Zwemmen in virtual reality

Weinig Belgische steden en gemeenten hebben nog de middelen en de knowhow om een eigen, openbaar zwembad uit te baten. Het bedrijf Lago werpt zich op als partner om, via een zogenaamde PPS-constructie, de zwemactiviteiten nieuw leven in te blazen. De gezondheid van de bevolking kan er alleen maar wel bij varen. 

Lago (Italiaans voor meer) is een merknaam van de Leuvense S&R Group, een samenwerking van een zestal aannemers, bouwbedrijven en een architecten- en ingenieursbureau. De zwembaden die Lago bouwt zijn state-of-the-art en voorzien van alle moderne faciliteiten. Met een saaie bak water hebben ze niks meer vandoen. Er worden glijbanen, wildwaterbanen en golfslagbaden geïnstalleerd en verschillende complexen zijn voorzien van sauna’s en stoombaden. Wie na zijn frisse duik honger heeft, kan in de aanpalende brasserie terecht. 

“We volgen alle nieuwe ontwikkelingen in die wereld natuurlijk ook op de voet op”, legt marketingmanager Lore Walravens uit. “Zo bieden we in sommige van onze zwembaden sinds kort glijbanen met een Virtual Reality-bril aan. Terwijl je naar beneden glijdt, lijkt het alsof je bijvoorbeeld in een junglerivier zit of tussen sterren en planeten zweeft. VR-snorkelen is ook nog zo’n nieuwe innovatie. Het lijkt alsof je in de oceaan snorkelt en af en toe zie je vlak voor je neus een haai voorbijzwemmen. Zo’n VR-bril is een persoonlijke beleving. Maar we zetten ook in de interactie tussen kinderen en ouders. Het kinderbad voorzien we bijvoorbeeld van een echte waterspeeltuin. Zo kunnen papa en mama gezellig meespelen. En de wildwaterbaan kan je ook in samen afglijden, met een duoband.”

De Lago-zwembaden profileren zich expliciet als een kind- en gezinsvriendelijke activiteit, die bovendien nog gezond is ook. “Je kunt bij ons perfect gewoon baantjes trekken, maar het kan dus ook plezanter of hoger en sneller als je dat wil”, zegt Walravens. “Hoe dan ook: je bent wel degelijk altijd in beweging, in bewegend water. Kinderen samen met hun vriendjes of ouders quality time aanbieden, is een mooi alternatief voor urenlang voor televisie hangen of op de smartphone tokkelen. En uiteraard gebeurt dat in absolute veiligheid: we hebben natuurlijk redders in dienst. Maar kinderen krijgen van ons ook gratis armbandjes en de zwembaden zijn uitgerust met Angel Eye. Dat is een camerasysteem dat via artificiële intelligentie mensen kan detecteren die in moeilijkheden zijn geraakt.”

Gemeentelijk bad

Tot de jaren vijftig en zestig van vorige eeuw was het doodnormaal dat elke stad en gemeente zelf zijn zwembad bouwde en uitbaatte. Walravens: “De meeste van die complexen zijn nu echter compleet verouderd, ontberen broodnodige faciliteiten en zijn peperduur om uit te baten. Er zijn er ondertussen dan ook al heel wat dichtgegaan. Dat betekent dat de inwoners ofwel niet meer kunnen gaan zwemmen ofwel de auto naar een naburige stad of gemeente moeten nemen.” 

De steden en gemeenten die nu nog een openbaar zwembad op hun grondgebied willen, zetten dat meestal onder de vorm van een PPS of Publiek-Private-Samenwerking. Een privé-partner als Lago bouwt daarbij het zwembad en baat het uit, de stad betaalt elk jaar een bepaalde som om haar bevolking er gebruik van te laten maken. Het bad staat open voor iedereen, maar meestal krijgen inwoners van de stad wel een korting. “Dat brengt ook mee dat de stad zich niks meer moet aantrekken van de exploitatie van het bad, wat toch een gespecialiseerde business is, en er ook geen personeel voor moet aantrekken”, zegt Walravens. “Je vermijdt dan ook typische problemen als zwembaden die dicht zijn in het weekend of waar je na 17 uur voor een gesloten deur staat. Dankzij deze samenwerkingsvorm behoudt ieder complex ook zijn eigen identiteit en blijft het lokaal sterk verankerd. We willen als publiek zwembad trouwens ook onze maatschappelijke rol opnemen.”

Goed voor je hart

Dat overheden graag een zwembad op hun grondgebied hebben, heeft onder meer te maken met de welbekende gezondheidsvoordelen van zwemmen. Het hele lichaam heeft er deugd van: het verhoogt je hartslag, verstevigt de spieren en de rug, bouwt kracht op en scherpt je uithoudingsvermogen aan. Zwemmen brengt een lagere bloeddruk mee en een hogere longinhoud. Het is een zegen voor je cardiovasculair systeem en het verbrandt ook nog eens flink wat calorieën, ongeveer zoveel als lopen. Zwemmen is bovendien ook een erg geschikte workout voor mensen met een blessure, artrose of artritis die niet aan sporten met hoge impact kunnen doen. “Je moet daarvoor ook niet absoluut naar de aqualessen of het sportbad gaan”, zegt Walravens. “Kijk gewoon maar eens hoeveel stappen je hebt gezet als je een dagje naar een zwemparadijs bent geweest.”

Dat gezondheidsstreven willen ze bij Lago ook benadrukken door het sponsoren van extreme sporter Matthieu Bonne. Die kwam recent nog in het nieuws omdat hij op acht dagen tijd acht triatlons had afgemalen, een nieuw wereldrecord. Walravens: “De meeste mensen kennen Matthieu van het tv-programma Kamp Waes, maar hij werkt al jarenlang bij ons als redder. We hebben ons altijd erg flexibel opgesteld zodat hij zijn job kan combineren met zijn uitdagingen en ondersteunden met plezier zijn projecten. Als werkgever vinden we het heel belangrijk dat iedere medewerker zich ten volle kan ontplooien. Zijn uitdagingen sluiten daarnaast ook nog eens aan bij onze waarden. Net als Lago is hij erg innovatief en probeert hij telkens een uitdaging te bedenken die nog niemand hem heeft voorgedaan. Zijn passie voor sporten en trainen lijkt sterk op onze passie voor plezier in onze zwemparadijzen. Daarnaast inspireert hij heel veel kinderen. Hij laat hen sporten en dromen dat niks onmogelijk is.”

Duurzaam plonsen

Zwemmen is bovendien niet enkel gezond, Lago wil ook deze ontspanning ook heel bewust op een duurzame manier aanbieden, zegt Walravens. “Bewust omgaan met afval, mobiliteit, het welzijn van onze medewerkers en natuurlijk ook energie staat heel hoog op de agenda. Elk centrum heeft bijvoorbeeld een green officer die instaat voor de opvolging van het duurzame beleid in “zijn” of “haar” centrum. De ecologische voetafdruk van Lago Kortrijk is bijvoorbeeld zo laag dat je er kunt betalen met ecocheques.” 

Een zwembad kan natuurlijk niet zonder water, een reden te meer waarom Lago zo goed mogelijk zijn best doet om met die kostbare grondstof zo zuinig mogelijk om te gaan. Zo gebruiken veel centra bijvoorbeeld opgevangen en gefilterd regenwater om te poetsen en wordt het water van het zwembad, na het recupereren van de warmte en het filteren ervan, gebruikt om toiletten en urinoirs te spoelen. De recreatieve baden worden ’s nachts zelfs leeggelaten en het water wordt opgevangen in een buffer om verdamping en warmteverlies te voorkomen. 

Naast water is uiteraard ook het energieverbruik van de zwembaden een belangrijk punt. “De daken van al zeven zwembaden hebben we vol zonnepanelen gelegd”, zegt Walravens. “Daardoor stoten we bijna 300 ton CO2 per jaar minder uit. Helemaal groen wordt ons nieuwste zwembadcomplex dat we volgend jaar in Bredene openen. Dat wordt het grootste in België dat totaal geen gebruik meer maakt van fossiele brandstoffen als aardgas of stookolie. Het gebouw van 3.000 vierkante meter wordt volledig CO2-neutraal. We besteden daarbij natuurlijk heel veel aandacht aan isolatie. Maar op het dak gaan we ook meer dan 750 zonnepanelen leggen. Die leveren onder meer stroom voor de warmtepompen die alles gaan verwarmen. Alles samen zal het gebouw de helft minder energie per bezoeker verbruiken dan bij een klassiek zwembad.” 

Gewoon weer

Momenteel verwelkomt Lago elk jaar bijna vier miljoen bezoekers. Daar zit zelfs nog wel wat rek op, zo maakt Walravens zich sterk. “Of we veel of weinig bezoekers gaan hebben, wordt voor een groot stuk bepaald door het weer”, zegt de marketingmanager. “Heel warm of net koud, zijn, commercieel gezien, voor ons prima weersomstandigheden.”

Tot slot kijken we nog even terug op de coronapandemie. Hoe heeft dit een zwembaduitbater als Lago geraakt? “Het was natuurlijk lastig door de verschillende sluitingen. Maar we hebben er ook veel uit geleerd”, zegt Walravens. “Dat een webshop zelfs voor een zwembaduitbater heel belangrijk is, bijvoorbeeld. Zo komen bezoekers meer druppelsgewijs binnen, in plaats van allemaal op hun favoriete uur. Mensen kunnen zelf de capaciteit van het zwembad online zien en eventueel beslissen om op een rustiger moment te komen.”

En er zijn nog zaken uit de coronaperiode die Lago nu nog altijd hanteert. “Ons online reserveringssysteem bijvoorbeeld. Soms vinden mensen het raar dat je kunt reserveren in een zwemparadijs, maar het bespaart je in elk geval de teleurstelling als we volgeboekt zijn en je terug naar huis moet. We hebben op die manier ook meer zicht op het aantal bezoekers en helpt om de mensenmassa beter te spreiden. Vroeger was bijvoorbeeld 14 uur in de namiddag zo’n typisch uur dat er vaak files aan de kassa’s ontstonden. Met het reserveringssysteem kiezen veel mensen bewust voor een rustiger tijdstip.”