Biodiversiteit en waterkwaliteit: essentieel voor een gezonde Noordzee
Water en natuur, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In Europa wordt de natuur beschermd via Natura 2000: een netwerk van beschermde natuurgebieden zowel op land als op zee.
Al 30 jaar werkt men aan het Natura 2000-netwerk dat in belangrijke mate bijdraagt aan de bescherming van natuurlijke habitats en wilde planten en dieren. Regelmatig worden er wandelingen en activiteiten op touw gezet om de Natura 2000-gebieden en de bijhorende projecten in de schijnwerpers te plaatsen. En toch is er een groep van gebieden die onderbelicht blijft … Ze bevinden zich namelijk helemaal onder water, in onze Noordzee.
Om de rijke biodiversiteit van onze Noordzee te beschermen zijn er vijf Natura 2000-gebieden aangeduid. Samen omvatten ze iets meer dan 1/3 van onze zeegebieden. Twee gebieden, de Vlaamse Banken en de Vlakte van de Raan, zijn aangeduid voor de bescherming van de aanwezige ondiepe zandbanken en de banken van schelpkokerwormen en grindbedden die er voorkomen. De drie overige gebieden dienen voor de bescherming van zeevogels.
Er is een groep van natuurgebieden die onderbelicht blijft … Ze bevinden zich namelijk helemaal onder water, in onze Noordzee.
De Noordzee is één van de drukste zeeën ter wereld, met o.a. belangrijke vaarroutes, grote windmolenparken, zandwinning en zeevisserij. Dit maakt het niet evident om ambitieuze natuurdoelen waar te maken. Toch is dit het doel dat de dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid nastreeft. Zo werken we aan de vrijwaring van de meest waardevolle zones door het uitsluiten van bodemberoering. Daarnaast onderzoeken we hoe we de impact van nieuwe windmolenparken zo beperkt mogelijk kunnen houden. In de toekomst willen we de natuur ook actief ondersteunen; daarom gaan we momenteel na welke stappen we moeten nemen om grind- en oesterbedden te herstellen.
Natuurgebieden en de mate waarin zij habitats en soorten succesvol kunnen herbergen, zijn natuurlijk onlosmakelijk verbonden met de algemene kwaliteit van het milieu. Heel belangrijk voor het marien milieu is de uitvoering van de Kaderrichtlijn Mariene Strategie. Die strategie stelt milieudoelen voorop voor een hele reeks parameters zoals invasieve exoten, biodiversiteit, onderwatergeluid, gezonde visbestanden, waterkwaliteit en zwerfvuil.
En zo komen we opnieuw aan land: de waterkwaliteit en de aanwezigheid van zwerfvuil in zee worden immers in belangrijke mate beïnvloed door de instroom van rivieren. Omdat we geen water naar de zee willen dragen, is samenwerking met Vlaanderen, Brussel en Wallonië (die bevoegd zijn voor de rivieren) dan ook noodzakelijk. Daarnaast zetten we de positieve impact die iedereen kan hebben in de kijker met onze campagne “De zee begint bij jezelf”. De zee zorgt voor ons: ze voorziet ons van zuurstof, voedsel en zoveel meer. Laten we dan zelf ook zorg dragen voor de zee!