De Belgische kunststofsector omarmt de circulaire economie
Dat plastics onmisbaar zijn in ons dagelijks leven is een stelling die vaak de wenkbrauwen doet fronsen. Dat de kunststofsector volop inzet op de circulaire economie is eveneens veelal onbekend. Zo is de recyclagegraad van kunststoffen fors toegenomen en zijn er veelbelovende innovaties in chemische recyclage.
Bij plastics denkt men snel aan wegwerpproducten en de plasticsoep in de oceanen. Maar die zogenaamde ‘Single Use Plastic Products’ of SUP’s zijn maar een deel van het verhaal. Kunststoffen zijn niet weg te denken uit ons dagelijkse leven. Er is niet één type plastic, maar een verscheidenheid aan kunststoffen, elk met unieke eigenschappen. Zonder kunststoffen geen computers of smartphones, auto’s of vliegtuigen, windturbines of zonnepanelen, sportkledij of steriele verpakkingen van medicatie… om maar enkele toepassingen te noemen.
Onverantwoorde omgang
Zelfs plastics voor eenmalig gebruik hoeven geen probleem te zijn, zolang men ze inzamelt en recycleert. Net daar wringt het schoentje: het plastic zwerfvuil, en bij uitbreiding de plasticsoep, zijn een gevolg van onverantwoord omgaan met waardevolle grondstoffen. Nog te vaak laat men plastic voorwerpen achteloos in de natuur achter. En in nog te veel landen is er geen degelijk systeem voor afvalophaling of is het storten van afval nog altijd toegelaten.
“Momenteel investeert men fors in pilootinstallaties voor de ontwikkeling van chemische recyclage.”
Studievaststellingen
Een studie van essenscia, de sectorfederatie van de chemie, kunststoffen en life sciences, en technologiefederatie Agoria toont aan dat ons land er op het vlak van kunststofrecyclage flink op vooruitgaat. In België recycleerde men in 2018 nog 34 procent van het plastic afval. Dat is een stijging met 54 procent tegenover 2006. De weg is nog lang, maar de bocht is duidelijk genomen. Aandachtspunt is wel dat men gerecycleerde kunststoffen nog te weinig als grondstof herbruikt in productieprocessen. Andere opvallende vaststelling uit de studie: meer dan de helft van de kunststofproducten hebben een lange levensduur, van 2 tot 50 jaar, waardoor men ze pas later kunnen recycleren.
Alternatieve grondstoffen
Momenteel investeert men fors in pilootinstallaties voor de ontwikkeling van chemische recyclage. Hierbij zet men gebruikte kunststoffen om in een olie-achtige substantie die chemiebedrijven kunnen gebruiken als alternatief voor fossiele grondstoffen. De recyclagetechniek laat ook toe om de polymeren. Daaruit bouwt men kunststoffen opnieuw op te splitsen in afzonderlijke monomeren waarmee men nieuwe kunststoffen kunnen maken.
Ondersteunend kader
Om kunststoffen hun cruciale rol te laten spelen in de circulaire economie is het ook nodig dat men intens samenwerkt. De productontwikkelaar aan de tekentafel moet beseffen dat ontwerp- en materiaalkeuzes een grote impact hebben op de recycleerbaarheid van het product. Overheden hebben op hun beurt een belangrijke taak om een ondersteunend wetgevend kader uit te werken voor chemische recyclage en het gebruik van gerecycleerde materialen toe te laten in nieuwe toepassingen, zolang het aan alle objectieve veiligheidscriteria en technische vereisten voldoet.