Voor elke (aanstaande) ouder die een schouderklopje kan gebruiken
Mama of papa worden is de mooiste ervaring die iemand kan meemaken. Toch is het voor kersverse ouders niet altijd even gemakkelijk, want een pasgeboren baby vereist veel zorg en aandacht. Voor deze moeilijkheden hebben we als maatschappij te weinig aandacht. Ouders vinden het soms lastig om toe te geven dat het hen soms weleens te veel wordt, ook al is dat doodnormaal, leggen drie experten uit in de nieuwste aflevering van Fokus Podcast.
Tijdens je zwangerschap is het belangrijk om je lichaam alles te geven wat het nodig heeft om dat kleine mensje gezond te kunnen dragen. Te weinig vrouwen hebben aandacht voor wat hun lichaam behoeft, vertelt Michael Ceulemans (KULeuven). Hij is apotheker van opleiding en gespecialiseerd in het gebruik van geneesmiddelen tijdens de zwangerschap en borstvoeding. Hij benadrukt de lichamelijke nood aan voedingssupplementen voor en tijdens de zwangerschap. “Foliumzuur is een natuurlijk voorkomend vitamine dat we allemaal in ons lichaam hebben. Tijdens de zwangerschap stijgt de behoefte aan foliumzuur naar een hoeveelheid die niet volledig uit voeding gehaald kan worden”, legt hij uit.
Volgens Ceulemans is het jammer dat foliumzuur niet door elke vrouw die zwanger wilt worden gebruikt wordt. “Uit onze data blijkt dat de helft van alle zwangere vrouwen te laat start. Ideaal begin je vier weken voor het begin van de zwangerschap met de inname, tot aan het einde van het eerste trimester.” Dat ligt aan een gebrek aan informatie, want foliumzuur kost niet zoveel en is zonder voorschrift te verkrijgen bij de apotheek.
Het gebruik van medicatie tijdens de zwangerschap komt vaker voor dan we denken, en is niet altijd per direct schadelijk. Het is vooral belangrijk dat hierover gesproken wordt met een expert, vertelt Ceulemans. “Een vrouw die suikerziekte, epilepsie of chronische vermoeidheid heeft, moet hier geneesmiddelen voor nemen om gezond te blijven. Voor die vrouwen is het soms net onverstandig om te stoppen met hun medicatie tijdens de zwangerschap, want een gezonde baby heeft een gezonde mama nodig.” Voorkomen is beter dan genezen, en het raadplegen van een dokter of apotheker is daarom essentieel om tot een aangepaste of geschikte medicatie te komen.
Luister naar je hoofd
Een zwangerschap is een achtbaan van zowel fijne als niet zo fijne gevoelens, dat is normaal. Toch rust er nog een groot taboe op deze mentale gebeurtenissen en worden ze als abnormaal bestempeld. Sofia Vanneste is klinisch psycholoog en zorgprogrammaverantwoordelijke bij expertise- en behandelcentrum Moeders en Baby, en kaart dit probleem aan. “50 tot 70 procent van alle jonge moeders ervaart de baby blues, zijnde stemmingswisselingen van voorbijgaande aard. Die kunnen zich verder ontwikkelen naar een postpartum depressie, maar dat hoeft niet zo te zijn. Het is een kwetsbare periode waarbij dat wankelen heel logisch is, omdat je als zwangere vrouw en moeder ook veel meer prikkels ontvangt.” Twintig procent van alle vrouwen die bevallen ervaart psychische klachten, dat is niet niks. Denk aan hoge vermoeidheid, stemmingswisselingen, geen eetlust, neerslachtigheid of suïcidaliteit kunnen zich voordoen.
Net daarom is het heel belangrijk om te weten dat je als kersverse mama of papa niet alleen staat, anderen gaan net als jij door die achtbaan van emoties. Weet je wat hierbij helpt? Erover praten. Dat vertelt Marlise Beckers, directeur van Wiegwijs vzw, een middenveldorganisatie waar ouders terecht kunnen voor de opvolging van de ontwikkeling, groei en gezondheid van hun kindje. “Het klinkt heel banaal, maar mensen die met elkaar praten tijdens groepssessies halen daar zoveel voldoening uit. Ook een agogische begeleider die feedback geeft over de band tussen ouder en kind is zeer nuttig. Daarnaast laten we ouders kennismaken met kinderopvang. Dat is een concept dat voor ons heel normaal is, maar voor mensen met andere culturen is het niet zo vanzelfsprekend om je kind achter te laten bij wildvreemden en vervolgens te gaan werken.”
Wees niet te streng voor jezelf
Ouders zijn heel streng voor zichzelf, vaak zelfs té streng. Daarom geeft elke expert kort een tip voor kersverse ouders. Zo hamert Beckers enerzijds op het durven praten met anderen in het echte leven, en dus niet enkel via sociale media. Anderzijds benadrukt ze het belang van acceptatie van een situatie die niet altijd perfect is hoe jij ze wil. Vanneste wil dan weer de kwetsbaarheid aanhalen die elke ouder ondervindt, en het omarmen van het gevoel dat je op losse schroeven staat. Ten slotte werpt Ceulemans licht op de wetenschappelijke kant van het verhaal, zijnde het tijdig voorbereiden van de zwangerschap door aandacht te besteden aan wat je lichaam nodig heeft.
Geïnteresseerd in meer? Beluister dan zeker de volledige aflevering, want er komen nog heel wat andere boeiende onderwerpen aan bod.