Bedrijven vol energie
We moeten efficiënter omgaan met onze energie. Althans, als we de resources -en bij uitbreiding de aarde – niet willen uitputten. Dat geldt niet enkel voor particulieren, maar ook voor bedrijven. Maar wat kunnen die concreet doen om de energiefactuur naar beneden te halen?
Eerst een misverstand uit de weg ruimen: met je bedrijf energie besparen betekent niét dat je moet stoppen met energie verbruiken of dat je verbruik per definitie naar beneden moet. Het betekent wél dat je efficiënter moet omgaan met het productieproces: ruim 20 procent van energieverbruik in de B2B-sector is terug te leiden tot verspilling. Bovendien loont energie-efficiëntie aanzienlijk. “Op jaarbasis gemiddeld 10 procent energie besparen in een industriële omgeving is zeker haalbaar”, aldus Bart Verplancke van INGENIUM Group, een ingenieursbureau met focus op duurzame oplossingen. “Daarvoor moet er wel slim en consequent worden ingezet op de drie basisingrediënten van energie-efficiëntiemanagement: mensen, technologie en betekenisvolle data.”
Aard en activiteiten
Hoe doe je dat concreet? Dat hangt in de eerste plaats af van de aard van het bedrijf en de activiteiten. Joeri Beneens van bouwspecialist van energie-efficiënte kantoren en bedrijven Beneens, geeft enkele voorbeelden. “Zo kun je klassieke verlichting met tl-lampen vervangen door leds, of gewone armaturen door spiegelarmaturen. Installeer je nieuwe machines? Werk dan met frequentiesturende motoren. Probeer indien mogelijk afvalstromen opnieuw in te zetten en restwarmte te gebruiken voor de verwarming van ateliers en kantoren.”
Perslucht
Besparen op perslucht is een andere manier om een verschil te maken. “Veel bedrijven hebben tot 50 procent persluchtlekken, maar zijn zich daar helemaal niet van bewust’, aldus Verplancke. “Perslucht is nochtans de duurste energievorm die in de industrie wordt gebruikt.” Ook brainstormen met (externe) experten kan tot nuttige inzichten leiden. Op basis van betrouwbaar cijfermateriaal natuurlijk, want als zaakvoerder moet je in de eerste plaats goed weten wat je bedrijf verbruikt. Meten is weten, zoals de oeroude wijsheid stelt. Dat kan door installaties regelmatig te controleren, hun verbruik en prestaties te analyseren en vergelijken. Wees hierbij kritisch over de benodigde looptijd, de noodzaak om dag en nacht te draaien…
Je moet echt alles onder de loep nemen. Het hele proces, van begin tot einde. Joeri Beneens
M van mens
Meten en machines dus. Maar er is nog een derde ‘m’, namelijk die van mensen. Het kan namelijk heel wat opleveren als je medewerkers meeneemt in je verhaal van energie-efficiënt ondernemen. Verplancke: “Betrek je mensen in energiemanagement. Veel van wat hierboven aan bod kwam, vraagt kennis van complexe situaties in steeds veranderende omstandigheden. Betrek hen dus van in het begin op een sensibiliserende en positieve manier bij energiebesparende ingrepen.”
Productieve energie
Het zijn ook vaak mensen die het verschil maken tussen zogenaamde productieve en niet-productieve energie. “Productieve energie is alle energie die noodzakelijk is voor de productie of die het productieproces ondersteunt. Ook de energie die nodig is voor de productkwaliteit en veiligheid van medewerkers behoort daartoe”, licht Verplancke toe. “Niet-productieve energie is al de rest.” Hij geeft het voorbeeld van kunstmatige verlichting: tijdens de nachtploeg een essentieel onderdeel van productieve energie, maar wanneer de zon opkomt en daglicht de werkruimte binnendringt, wordt het overbodig. Die grens is soms dun, daarom is een goede opvolging en afbakening heel belangrijk. Bijvoorbeeld in de vorm van afschakelprogramma’s tijdens pauzes en weekends. Want hoeveel energie gaat tijdens die momenten niet verloren?
Constante zoektocht
“Eigenlijk moet je echt alles onder de loep nemen, het hele proces, van begin tot einde”, besluit Beneens. “Zo kun je je medewerkers ook stimuleren met de fiets naar het werk te komen. Dat verkleint evenzeer de voetafdruk van je bedrijf. Het zijn misschien kleine maatregelen, maar tel ze op en je kunt tot heel mooie resultaten komen. Besef in elk geval goed dat meer energie-efficiëntie een constante zoektocht is, doorheen de hele keten van producten, processen, organisatie en strategie.”