De winkelmedewerkers van de toekomst
R.E.S.P.E.C.T. De mantra van Aretha Franklin én van toekomstige winkelmedewerkers. In een sector die razendsnel verandert moeten zij straks het verschil maken met een reeks nieuwe competenties. In ruil verwachten ze een duurzame loopbaan en a little respect.
Bakstenen winkels hebben het, onder druk van hun online concurrenten, niet gemakkelijk. Ze moeten meer en meer een belevingsplek worden, waar producten getoond en getest kunnen worden. En laat de klant er z’n oog op een item vallen, dan moet het metéén beschikbaar zijn – ter plaatse of online. “Dat maakt de job van retailmedewerker er niet gemakkelijker op. Ze moeten zowel product- als mensenkennis hebben en hun weg vinden in zowel de offline als de online winkelomgeving. De winkelmedewerkers worden meer dan ooit een luisterend oor en adviseur. Hij voelt aan wat de klant nodig heeft en weet precies welk product bij hem past en waar dat te vinden is. Dat vraagt om de typische ‘21st century skills’ – een mix van digitale en sociale vaardigheden”, vertelt Evi Knuts, onderzoekshoofd expertisecentrum PXL Innovatief Ondernemen, waar ze momenteel een studie afronden over de retailcompetenties van de toekomst. “Daarmee willen we de retailondernemer helpen aan de ‘juiste persoon op de juiste plaats’. Want die is moeilijker dan ooit te vinden: de war for talent woedt nergens zo hevig als in de retailsector.”
Veel heeft te maken met het onaantrekkelijke imago van de retail: “De winkelmedewerkers moeten weer trots kunnen zijn op hun job”, vat Evi Knuts samen. “Werknemers willen het gevoel hebben dat ze het verschil maken, dat hun inspanningen ertoe doen en dat hun job iets ‘om het lijf heeft’. Trots zijn op wat je doet en waar je werkt, motiveert ook om het vol te houden en het altijd beter te willen doen. De retailmedewerker van morgen zoekt dus vooral naar ‘zingeving’ en ‘duurzaamheid’ in zijn loopbaan.”
De winkelmedewerker wordt meer dan ooit een luisterend oor en adviseur.
Waar ze die boodschap al lang begrepen hebben, is bij Schoenen Torfs. Al elf keer uitgeroepen tot beste werkgever van België en in 2019 zelfs van Europa. “Iedereen is hier even belangrijk en onmisbaar. Dat zeggen we niet alleen, dat willen we ook duidelijk maken door hen oprecht te waarderen. Zowel qua verloning als qua omkadering: we kénnen en érkennen onze mensen, geven vrijaf met hun verjaardag of voor een ‘foert-dag’, houden teambuildings, zetten in op professionele groei en persoonlijke ontwikkeling, enzovoort”, somt hr-manager Els Van Keymeulen op. En toch vinden ze ook bij Torfs steeds moeilijker het nodige winkelpersoneel. “Een ‘one-size-fits-all’-aanpak werkt niet meer: de ene zoekt een fulltime job, de andere maar een betrekking van enkele uren. We moeten dus naar een flexibele mix. Daarbij gaan mensen bijvoorbeeld in verschillende winkels aan de slag. In de toekomst zie ik ons naar een pool van vaste contracten en flexi-jobbers evolueren die we inzetten volgens hún wensen en ónze noden.”
“Het belang van een flexibele aanpak en een divers takenpakket komt ook in ons onderzoek naar boven”, pikt Evi Knuts in. “Ook belangrijk, en nog vaak vergeten: ontzorg je mensen. De retailmedewerker van morgen moet niet bezig zijn met stock tellen en rekken vullen – de inzet van retailtechnologie. Maar moet zijn aandacht volledig op de klant en het product kunnen richten.”
In België zouden we alvast een voorbeeld kunnen nemen aan Nederland. “Daar is een job in de retail vandaag het neusje van de zalm”, weet Evi Knuts. “Iets waar wij ook naartoe moeten. Dat kan door de loon- en arbeidsvoorwaarden voor de sector te verbeteren en met een promocampagne: waarom geen tv-programma dat winkelmedewerkers in beeld brengt en toont wat de voordelen, uitdagingen én het belang van de functie is. Want zonder winkelmedewerker sta je als ondernemer, maar ook als klant, nergens. Hoog tijd dat we hen naar waarde schatten en het beroep weer opwaarderen.”