Verandert de arbeidsmarkt voor IT?
De IT-sector schreeuwt al jaren om meer mensen, dat is een bekend verhaal. Maar tegelijk zijn er heel wat veranderingen op til in de arbeidsmarkt voor tech-talent. AI-tools slagen er steeds beter in om te programmeren, en mogelijk komt er een recessie aan. Drie experts geven hun visie over de toekomst van werken in IT.
Jovanic Scheiris
National Director Technology, Hays
Hoe worden jullie geconfronteerd met het tekort aan IT’ers?
“Het tekort neemt alsmaar toe. Volgens de laatste cijfers is er in de IT een vacaturegraad – het aantal vacatures ten opzichte van het aantal arbeidsplaatsen – van meer dan 9 procent. Dat is meer dan in de horeca, een sector die om personeel schreeuwt. Bij Hays merken we dat tekort enorm. De vraag naar IT’ers overschrijdt trouwens de grenzen van sectoren. Met andere woorden: niet enkel IT-bedrijven zoeken naar IT-talent, het is een fenomeen dat in de hele economie aanwezig is. Recent komt er bijvoorbeeld veel vraag uit de financiële sector, denk maar aan banken of verzekeraars die hun aanbod moeten digitaliseren.”
Kan nieuwe technologie, zoals AI, een oplossing bieden voor dat arbeidstekort?
“Nieuwe technologie zal volgens mij eerder ondersteunend werken dan arbeidsbesparend. Nieuwe tools kunnen zo helpen om mensen sneller te hertrainen. We gaan van klassikale trainingen naar e-learning, wat inspeelt op de individuele leerbehoeften. Dat zal de rol van onderwijzers natuurlijk veranderen. Tegelijk hebben we mensen nodig om zulke digitale tools te maken en van content te voorzien. Daar neemt het arbeidstekort dus toe. Als we het digitale arbeidstekort willen oplossen dan is het veel belangrijker om op onderwijs in te zetten. Nieuwe trends zoals cybersecurity en AI moeten meer op de schoolbanken aan bod komen. Dat doen we in België nog te weinig vergeleken met onze buurlanden.”
Welke trends zien jullie op de arbeidsmarkt voor IT?
“IT zal over enkele jaren de grootste sector van onze economie zijn. Vandaag vind je IT overal, of je nu in marketing of financiën zit. Daarom is het zo belangrijk om nu te schakelen en mensen de juiste vaardigheden te geven. Er komt misschien een recessie aan, maar volgens mij zal die minder raken aan IT. Veel bedrijven hebben vandaag bijvoorbeeld nog steeds een zeer beperkte cloudinfrastructuur en cyberbeveiliging. Dat zijn velden die zullen blijven groeien, recessie of niet. Alle cijfers zijn voorlopig positief. De vraag naar IT’ers zal misschien niet zo sterk stijgen als in de jaren na corona, maar de stijging blijft doorgaan.”
Bart de Boer
Professor bij het Artificial Intelligence Lab, VUB
Hoe worden jullie geconfronteerd met het tekort aan IT’ers?
“Het tekort is extra groot in specifieke IT-niches. Op elk moment staan er in België minstens 1000 vacatures open in AI en data science. Tegelijk studeren er per jaar ten hoogste een honderdtal mensen af met echte kennis van AI en data. Er bestaat met andere woorden een groot gat tussen de vraag en het aanbod. Zo’n 20 jaar geleden zaten we met een soortgelijk probleem, want iedereen was op zoek naar mensen om websites te programmeren. Het verschil is dat je vrij snel kunt leren om dat te doen. Je kunt niet zomaar mensen omscholen naar de niches die vandaag in trek zijn, want ze vereisen diepe kennis van technologie.”
Kan nieuwe technologie, zoals AI, een oplossing bieden voor dat arbeidstekort?
“Er bestaan al tools die helpen met programmeren, denk maar aan GitHub Copilot, wat geweldig goed werkt. Maar de vraag is welke jobprofielen je daarmee helpt. Zo hebben we jarenlang programmeerwerk uitbesteed aan landen als India. Daar zijn we deels op teruggekomen omdat we nog steeds mensen nodig hadden om te analyseren of de code die afgeleverd werd veilig en correct is. Dat is het moeilijke werk. Ik vermoed dat we een vergelijkbaar fenomeen gaan zien met AI. Het voetenwerk van programmeren zal steeds meer gedaan worden door AI. Maar daarna hebben we ook experts nodig die controle kunnen uitvoeren. En dat is net waar de uitdaging ligt.”
Welke trends zien jullie op de arbeidsmarkt voor IT?
“De banen op een hoger niveau van abstractie, daar zal veel vraag voor bestaan. Denk maar aan plannen en coördineren, of de communicatie met klanten. Iedereen wil bijvoorbeeld vandaag wel iets doen met AI, maar niemand weet goed wat het kan en hoe ze het kunnen inzetten. Het laatste wat je wil is dat charlatans je AI-producten verkopen waar je niets mee kunt. Je hebt dus mensen nodig die je bedrijfsnoden kunnen omzetten in technische vereisten. Ik denk trouwens dat AI-tools deze groep mensen enorm kunnen helpen. De mensen kunnen het kader scheppen, en daarbinnen kan AI al een eerste versie van de technologie programmeren.”
Jeroen Franssen
Senior Expert Talent, Labour Market & Organisation, Agoria
Hoe worden jullie geconfronteerd met het tekort aan IT’ers?
“Het tekort is nijpend. We hebben de impact van de digitalisering op de arbeidsmarkt berekend, en tussen nu en 2030 zullen we 44.000 extra vacatures voor digitale experts creëren. En dat is boven op de vervangingen. Opmerkelijk genoeg zullen maar 9000 daarvan in de IT-sector tewerkgesteld worden. De rest gaat naar alle andere sectoren van de Belgische economie. Digitalisering dringt dus overal door. Ook zal een digitale expert als een kruispuntprofiel moeten dienen. Ze zullen digitale competenties moeten combineren met sectorkennis. Als je digitale expert bent in de gezondheidszorg, dan zul je ook een basiskennis moeten hebben van die sector.”
Kan nieuwe technologie, zoals AI, een oplossing bieden voor dat arbeidstekort?
“We hebben niet alleen een tekort aan mensen in de economie, ook onze productiviteit stagneert. Dat betekent dat de hoeveelheid economische waarde die één persoon voor zijn of haar rekening neemt niet meer stijgt in ons land. In de omringende landen staat de productiviteit ook onder druk. We hopen dat ontwikkelingen zoals AI de efficiëntie en dus de productiviteit zullen verhogen. AI zal trouwens nooit geïmplementeerd raken zonder mensen. AI verwacht dat we meer mensen nodig hebben. Het is natuurlijk wel mogelijk dat taken zullen verschuiven. Een AI-systeem zal beter duizenden beelden analyseren dan een radioloog, maar de eigenlijke diagnose zal nog steeds door een mens moeten gebeuren.”
Welke trends zien jullie op de arbeidsmarkt voor IT?
“Vroeger werd de IT-sector gekenmerkt door mensen met heel gelijkaardige profielen. Sommigen kleven daar het woord ‘nerd’ op. Dat verdwijnt stilaan. De IT zal in de toekomst veel minder homogeen worden. Werk zullen we niet langer organiseren via functies, maar via rollen in projecten. In zulke projecten wil je verschil aanmoedigen, met complementaire en diverse teams. IT zal in de toekomst iets zijn wat je in elk bedrijf terugvindt, en het beeld van een ‘typische’ IT’er zal niet meer bestaan.”