Artificiële Intelligentie: krachtige kans of absolute bedreiging?
Artificiële Intelligentie: de ontwikkelingen gaan razendsnel, maar tegelijkertijd staat deze technologie nog in zijn kinderschoenen. In hoeverre willen we AI, als maatschappij? En welke grenzen stellen we, met het oog op privacy, welvaart én werkgelegenheid aan de ontwikkeling van deze intelligentie?
Veel positiefs
Er is veel positiefs te zeggen over Artificial Intelligence. Spookverhalen over het verdwijnen van banen vallen zeker niet bij iedereen in goede aarde. Aan het woord is Franklin Willemstein, managing director bij Coforce, Nederlandse specialist in Robot Proces Automation. “Als je verder kijkt, dan zie je dat we juist in staat zijn de zaken zó te versimpelen dat het de mens ondersteunt in zijn dagelijkse handel en wandel. Bijvoorbeeld door een app te ontwikkelen die blinde en slechtziende mensen helpt om straatnamen te herkennen door inzet van character recognition. Omdat hun smartphone aangeeft in welke straat iemand loopt. Ook projecten waarin boeren leren hoe ze gericht minder bestrijdingsmiddelen kunnen gebruiken. Door in te spelen op klimaatveranderingen, vind ik machtig. Angst is onnodig wat mij betreft.”
De kracht van mens én machine
Van autosuggesties in desktoptoepassingen tot autonome pilots van gezichtsherkenning en digitale assistenten. De ontwikkelingen gaan snel. Machine learning en deep learning via datacollectie. En dataverwerking staan inmiddels aan de basis van machines die steeds meer taken kunnen uitvoeren. Willemstein: “Waar het om gaat is dat de technologie óns dient, en niet andersom. Wanneer je vanuit een holistische visie naar de ontwikkelingen rondom AI kijkt, dan besef je dat educatie met een focus op het positieve, belangrijker is dan ooit. Uiteindelijk ontstaan er onder invloed van Artificiële Intelligentie. Maar ook door blockchain en IoT, nieuwe economische systemen.”
Kunstmatige intelligentie is geen doel. Maar een middel om verstandige zaken met hun kennis te laten doen
Franklin Willemstein, managing director Coforce
Van mens naar chatbot
“De meeste Artificiële Intelligentie-toepassingen gaan ons voorthelpen”, vindt ook Stefan van Duin, partner bij Deloitte Consulting. “Denk bijvoorbeeld aan domeinen waar expertkennis voor nodig is. Zoals de medische wereld, advocatuur, levensmiddelentechnologie of chemie. Experts worden ondersteund door een chatrobot die vervolgens razendsnel met de juiste informatie reageert. Dat maakt kennis betrouwbaarder en sneller beschikbaar.” Door de ontwikkelingen, ook rondom big data, is het voor de consument wel steeds lastiger om te controleren wat er met persoonlijke gegevens gebeurt.
Van Duin: “Het algoritme is steeds moeilijker door mensen te volgen. Maar vragen over wát er exact met onze informatie gebeurt, moeten beantwoord worden én blijven. We staan aan de vooravond van grote veranderingen. Kunstmatige intelligentie biedt veel potentieel. Maar aan de andere kant zijn we nog heel ver weg van een systeem dat nét zo slim is als de mens. Ik vind het belangrijk dat we als samenleving niet naïef zijn en óók de kritische geluiden volgen. Zoals de risico’s op banenverlies. Maar positivisme overheerst wat mij betreft: misschien leveren we over een aantal jaren, als gevolg van slimme technologie wel dezelfde arbeidsproductiviteit. Terwijl we met z’n allen wél een dagje minder werken.”
Vertrouwen maakt gelukkig
“Ergens in de jaren 80 onderzocht men op Harvard University al diepgaand wat mensen intrinsiek gelukkig maakt. De uitkomst beslaat één woord: vertrouwen. Als we met elkaar beseffen dat Artificiële Intelligentie niet onze emoties en relaties met andere mensen overneemt, dan voelt het al minder angstig”, aldus Willemstein. Vanuit die visie bekeken, is kunstmatige intelligentie nadrukkelijk geen doel. Maar een middel om de mensheid kansen te laten aangrijpen om verstandige zaken met hun kennis te doen. Van Duin vult aan: “Waar we over 15 jaar staan weten we niet. Maar het is niet de eerste keer dat er stevige ontwikkelingen op stapel staan. Toen het internet opkwam was er ook onzekerheid. Maar we ademen, leven én werken nog elke dag en de meesten van ons zouden niet meer zonder internet willen.”