Als managing director van IFMA EMEA vertegenwoordigt u de internationale ledenvereniging van facilitymanagementprofessionals voor de regio Europa, Midden-Oosten en Afrika. Hoe bent u in deze functie beland?
“Als consultant implementeerde ik bijna 20 jaar lang nieuwe manieren van werken bij grote internationale organisaties. Vanuit die verantwoordelijkheid kreeg ik in 2017 de vraag om IFMA EMEA op te starten en uit te bouwen. Een belangrijk onderdeel van mijn taak is om de sector te vertegenwoordigen en relaties aan te gaan met mensen en organisaties gelinkt aan ons vakgebied. Daarnaast probeer ik invloed te hebben op beleidsmakers rond onderwerpen die voor onze industrie van belang zijn. Ik spreek ook vaak op congressen en events om het vakgebied wat meer erkenning te doen krijgen.”
Had facility management die extra erkenning nodig?
“Als ik aan 100 mensen vraag wat facility management precies inhoudt, krijg ik evenveel verschillende antwoorden. Qua profilering is er voor ons vakgebied nog werk aan de winkel. Wereldwijd legt facility management ook diverse accenten. In de VS is de focus nog altijd vrij technisch, Scandinavië en Oost-Europa zijn sterk bezig met respectievelijk wellbeing en digitalisering, de Europese Unie neemt dan weer het voortouw op vlak van duurzaamheid. Enkele jaren geleden is er wel een gestandaardiseerde ISO-definitie opgemaakt van facility management. Die maakt dat we stilaan dezelfde taal beginnen spreken.”
En die definitie luidt?
“Kort gezegd is facility management de organisatiefunctie die de levenskwaliteit van mensen en de productiviteit van bedrijven moet verbeteren. De nadruk ligt op het aspect ‘mens’ en ‘beleving’. Anno 2023 werkt de facilitymanager in de eerste plaats voor de gebruikers van een gebouw. Vanaf het moment dat een bezoeker het terrein van een bedrijf op rijdt, start zijn indruk van de organisatie. Moet hij zich eerst aanmelden via de parlofoon of gaat de bareel automatisch omhoog? Is het zoeken naar een parkeerplek of is die al voor hem gereserveerd? Komt hij aan bij een leeg onthaal of staat zijn koffie al klaar? De manier waarop een gebouw beheerd wordt, bepaalt hoe het beleefd wordt. ”
Voor een facilitymanager zijn naast technische kennis ook menselijke vaardigheden van belang.
Welke inhoudelijke thema’s zet IFMA EMEA op de agenda?
“De drie prioritaire thema’s zijn voor ons: digitalisatie, nieuwe werksettings en sustainability. Telkens is de menselijke component de rode draad. Onze gebouwen worden alsmaar slimmer en efficiënter. Digitale bouwmodellen (BIM) en virtuele ontwerpversies (digital twins) brengen onze werkomgeving steeds beter in kaart. Sensoren monitoren op elk uur van de dag de luchtvochtigheid, bezettingsgraad of energie-efficiëntie van onze gebouwen. Alleen, wat gebeurt er met al die data? Welke info halen we eruit? Welke acties koppelen we eraan? En vooral: wie heeft hier baat bij? Dat soort vragen moet een facilitymanager zich voortdurend stellen.”
Wat is de rol van de facilitymanager in het nieuwe werken?
“De coronapandemie heeft ook facilitymanagers voor een nieuwe realiteit gesteld. Want wat doe je met al die lege werkplekken als plots nog maar de helft van de medewerkers komt opdagen? Ga je verdiepingen verhuren? Geef je medewerkers aangepast meubilair om thuis te werken? Of probeer je mensen juist te motiveren om opnieuw naar kantoor te komen? Naast toffe collega’s zijn er immers nog andere elementen die meespelen in het welbevinden van medewerkers én in het aantrekken van nieuwe mensen. Denk aan mooi ingerichte vergaderzalen, lekkere koffie, een gezonde lunch of een eigen work-outstudio.”
Europa stelt de ESG-bedrijfscriteria (environmental, social & governance) steeds scherper. Waar beginnen facilitymanagers het eerst?
“De absolute topprioriteit is en blijft energie. Meer nog dan elders in de wereld staan Europese ondernemingen voor de dringende opgave om de energiefactuur naar beneden te krijgen. Tegelijk is het essentieel om op de lange termijn te denken. De overstap naar een ander soort energie of de aanschaf van hoogperformante installaties vraagt vaak een grote investering. Facilitymanagers moeten aan hun CEO of raad van bestuur kunnen uitleggen hoe die investering zich zal terugbetalen. Daarvoor komen ze best met een sterk businessplan op de proppen.”
De skillset van een facilitymanager lijkt behoorlijk uitgebreid.
“Effectief, naast technische kennis zijn ook menselijke vaardigheden van belang. Veel facilitymanagers zijn in het vak gerold vanuit een achtergrond als ingenieur of architect. Vaak bleef de functie ook steken op puur operationeel niveau: de facilitymanager was zowat het manusje-van-alles in het bedrijf. Vandaag is de facilitymanager niet meer ‘de man die de lampen vervangt’. De job vereist veel meer tactisch en strategisch talent.”
Kunt u het profiel van de ideale facilitymanager omschrijven?
“De facilitymanager moet met iedereen kunnen communiceren. Zowel met de poetsploeg over het onderhoud van de vloer als met het hr-team over wellbeing op de werkplek of met IT over de beveiliging van het gebouw. Daarom vereist de functie ook zo’n breed en toegankelijk profiel. Een facilitymanager is altijd en door iedereen aanspreekbaar. Dat maakt de job ook zo intens. Het voordeel is: geen enkele dag is hetzelfde.”
Hoe ziet u de branche van facility management nog evolueren?
“Thema’s als duurzaamheid, digitalisatie en nieuwe werksettings zijn een drijvende motor voor onze economie. Processen worden efficiënter, continu zien nieuwe diensten het daglicht. De carrièrekansen van de facilitymanager worden alsmaar interessanter. Een waarheid als een huis is bovendien: er wordt nog altijd gigantisch veel gebouwd. Dat maakt van facility management een ongelooflijke booming sector, die aan een waanzinnig tempo zal blijven groeien.”
fact
Welke job zou u gekozen hebben als u niet in deze sector was beland?
“Van opleiding ben ik binnenhuisarchitect. Al snel na mijn studies kwam echter het besef dat ik niet meteen de vrouw ben om creatieve compromissen te sluiten met klanten. (lacht) Ik blijf wel een zwak hebben voor kunst, design en esthetiek. Die passie mag ik nu voor een stukje uitleven als bestuurder bij het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen.”
