culinaire
Agri & Food

Weg van de culinaire clichés

08.05.2019
door Bo Bogaert

Vraag tien mensen waarvoor België op culinair vlak bekendstaat en negen ervan antwoorden ongetwijfeld hetzelfde. Toch hebben we als klein landje veel meer culinaire troeven waar we trots op mogen zijn. Een aantal foodtrends uitgelicht.

“België, het land van bier en chocola: dat imago schudden we niet gemakkelijk van ons af”, zegt Sofie Van den Bossche, food coordinator bij Toerisme Vlaanderen. “Vooral in verre landen zoals China, Japan, Rusland… werken die stereotypen erg goed. Het zou dus gek zijn moesten we die clichés niet uitspelen. Maar het zou ook niet eerlijk zijn tegenover alle andere producenten en chef-koks die zich inzetten om de Belgische gastronomie naar een hoger niveau te tillen, om niet ons bredere culinair palet te promoten.”

Internationale ambassadeurs

In vergelijking met onze buurlanden hebben we vandaag een opvallend grote generatie jonge getalenteerde chefs. Zij bruisen van de creatieve ideeën en zijn niet bang om hun eigen concept en stijl te ontwikkelen. Met de campagne ‘Jong Keukengeweld’ zet Toerisme Vlaanderen, dit jaar al voor de tiende keer, die jonge chefs in de kijker. Met hun voorliefde voor de Vlaamse terroir en unieke streekproducten, zijn zij immers de ideale internationale ambassadeurs van de Belgische gastronomie.

Uitwisselingsmenu’s

De opmars van die grote groep jonge chefs is ook culinair fotograaf en uitgever Tony Le Duc niet ontgaan. “Maar wat mij óók opvalt, en dat is absoluut nieuw, is dat die jonge generatie veel informatie met elkaar en met de wereld uitwisselt. Vroeger bewaarde een chef zijn nieuwste gerechten angstvallig in zijn keukenlade, terwijl hij die vandaag met plezier deelt via sociale media. Onder de noemer ‘quatre-mains’ werken chefs ook steeds vaker samen. Twee collega’s die samen in de keuken aan de slag gaan en een menu serveren met hun signatuurgerechten.”

Een andere trend die Van den Bossche opmerkt is dat heel veel chefs vandaag inspanningen leveren om hun ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te houden. Zij kiezen bewust voor seizoensproducten en lokale producten. Meer en meer chefs verbouwen zelf hun groenten en kiezen voor het farm-to-table-principe.

Er is een tegenbeweging aan de gang waarbij kleinere ondernemers zich afzetten tegen exotische producten en massaproductie. Annelies Vermeir, Een Lepeltje Lekkers

Ook foodblogger Annelies Vermeir ziet dat teruggrijpen naar lokale en veelal ambachtelijke producten. Voor haar blog ‘Een lepeltje lekkers’ ontwikkelt ze nieuwe recepten en volgt ze culinaire ontwikkelingen op de voet. “Er is een tegenbeweging aan de gang waarbij kleinere ondernemers zich afzetten tegen exotische producten en massaproductie. De vele microbrouwerijen en Belgische wijnproducenten zijn daar een bewijs van. Ik denk ook aan Berloumi, de Berlaarse variant van halloumi, een populaire kaas in mediterrane landen en het Midden-Oosten. Of Ginderella, een gin op basis van Gents onkruid. Meestal kosten die producten iets meer, maar wanneer mensen het verhaal erachter kennen, zijn ze bereid die meerprijs te betalen.”

Kwaliteit en vakmanschap

Of we met die lokale producten België op de culinaire wereldkaart gaan zetten, betwijfelt Van den Bossche. “De rode draad in het hele verhaal is dat wij steeds kiezen voor kwaliteit. Of wij nu kaviaar, saffraan of wijn produceren, het gaat altijd het om vakmanschap en kwaliteit.” Een andere trend die Vermeir vaststelt, is de invloed van de wereldkeuken. Miso, rijstpapier, verse kurkuma, chipotle-pepers… het zijn al lange tijd geen onbekende producten meer. “Vijf jaar geleden kende bijvoorbeeld niemand za’atar, sumak, tahina, rozenwater… Toen kon je die kruiden enkel online bestellen, vandaag koop je ze gewoon in de supermarkt. Het succes van de Israëlisch-Britse kok Yotam Ottolenghi heeft daar zeker toe bijgedragen.”

Foodsharing

Een trend die daar misschien mee samenhangt is foodsharing. In heel wat Aziatische, Zuid-Amerikaanse en Midden-Oosterse landen is het immers de gewoonte om gerechten in het midden van de tafel te plaatsen en te delen met je tafelgenoten. “Het is een informelere manier van tafelen”, zegt Vermeir. “Iets wat je ook meer en meer ziet bij culinaire restaurants. Het hoeft er allemaal niet meer zo stijf en chique aan toe te gaan. De nadruk ligt nu op de beleving van het restaurantbezoek, dat nu in de eerste plaats gezellig en ontspannen moet zijn.”

Vorig artikel
Volgend artikel