Bedrijven en steden willen mensen op de fiets krijgen

Fietsen is gezond, vermindert de CO2-uitstoot en houdt de steeds drukker wordende stad leefbaar. Wel logisch dus dat steden en bedrijven hun inwoners en werknemers meer op de fiets willen krijgen. Digitalisering kan helpen de infrastructuur te optimaliseren en mensen motiveren om hun tweewieler te gebruiken.

Bewoonbare stadscentra

Steeds meer steden zetten in op fietsmobiliteit om hun stadscentra bewoonbaar te houden. Voor steden zonder een echte fietscultuur, zoals bijvoorbeeld de stad Brussel, is dat geen sinecure. Met kruispunten waar fietsers geen oversteekplaats hebben en met fietsstroken die in het niets verdwijnen, is Brussel niet bepaald fietsvriendelijk. Onderzoek wees dan ook uit dat de meerderheid van de Brusselaars zich niet veilig voelt op de fiets.

Om dit gevoel van veiligheid op te krikken en de ongemakken in kaart te brengen, voerde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een paar jaar geleden de actie ‘Ping if you care’ uit, een samenwerking met de organisatie voor duurzame mobiliteit Mobiel 21 en de fietsapp Bike Citizens. Met een bluetooth-knop op hun stuur of uitrusting konden vrijwilligers op de fietsapp tijdens hun rit aangeven op welke plaatsen ze zich als fietser onveilig voelen.

Fietsanalytics

“Dergelijke projecten vinden steeds meer plaats. Er bestaan traditioneel weinig fietsdata op het gebied van woon-werkverkeer. Dat is omdat vroeger het accent meer lag op de automobilist”, aldus Gertjan Vijge van Bike Citizens, een Oostenrijks bedrijf dat in 2011 een fietsapp op de markt bracht waarmee gebruikers hun alledaagse fietsgebruik kunnen tracken. Al deze data, geanonimiseerd gebundeld, brengt op stadsniveau het fietsgedrag in kaart en legt mogelijke verbeterpunten bloot.

Het gebrek aan ruwe fietsdata verklaart overigens ook de oprichting van Bike Citizens. Twee  fietskoeriers merkten tijdens hun werk op dat het aanbod van mobiele applicaties op het gebied van fietsroutes beperkt was. De bestaande kaarten waren toegespitst op de automobilist en zetten de fietser soms letterlijk op het foute spoor. Sinds de oprichting is Bike Citizens inmiddels meer dan 800.000 keer gedownload en laten gebruikers over Europa een digitaal fietsenspoor na.

Het fietsen stimuleren 

Behalve een instrument om data te verzamelen, is digitalisering ook inzetbaar om het mobiliteitsgedrag van mensen te beïnvloeden. Het wordt algemeen aangenomen dat fietsapps het fietsen stimuleren, net zoals stappentellers een positieve invloed hebben op het wandelgedrag. “Ook kan er op het digitale platform een ecosysteem ontstaan”, vertelt Vijge.

Hij geeft het voorbeeld van een ecosysteem waarbij fietsers van een bepaalde stad digitaal in contact komen met lokale fietswinkels en horecagelegenheden, waardoor de synergie  kan worden versterkt. “Denk bijvoorbeeld aan een systeem waarbij fietsers credits verzamelen, die ze vervolgens kunnen gebruiken voor korting op een broodje. Op deze manier stimuleer je het fietsen én ondersteun je de lokale middenstand tegelijkertijd.”

Versterking van de bedrijfscultuur

Niet alleen gemeenten zien het potentieel van digitale instrumenten om het mobiliteitsgedrag aan te passen, ook bedrijven lijken zich steeds meer bewust van de mogelijkheden. Vijge constateert dat ondernemingen steeds meer inzetten op een duurzaam woon-werkverkeer. Corona heeft deze tendens alleen maar versneld. “Het stimuleren van fietsgebruik is onderdeel geworden van maatschappelijke verantwoord ondernemen. Corona heeft het belang van gezondheid benadrukt. Gezonde medewerkers resulteren in minder absentie.”

Fietsende medewerkers worden al jaren beloond met een hogere reisvergoeding, terwijl tal van bedrijven met fietsplannen de aanschaf van een fiets aantrekkelijk maken. De afgelopen jaren hebben bedrijven dus ook de kracht van apps ontdekt. Diverse app-gadgets hebben wedstrijdelementen in zich en dagen gebruikers uit om meer te fietsen.

Ook Bike Citizens ziet meer vraag naar dergelijke functionaliteiten. “Zo hebben wij de Bike to Work-campagnes waarbij er in een closed community verschillende groepen binnen een bedrijf het tegen elkaar opnemen. Op deze manier wordt de app gebruikt als instrument om het fietsende woon-werkverkeer te stimuleren.” Tevens werkt het ook teambuilding in de hand, collega’s kunnen er bij het koffieapparaat over praten.