Ere wie ere toekomt: ‘Geef wetenschappers een podium’

Wetenschap speelt een belangrijke rol in onze samenleving, en bepaalt in grote mate onze toekomst. Toch krijgen onderzoekers niet altijd de erkenning die ze verdienen. Hoog tijd dus om te eren wie ere toekomt.

Erkenning voor wetenschappelijk onderzoek en innovatie is vaak gebaseerd op publicaties of wetenschappelijke output. Toch gaan aan doorbraken vaak jarenlange testprojecten of innovatietrajecten vooraf waarvoor onderzoekers amper maatschappelijke erkenning krijgen. Maar tijden veranderen, blijkt uit de ervaringen van Greet Heylen, hr-professional met een brede ervaring in technologie- en innovatieomgevingen. “Organisaties kunnen enkel groeien als mensen bloeien”, zegt Heylen, die haar carrière gewijd heeft aan de ontwikkeling van mensen en organisaties. “Dit geldt in het bijzonder voor kenniswerkers, waarbij het resultaat niet altijd makkelijk te meten is.”

Ook Tim Henkens en Lorenzo Carreon merken een ommekeer. Zij werken respectievelijk als R&D-manager en R&D-scientist bij lifesciencebedrijf YUN. “Als first mover in de probiotische huidverzorging hebben we de eerste jaren veel publicaties en onderzoek uitgebracht. Nu zetten we daarnaast ook in op onze groeistrategie. Ongeacht de fase waarin we ons bevinden, beoordelen of belonen wij medewerkers nooit op basis van harde resultaten”, zegt Henkens. “Wij geven medewerkers verantwoordelijkheid en evalueren hun prestaties op individuele basis in plaats van KPI’s te tracken.”

En dat werkt goed, getuigt Carreon: “Waardering gaat vooral om een gevoel dat je hebt bij je job en je werkomgeving. We krijgen bij YUN veel autonomie en we weten dat ons individueel aandeel een impact heeft op het globale resultaat. Iedereen is op elkaar afgestemd en er is ruimte om ideeën te delen of vragen te stellen. Die open cultuur werkt enorm stimulerend en helpt om innovatief te blijven.” 

“Wanneer je medewerkers initiatief laat nemen en ze betrekt bij het definiëren van opdrachten hebben ze meer eigenaarschap, wat een grote motivator is”, beaamt Heylen.

Heylen gelooft ook sterk in het belang van cultuur. “Laat medewerkers deel uitmaken van de missie en het doel van je organisatie, hierdoor zullen ze gemotiveerd zijn om hun steentje bij te dragen. Wanneer je nadien ook de resultaten deelt, zowel de sterktes als de zwaktes, zal dat het team in de gewenste richting bijsturen. Verder hecht ik veel waarde aan het bijdragemodel, dat is opgebouwd uit vier lagen. Je kunt dit model gebruiken om opdrachten te geven, maar ook voor ontwikkeling en nadien voor evaluatie, telkens op het juiste niveau. Tot slot kun je ook peers betrekken bij de beoordeling.”

“Talentontwikkeling is enorm belangrijk om medewerkers gemotiveerd te houden”, zegt Heylen. Henkens stemt daarmee in: “Doordat mensen blijven leren en nieuwe dingen uitproberen, blijven ze gedreven. We zijn momenteel in volle transitie van start-up naar scale-up. Onze werknemers weten dat dit nog maar de beginfase van het verhaal is en ze zijn geprikkeld door het groeipotentieel.”

“Dankzij corona is de aandacht voor wetenschappelijk onderzoek toegenomen, vooral voor bacteriën en virussen, wat een belangrijke evolutie is voor onze sector”, zegt Henkens. “Toch is er nog een lange weg af te leggen”, vult Carreon aan. “Wetenschappelijk onderzoek zou vaker vertaald moeten worden naar heldere taal voor een breed publiek. Er zijn een aantal goede wetenschapsjournalisten en publieke figuren zoals Dirk Draulans en Lieven Scheire die het voortouw nemen, maar doorbraken van universiteiten bijvoorbeeld krijgen nog te weinig media-aandacht.” 

“Geef wetenschappers een podium”, zegt Heylen, “investeer in Fablabs en kinderuniversiteiten, en stimuleer jongeren om voor STEM-richtingen te kiezen of wetenschap te studeren.” Daar is Henkens het mee eens: “We nemen jaarlijks deel aan de dag van de wetenschap waarbij we onze labo’s openstellen voor kinderen en jongeren, om hen inzicht te bieden in wetenschappelijk onderzoek.” En die resultaten mogen eens wat vaker in the picture worden gezet, concluderen de drie experts.