Water en technologie: géén druppel op een hete plaat
Water is schaars, en toch alomtegenwoordig en altijd beschikbaar – althans in dit deel van de wereld. Met als gevolg dat we er niet bewust genoeg mee omgaan. Als we in de toekomst nijpende tekorten willen vermijden, zullen we niet alleen zuiniger, maar ook verstandiger met water moeten omgaan. En kunnen nieuwe technologie en innovatieve toepassingen heel dankbare partners worden van waterrecuperatie.
Negatief en positief nieuws
Het slechte nieuws is dat we er als gemiddelde Belg dagelijks nog steeds veel te veel water doorjagen. Het goede nieuws is dat het een stuk minder is dan enkele jaren geleden. Er lijkt dus een bewustwording in de maak naar duurzamer en zuiniger gebruik. Maar die bewustwording gaat absoluut niet snel genoeg, waardoor nieuwe en innovatieve ontwikkelingen een absolute must zijn.
Bewustwording
“Wij zien in elk geval meer bewustwording bij onze klanten”, aldus Jan De Vleeschauwer van Pumptech, dat waterpomptechnologie levert. “Zo maakt men vandaag gebruik van waterrecuperatie bij zowat elk nieuwbouw- of renovatieproject van een zekere schaal. Ook de logistieke sector begint bewuster met water om te gaan, door bijvoorbeeld hun tanks met regenwater te reinigen, waarna men dat water filtert en opnieuw inzet. Andere systemen om regenwater te filteren maken het dan weer mogelijk om het te gebruiken in de voedingssector of bij bepaalde productieprocessen. We zijn in Vlaanderen al voorloper op vlak van waterrecuperatie, maar er is zeker nog progressie mogelijk.”
Aquaponics
Een andere manier van waterrecuperatie is aquaponics, ofwel de gecombineerde teelt van vissen en planten in een gecontroleerd ecosysteem, waarbij men het water voortdurend herbruikt. Smart Farmers is expert in de plaatsing van dergelijke aquaponics-installaties, zowel bij tuinbouwers als beginnende urban farmers, onder wie ook hobbyisten. Co-founder Pascal De Bondt: “De insteek van ons project was van bij het begin optimaal watergebruik, door het volledig te laten circuleren. We hebben ook twee jaar lang onderzocht hoe we gezuiverd rioolwater kunnen hergebruiken bij vertical farming en visteelt. Via recirculatie gebruiken we namelijk slechts een tiende van het water dat de traditionele landbouw inzet. Maar onze ambitie ging verder dan alleen waterzuivering, door bijvoorbeeld ook de warmte die daarbij vrijkomt te recupereren, of restfractie aan mineralen uit dat water als plantvoeding te gebruiken. Het gaat dus om meer dan optimaal watergebruik.”
De noodzaak van hergebruik van water wordt elk seizoen en elk jaar duidelijker
Urban Smart Farm
Dergelijke initiatieven van waterrecuperatie, die mooi kaderen binnen de zogenaamde stadslandbouw, blijken goed aan te slaan. Maar zijn ze ook noodzakelijk in de strijd tegen waterschaarste? “Dat wordt elke dag duidelijker”, beaamt Pascal De Bondt. “Ik heb in Zuid-Amerika gewoond en daar tien jaar geleden met eigen ogen gezien wat waterschaarste in realiteit betekent. Om te beletten dat dit wereldwijd de norm wordt, ben ik vijf jaar geleden met Urban Smart Farm begonnen. De noodzaak van hergebruik van water wordt immers elk seizoen en elk jaar duidelijker. Gelukkig zien we dat men hemelwater steeds meer en beter recupereert. Er is dus wel bewustwording, ook al omdat we de noodzaak gewoon beginnen te voelen, bijvoorbeeld wanneer er alweer een warmterecord wordt verbroken.”
Blijven investeren in innovatie
Of technologie watertekorten in de toekomst zal kunnen tegengaan? “Waarschijnlijk zullen we daar wel grote stappen in zetten wat betreft waterrecuperatie en zuivering, als we stevig blijven investeren in innovatie”, antwoordt Jan De Vleeschauwer. “Zodat het op termijn misschien standaard wordt dat we ons douchen met gezuiverd regenwater. Maar omdat die ontwikkelingen nooit snel genoeg zullen gaan om schaarste tegen te gaan, zal vooral het gedrag van mensen doorslaggevend zijn. En dan denk ik dat de overheid hier misschien wel een rol kan spelen. Want wanneer verandert het gedrag van mensen vooral? Wanneer ze het voelen in hun portemonnee. Wellicht zal er dus pas écht een shift plaatsvinden wanneer men water duurder maakt. Hoewel dat politiek gezien heel gevoelig ligt, vrees ik toch dat die stap noodzakelijk zal worden als incentive – nu is water gewoon een te grote evidentie.”