Onderzoek en innovatie: succes over de hele kennisketen
Vlaanderen wil een kennisregio zijn en investeert sterk om die ambitie waar te maken. Jaarlijks geeft de Vlaamse overheid zo’n 2,5 miljard euro uit aan wetenschappelijk onderzoek en innovatie (O&O). Samen met de uitgaven van de bedrijven aan O&O blijft Vlaanderen daarmee dicht bij de Europese norm van 3 procent van het BBP die we daarvoor bestemmen.
Daarmee kunnen onderzoekers en innovatoren in economie en samenleving helpen om de grenzen van onze inzichten op tal van terreinen te verleggen. Dat draagt niet alleen bij aan
de versterking van onze bedrijfs- en not- for-profitsectoren, maar bevredigt ook onze nieuwsgierigheid.
De Vlaamse wetenschapsagenda
Een grootschalige bevraging onder de Vlaamse bevolking in 2018 leverde over de meest uiteenlopende thema’s maar liefst 10.000 vragen aan de wetenschap op, die werden gebundeld in ‘De Vlaamse wetenschapsagenda’. Wetenschap leeft in Vlaanderen. Dat blijkt nog maar eens in deze coronatijden, waarin alle ogen hoopvol zijn gericht op deskundige en onvermoeibare wetenschappers om ons uit deze ongeziene crisis te loodsen en daarna, ook maatschappelijk, te helpen herstellen.
Van fundamenteel onderzoek tot ontwikkeling
In de Europese topcompetitie gooit Vlaanderen hoge ogen. In informatica
en communicatietechnologie (ICT), ruimtewetenschappen, tal van biomedische disciplines – inbegrepen de nu meer dan ooit urgente infectiologie. Maar ook in onderzoek naar het menselijke brein, in al zijn facetten, en cultuurwetenschappen zetten onderzoekers van hier opmerkelijke resultaten neer. Ook in de biotechnologie staan we sterk. Bovendien leiden ook andere disciplines tot toepassingen, waarvan geen enkele denkbaar is zonder basisonderzoek. Het gaat daarbij niet alleen om wetenschappers die actief zijn in wat we fundamenteel onderzoek noemen, de allereerste stap in de kennisketen; Vlaanderen verzorgt succesvol die hele keten.
“In de Europese topcompetitie gooit Vlaanderen hoge ogen.”
Budget voor onderzoek
Van het Vlaamse O&O-budget gaat jaarlijks ongeveer een kwart ervan naar fundamenteel onderzoek. Het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) verdeelt daarvan 360 miljoen onder de meest scherpe onderzoekers en teams op competitieve basis. Private investeerders zijn niet zo snel bereid om de eerste moeizame en riskante onderzoeksstadia te financieren. Daarbij zijn in de Vlaamse economie ook niet veel spelers die dat aankunnen.
Solide overheidssteun aan onderzoek
Daarom is hier, nog meer dan elders, een overheid die wél die stap durft te zetten onontbeerlijk. Het samenspel tussen wetenschap, bedrijven, organisaties, burgers en overheid is cruciaal voor onze regio. Vlaams minister Hilde Crevits, die onder meer wetenschapsbeleid onder haar bevoegdheden heeft, trekt de jarenlange lijn van solide overheidssteun aan het onderzoek onverminderd door.
De kenniswerkers van morgen
Bij dit alles komt het er niet alleen op aan de hele kennisketen te voorzien van de nodige middelen. Ook alle stadia van een onderzoeksloopbaan moeten verzorgd worden. De kenniswerkers van morgen, die in alle sectoren aanwezig horen te zijn, moeten nu opgeleid worden in doctoraats- en postdoctorale trajecten. Dat is even cruciaal als het neerzetten van wetenschappelijke resultaten om de toekomst voor te bereiden. Met beide bereiden we de wereld van morgen voor.