De huidige ESG-versnelling biedt kansen voor de Vlaamse industrie
De uitbreiding van de Europese rapporteringsverplichting inzake duurzaamheid heeft een grote impact op de industrie en het bedrijfsleven in ons land. Het huidige tijdvak stelt kmo’s voor stevige uitdagingen, maar biedt hen vooral ook een kans om voorsprong te nemen.
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vormt een van de hoekstenen van het Europese klimaattransitiebeleid. Deze Europese richtlijn verplicht het bedrijfsleven te rapporteren over zijn inspanningen in het kader van de veelbesproken ESG-pijlers (Ecological, Social en Governance). Concreet: bedrijven moeten in kaart brengen wat ze doen om de milieu- en klimaatimpact van hun activiteiten te verlagen of om de sociale en bestuurlijke realiteit te verbeteren.
Stroomversnelling
De komende jaren zullen steeds meer bedrijven onder deze rapporteringsverplichting vallen. De meeste grote beursgenoteerde bedrijven moeten vanaf 2025 hun inspanningen doorgeven. En dit altijd vanaf het voorgaande boekjaar. Ze moeten dus al sinds begin dit jaar een aangepaste structuur op poten hebben gezet. Voor grote, niet-beursgenoteerde bedrijven geldt dit pas vanaf 2026. Dat verklaart waarom de CSRD de talk of the town is in de industriële wereld.
Omdat de nieuwe richtlijn in de praktijk veel extra werk en uitdagingen met zich meebrengt, is er ook kritiek. Over de snelheid waarmee het regelgevend kader wordt opgelegd én over het nut ervan. Volgens critici ligt de aandacht te veel op rapportage en is er daardoor onvoldoende ruimte voor eigen initiatieven rond verduurzaming. “Die weergave onderschat echter de voordelen en kansen van dit systeem”, reageert Dirk Le Roy, managing director van Sustenuto, een adviesbureau dat bedrijven bijstaat bij het opstellen en implementeren van een duurzaamheidsstrategie.
“Enerzijds stelt de rapportering bedrijven in staat om de evoluties die men doormaakt rond verduurzaming in kaart te brengen”, gaat Le Roy verder. “Anderzijds maakt het benchmarking mogelijk en kunnen ze zich dus beter gaan positioneren ten opzichte van concurrenten.”
Hij nuanceert ook de kritiek dat het allemaal te snel zou gaan. “Je kunt de huidige ESG-versnelling niet los zien van bredere maatschappelijke uitdagingen en tendensen. De nieuwe mentaliteit bij bedrijfsleiders én jongeren bewijst dat dit geen losstaand gegeven is. Net als het feit dat steeds meer financieringsstromen gekoppeld zijn aan duurzaamheidscriteria.”
Je kunt de huidige stroomversnelling niet los zien van de bredere maatschappelijke uitdagingen en tendensen.
Kansenmachine
Niet-beursgenoteerde kmo’s, het leeuwendeel van het Belgische economische weefsel, vallen niet onder deze verplichting. Voor hen blijft rapportage vrijwillig. Toch heeft ook deze groep er voordeel bij om mee op de kar te springen. Sterker nog, ze hebben nu al tal van opportuniteiten. “Omdat ze deel uitmaken van de waardeketens van de grote spelers, krijgen ze in de praktijk al heel wat vragen. Door te investeren in een structuur die hierop kan antwoorden, bouw je als kmo expertise op die de toekomstige stappen zal vergemakkelijken en nieuwe mogelijkheden biedt”, aldus Le Roy.
Die visie delen ze ook bij het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). “We zijn ervan overtuigd dat een authentieke rapportering de maatschappelijke licence to operate van ondernemingen kan verstevigen. Daarom geloven we dat het een concurrentievoordeel kan opleveren”, stelt Vanessa Biebel, COO en executive manager van het competentiecentrum sustainability en circulaire economie van het VBO, dat – net als Sustenuto – inzet op ondersteuning. “Precies daarom bouwen we momenteel aan een benchmarktool voor bedrijven. Die ontwikkelen we in opdracht van de Vlaamse regering om bedrijven bij te staan in het maken van de vertaalslag van rapporteringsregels naar concrete doelstellingen rond verduurzaming”, besluit Le Roy.