jong talent – een kunstenaar mee helpen groeien. Dankzij jouw aankoop kan die nieuw werk creëren. Daarnaast is het zeer boeiend wanneer die kunstenaar nog gaat groeien, reizen, zich steeds verder weet te ontwikkelen… Het stelt je in staat om in dialoog te treden met diens kunst. En uiteraard, in het geval de kunstenaar aan bekendheid wint, wordt ook zijn werk waardevoller. Ook financieel is het slim. Bovendien is investeren in kunst van jonge artiesten niet zo duur. Je kunt je een risico permitteren. En het allerbelangrijkste: het is de allerbeste investering wanneer je het werk ook mooi vindt. Van kunst die je na aan het hart ligt krijg je zoveel terug.”
Hoe weet u wanneer een stuk goed is?
“Ik werk heel intuïtief. Mijn buikgevoel is mijn beste raadgever. Uiteraard staat die intuïtie niet los van mijn kennis. Ik ken de kunstgeschiedenis en dat geeft me een sterk referentiekader.”
Welk advies kunt u beginnende verzamelaars, die misschien niet over zo’n referentiekader beschikken, meegeven?
“De plaats waar je kunst koopt is van groot belang. Koop je in een galerie? Vraag dan na wat die allemaal doet om de kunstenaar te promoten. Sommige galeries pretenderen niet eens dat ze een kunstenaar promoten. Koop je daar, dan kun je niet verwachten dat de kunstenaar opeens groot wordt. Durf zeker vragen te stellen aan de galerist. Dat mag. Afgelopen weekend ontvingen we ontzettend veel bezoekers, onder wie ook heel wat mensen die een eerste aankoop overwogen. Voor een galerist is het fijn om iemand zo te kunnen begeleiden. Weet dus dat er in een galerie geen domme vragen bestaan. Verder is ook het cv van de kunstenaar belangrijk. Volg dat op, controleer eventueel of het wel klopt. Koop je rechtstreeks uit een atelier, bekijk dan of er ook een galerie is die haar/hem ondersteunt. Een tweede tip: koop iets wat je mooi vindt. Misschien is dat wel het belangrijkst. Het hoeft geen coup de foudre te zijn, maar investeren in wijn als je geen wijn lust is ook jammer.”
Raakt u nooit verzadigd van kunst?
“Nee. Het klinkt cliché, maar kunst biedt me een andere blik op de realiteit. In die zin is het een goede raadgever. Ik kan er inspiratie uit halen, net als oplossingen voor persoonlijke dilemma’s. We zijn net weer begonnen met televisieopnames en na zo’n draaidag ben ik heel blij om terug in de galerie te komen. Hier voel ik me thuis. Kunst blijft me raken – zonder het te willen romantiseren.”
Cureert u uw huis ook zoals een galerie?
“Ja, en net zoals in de galerie wissel ik thuis regelmatig de werken af. Zo verandert mijn omgeving en krijg ik ook thuis telkens nieuwe invalshoeken aangereikt. Dat is fijn. Maar het is ook een kwestie van compromissen sluiten, want ik woon samen met mijn man en vier kinderen. We hebben een ‘Wunderwall’, dat is een beetje de ‘compromismuur’. Hier hangen eerder kleine werkjes, maar stuk voor stuk echte conversationpieces. Ieder van ons – we zijn allemaal kunstliefhebber – heeft er een werk tussen hangen dat hem na aan het hart ligt.”
fact
Hoe bewaart u de balans tussen werk en privé?
“Ik doe dat niet, want de werelden lopen helemaal in elkaar over. Kunst is mijn passie en mijn beroep. De dag dat ik een scheiding maak, is er iets mis. Het vervult mijn leven. Ik kan er een hele dag over praten. Mijn vrienden zijn voor mij een vorm van escapisme van die wereld. Dan gaat het over andere dingen. Al moet ik toegeven: ik vind het niet erg als het dan ook over kunst gaat. (lacht)”
