Vier vergeten risico’s: Gevaar in een klein hoekje

De meeste goed geleide bedrijven doen er alles aan om de risico’s waaraan ze blootgesteld worden zoveel mogelijk in te perken. Desondanks blijven er natuurlijk ook onvoorziene of minder voor de hand liggende gevaren bestaan die gemakkelijk over het hoofd gezien worden. Wij bekijken vier van zulke risico’s, leggen uit waar precies de dreiging zit en hoe u zich er zo goed mogelijk tegen kunt beschermen. 

Reputatieschade

Reputatieschade omvat heel wat verschillende aspecten en kan in diverse vormen de kop opsteken. Zowat alle geledingen van een bedrijf kunnen ermee te maken krijgen of er de oorzaak van zijn. Denk bijvoorbeeld aan onethische praktijken van het topmanagement (fraude, het niet naleven van wettelijke verplichtingen), een slechte kwaliteit van producten, het niet voldoen aan de verwachtingen van consumenten, slechte service, ondermaats gedrag van werknemers of slechte financiële resultaten. In dit soort zaken spelen heel vaak ook de media en de publieke perceptie een grote rol, zeker vandaag, in het tijdperk van de sociale media. Ook op het gebied van merkwaarde of de aandelenprijs kan reputatieschade een nefaste invloed hebben, niet in het minst als die weerlegd moet worden met dure marketing- of crisismanagementcampagnes.  

Reputatierisico’s zijn soms moeilijk te voorspellen en te beheersen, maar bedrijven kunnen ze beperken door doordachte risicomanagementstrategieën in te voeren en de nadruk te leggen op transparantie en ethische praktijken. Ook investeren in MVO-initiatieven en adequaat reageren op alle stakeholders zijn cruciaal om een goede reputatie en het vertrouwen te behouden en aantrekkelijk te blijven voor klanten en werknemers. Andere positieve effecten daarvan zijn het handhaven van investeerders en het verzekeren van succes op lange termijn. 

Kostenrisico’s

Bedrijven richten zich vaak op het beheren van bekende en voor de hand liggende kostenrisico’s, zoals productie- en arbeidskosten of marketinguitgaven. Er zijn daarnaast ook verschillende kostenrisico’s die vaak over het hoofd worden gezien, maar die toch een aanzienlijke invloed kunnen hebben op de financiële gezondheid van een bedrijf. Een steeds belangrijker wordende categorie is bijvoorbeeld het cyberrisico. Datalekken en cyberaanvallen kunnen leiden tot zeer aanzienlijke financiële verliezen, waaronder juridische kosten, herstelkosten en reputatieschade. 

Ook de steeds complexer wordende toeleveringsketens zijn niet zonder risico’s voor ondernemingen. Transportvertragingen, natuurrampen, geopolitieke kwesties en faillissementen van leveranciers kunnen leiden tot hogere uitgaven door voorraadtekorten en een inefficiënte bedrijfsvoering. Wisselkoersrisico’s spelen daarbij ook een rol. Bedrijven die actief zijn in de internationale handel worden immers blootgesteld aan schommelende wisselkoersen van munten. Die kunnen een impact hebben op de import- en exportkosten. Kwaliteitsproblemen met producten of diensten kunnen dan weer leiden tot terugroepacties, garantieclaims en ontevreden klanten, wat kan resulteren in extra kosten en (alweer) reputatieschade.

Om deze vaak over het hoofd geziene kostenrisico’s aan te pakken, moeten bedrijven doordachte risicobeoordelingen uitvoeren en een robuust financieel noodplan opstellen. Risico’s proactief identificeren en inperken, kan zorgen voor de nodige stabiliteit en betere bedrijfsresultaten in lastige tijden.

Juridische risico’s 

Net zoals bij reputatieschade hebben ook juridische risico’s verschillende potentiële bronnen en kunnen ze ook hier heel wat financiële schade meebrengen. Een belangrijk risico tegenwoordig zijn bijvoorbeeld compliance-risico’s. Het niet naleven van specifieke sectorvoorschriften, milieuwetten, voorschriften voor gegevensbescherming (zoals GDPR) of veiligheidsnormen op de werkplek kan leiden tot boetes, juridische sancties en reputatieschade. Ook slecht opgestelde of verkeerd geïnterpreteerde contracten kunnen uitmonden in geschillen, inbreuken en financiële verliezen. 

Bedrijven bereiden zich ook maar beter goed voor op het introduceren van nieuwe producten. Het gebrekkig testen van producten, defecten of het niet waarschuwen van klanten voor mogelijke gevaren kunnen leiden tot aansprakelijkheidsclaims en financiële verliezen. Even belangrijk daarbij is het correct omgaan met de gegevens van klanten. Het implementeren van regels rond databescherming en het regelmatig uitvoeren van beveiligingsaudits zijn levensnoodzakelijk om te voldoen aan de wetten rond dataprivacy en -bescherming en het vermijden van kostelijke rechtszaken. Schendingen van arbeidswetten, discriminatieclaims, beschuldigingen van intimidatie en onrechtmatig ontslag kunnen dan weer leiden tot juridische veldslagen met werknemers, financiële aansprakelijkheid en reputatieschade.

Om dit soort juridische risico’s effectief te bestrijden, moeten bedrijven een cultuur van compliance installeren, investeren in juridische expertise en voortdurend interne processen herzien en verbeteren. Regelmatige risicobeoordelingen helpen om potentiële juridische uitdagingen voor te blijven.

Niet-performante werknemers

De meest voor de hand liggende risico’s van ondermaatse werknemers zijn een verlaagde productiviteit, vertraagde projecten en minder inkomsten. Deadlines worden immers niet gehaald, wat kettingreacties veroorzaakt in alle geledingen van het bedrijf (van verkoop over marketing tot service) en de algehele operaties vertraagt. Dit soort werknemers zijn vaak ook verantwoordelijk voor kwaliteitsproblemen, wat dan weer zorgt voor een verlaagde klantentevredenheid, meer teruggestuurde producten en reputatieschade. 

Maar daarnaast zijn er nog andere, minder zichtbare consequenties. Niet-performante medewerkers zorgen bijvoorbeeld voor een hogere werkdruk op werknemers die hun baan wel serieus nemen omdat zij de productieverliezen moeten compenseren. Dat zorgt dan weer voor extra stress en burn-outs. De moraal van beter presterende werknemers komt zo ook onder druk te staan, wat motivatieproblemen geeft en een toxische werkomgeving en slechte arbeidscultuur kan creëren. Het bijspijkeren van slecht presterende werknemers zorgt ook voor extra trainingskosten, maar vaak vormen die kosten geen enkele garantie op succes. 

Het installeren van goede methodieken rond arbeidsprestaties, inclusief regelmatige feedback, evaluaties en het stellen van doelen, kan al veel van dit soort problemen oplossen. Bedrijven moeten duidelijke verwachtingen en standaarden durven uitspreken. Ook het belonen en waarderen van goede werknemers zijn onmiskenbare onderdelen.