micro-financiering
Finance

Micro-financiering voor iedereen

Wie geld wil lenen om een bedrijf op te starten, zal de bank in regel een waarborg moeten geven. Als je dat niet kan (omdat bijvoorbeeld je inkomen te laag is of omdat je geen vast inkomen hebt) zal je lening allicht niet worden goedgekeurd. Wie zich in die situatie bevindt, kan misschien terecht bij microStart, een Belgische organisatie voor microkredieten. Dat is niet alleen goed voor de ondernemer-in-spe, ook de rest van de maatschappij profiteert ervan.

Goed idee, weinig centen

Mensen met een goed idee, maar weinig centen. Dat is grosso modo het doelpubliek van microStart, vertelt algemeen directeur Dirk Dewitte. “De inspiratie voor microStart komt uit Frankrijk”, zegt hij. “Daar bestond al een min of meer gelijkaardige organisatie (ADIE) die momenteel ook een van onze aandeelhouders is. De anderen zijn BNP Paribas Fortis, AG en Partena pro. Onze missie is dat wij mensen willen helpen die om de een of andere reden bij de bank nul op het rekest krijgen. Dat kunnen heel verschillend redenen zijn. Vaak is het omdat de betrokkenen geen of onvoldoende waarborg kunnen voorleggen, maar soms is het ook omdat het project niet past in de filosofie van de bank. Voor ons zijn dat niet meteen de meest belangrijke voorwaarden, wij oordelen voor de financiering puur op het project. De administratie is bij ons ook tot een minimum beperkt en wij kunnen heel snel beslissen, op een week kan het geld op de rekening van de cliënt staan.”

Het publiek van microStart heeft dus meestal moeilijk toegang tot het reguliere circuit van bankkredieten. Het gaat om verschillende nationaliteiten, inclusief Belgen, maar het zijn vaak ook mensen met een migratieachtergrond, vluchtelingen, mensen met financiële moeilijkheden of mensen die van een uitkering leven, maar graag een eigen zaak willen beginnen om zo een beter leven en inkomen voor zichzelf op te bouwen. Puur wettelijk gezien is microStart geen bank, want het heeft geen banklicentie, en zelfs geen kredietinstelling. Het is een puur privaat initiatief.

Ondernemers helpen

De kleinste leningen die de organisatie uitkeert, bedragen 500 euro. Het maximumbedrag is 25.000 euro. En overigens: ook bij microStart krijgen de ontleners dat geld niet zomaar. “Nee, klopt”, legt Dewitte uit. “Wij vragen ook een waarborg. Dat kan een bedrag zijn dat we op een geblokkeerde rekening zetten, maar dat is in de minderheid van de gevallen. Meestal gaat het om een persoonlijk borgstelling van iemand uit de omgeving van de cliënt. Die persoon dient zich voor 50 procent borg stellen. Het mag niet de partner van de cliënt zijn. Stel dat het avontuur mislukt, dan duwen we het gezin zo nog meer de problemen in en dat is nu net wat we niet willen. Het dient een derde partij zijn, op die manier toont de ontlener aan dat er – buiten microStart – nog mensen zijn die in haar/hem geloven en dat zij/hij in staat is om een netwerk uit te bouwen.”

Alleen al in 2021 heeft microStart al voor meer dan vijf miljoen euro aan kredieten toegekend. “Het gaat in totaal om ongeveer 600 dossiers”, vertelt commercieel directeur Emmanuelle Declève van microStart. “Het gemiddelde bedrag dat ontleend wordt, is ongeveer 9.500 euro. De meeste zaken die opstarten, kunnen we in een viertal categorieën onderbrengen: KMO’s allerhande, “diensten aan personen”, zoals bijvoorbeeld een kapsalon, we financieren ook vaak horecaondernemingen, en tot slot zijn er ook veel mensen die met een transportonderneming beginnen. Denk bijvoorbeeld maar aan Uber-chauffeurs of de chauffeurs die de pakjes bij u thuis leveren. We beginnen ondertussen trouwens ook bij de reguliere banken notoriëteit te krijgen. Het komt vaker voor dat zij een cliënt die ze niet kunnen helpen naar ons doorsturen. “Wij kunnen niks voor je doen, maar heb je al eens van microStart gehoord?”, klinkt het dan. Dat vinden we prima natuurlijk.”

micro-financiering

Maatschappelijke impact

De impact van al die nijverheid heeft ook een enorme impact op de lokale omgeving van de ondernemer en zelfs op de rest van de maatschappij, onderstreept Declève. “De maatschappelijke impact van elke euro die wij ontlenen mag je gerust maal vier doen volgens een onafhankelijke studie. We halen mensen ten eerste weg uit de sfeer van sociale steun en werkloosheidsuitkeringen en laten hen voor zichzelf werken. Ze betalen vanaf dan bovendien ook sociale bijdragen en belastingen, net zoals elke andere ondernemer. En niet te vergeten: elke ondernemer die na twee jaar nog aan de slag is, blijkt ongeveer 0,6 bijkomende jobs te hebben gecreëerd. Ik ben er rotsvast van overtuigd dat dit voor onze cliënten een uitweg uit de armoede kan zijn. Met eigenlijk al bij al bescheiden bedragen kan je dus een enorme sociale impact creëren.”

Het financiële aspect

Van de mensen die bij microStart aankloppen, leeft ongeveer driekwart onder de armoedegrens. Zowat zes op de tien hebben niet-Europese roots. Drie op de tien zijn vrouwen. “In tegenstelling tot wat veel buitenstaanders denken, loopt het overgrote deel van onze kredietdossiers perfect af”, zegt Dewitte. “Gemiddeld wordt een krediet op een klein drieënhalf jaar terugbetaald. Ongeveer 85 procent van de opgerichte bedrijven bestaat nog na twee jaar. Dit is over het algemeen trouwens een zeer fier en zelfbewust publiek. Die mensen doen er echt alles aan om hun lening terug te betalen omdat ze weten dat ze niet bij banken terecht kunnen en wij dus vaak hun laatste strohalm zijn.”

“Het gaat ook om meer dan alleen het financiële aspect”, pikt Declève in. “Door mensen opnieuw aan de slag te helpen, geef je hun een doel in hun leven en krijgen ze hun waardigheid en zelfrespect terug. Dit zijn geen profiteurs die liever lui dan moe zijn, integendeel. Dit zijn mensen die hard willen werken om vooruit te komen, alleen hebben ze een duwtje in de rug nodig. Onze cliënten zijn ook enorm erkentelijk dat je hen hebt geholpen. Ze hebben vaak al een hele lijdensweg achter de rug. Ik zie vaak ook dat ze heel creatief en inventief kunnen zijn, met weinig geld kunnen ze dikwijls enorm veel realiseren.”

Coaching

Er is overigens nog een aspect dat bijdraagt tot de hoge slaagkansen van microStart. De organisatie geeft niet alleen geld, ze staat de ondernemers ook bij met raad en daad. “Dat is inderdaad een zeer sterke troef”, zegt Dewitte. “We kunnen daarvoor een beroep doen op een netwerk van ongeveer 130 vrijwilligers. We helpen ondernemers met hun businessplan, met hun financieel plan, we bekijken hoe ze hun marketing kunnen verzorgen, we maken hen wegwijs in de administratieve doolhof van BTW, RSZ en ondernemingsnummers. Dat is geen overbodige luxe, hoor. Ik zei al dat ongeveer 60 procent van onze cliënten buiten Europa komt. Die mensen zijn vaak totaal niet vertrouwd met de papierwinkel die je nodig hebt om hier een zaak te kunnen opstarten.”

En soms gaat de hulp zelfs nog verder. “Er zijn ook vrijwilligers die echt concreet de ondernemer bijstaan”, aldus Declève. “Door bijvoorbeeld hun vitrine te helpen maken, door voor hem of haar een website in mekaar te steken of door hen te helpen met hun sociale media-accounts. We hebben ook heel wat contacten met bijvoorbeeld advocaten die juridisch advies kunnen geven. We spreken dan af dat bijvoorbeeld het eerste bezoek aan de advocaat gratis is.”

Sociale impact

Het mag duidelijk zijn: winst maken is voor microStart niet meteen de grootste bekommernis. “Nee, dat is niet de eerste zorg van onze aandeelhouders”, zegt Dewitte. “We maken trouwens ook geen winst momenteel, al zou dat wel mooi meegenomen zijn. Wat we vooral willen doen is sociale impact creëren. Noem het zelfs gerust: lokale sociale impact. Wij financieren geen multinationals, maar kleine, lokale zelfstandigen die lokaal produceren en deel uitmaken van een lokale gemeenschap. Ook de ecologische voetafdruk van hun ondernemerschap is dus zeer miniem. Dat mag in deze tijden toch ook wel eens vermeld worden, vind ik.”

Toekomstperspectieven

Om af te sluiten: een blik in de toekomst. Hoe zien onze gesprekspartners microStart evolueren, binnen pakweg vijf jaar? “Goh, ik hoop dat we tegen dan nog meer mensen hebben kunnen helpen, nog meer kredieten hebben afgesloten en nog meer sociale impact hebben gehad”, zegt Dewitte. “Het zou mooi zijn als we dan ook break-even kunnen draaien, ik denk dat dat mogelijk moet zijn. Tegen dan zal ook ons productengamma uitgebreid zijn. We hebben bijvoorbeeld al concrete plannen om ook persoonlijke leningen te gaan toekennen. Nee, niet om op reis te kunnen gaan (lacht). Wel bijvoorbeeld om mensen een auto te laten aankopen, omdat ze anders moeilijk op hun werk geraken.”

“Het zou mooi zijn als we tegen 2026 meer lokale agentschappen hebben”, hoopt Declève. “Nu zijn het er vijf over heel België, maar dat mogen er meer worden. Zodat we nog dichter bij onze cliënten kunnen staan en zodat zij gemakkelijker de weg naar ons vinden. Ook het digitale aspect moeten we verder uitbouwen. Dat is nog een manier om mensen gemakkelijker en sneller aan een krediet te helpen. En tot slot hoop ik dat we ook onze belangenbehartiging in de politieke wereld nog beter gaan aanpakken. We dragen heel veel bij, maar veel mensen weten het nog niet. En onbekend is onbemind.”

22.09.2021
door Fokus Online

In samenwerking met

Met een netwerk van 5 kantoren – in Brussel, Gent, Antwerpen, Charleroi en Luik – met 40 werknemers en 150 vrijwilligers biedt MicroStart vennootschappen of zelfstandigen, die geen toegang hebben tot een klassiek bankkrediet, de mogelijkheid om een financiering (tot € 25.000) aan te gaan, om een bedrijf op te richten of verder te ontwikkelen. Sinds 2011 vertegenwoordigt MicroStart 70 procent van alle microfinancieringsactiviteiten in België. Het heeft meer dan 5.500 ondernemers gefinancierd, 9.000 ondernemers ondersteund of opgeleid en 40 miljoen euro geïnjecteerd in de nationale economie, in de vorm van microkredieten.

Ontdek meer

Vorig artikel
Volgend artikel