IT en computers tot in de kern van de zaak
Er zijn niet veel beroepscategorieën meer waar IT en computers niet tot in de diepste regionen zijn doorgedrongen. Hoe zit dat voor pakweg de gezondheidszorg, de landbouw en human resources? We vroegen drie experts uit over hun sector.
Brecht Cardoen
Associate Prof. Technology & Operations Management, Vlerick Business School
Wat zijn de meest opmerkelijke technologische doorbraken?
“IT in de gezondheidszorg omvat heel veel facetten. Het hoeft niet altijd een complete ‘disruptie’ mee te brengen. Op organisatorisch vlak en in de ondersteuning van processen zijn er heel veel incrementele verbeteringen waardoor gezondheidszorg efficiënter wordt, wat voor meer tevreden patiënten zorgt. Neem bijvoorbeeld het elektronisch patiëntendossier. Dat zorgt voor betere communicatie, een betere uitwisseling en meer samenwerking. Aan de andere kant vind je technologieën als machine learning, die al langer bestaan maar nu pas een enorme vlucht nemen. Nog spectaculairder wordt waarschijnlijk de doorbraak van kwantumcomputing, waardoor de limieten van de rekenkracht praktisch wegvallen.”
Hoe hebben die IT-technologieën de sector veranderd?
“Er is de laatste jaren een enorme impact geweest op de organisatie van de zorg. We zien ook dat men meer en meer klinische beslissingen neemt met ondersteuning van computers en technologische hulpmiddelen. Ik zal een voorbeeld uit de praktijk geven: als een arts een stent in de aderen moet plaatsen, meet men de druk in de ader in real-time op en tegelijkertijd bepaalt men de positionering van de stent. Bovendien zal de computer meteen kunnen voorspellen hoe de bloedcirculatie verandert na de ingreep. De efficiëntie om zo’n behandelplan samen met de patiënt op te stellen, verhoogt én vermindert de complexiteit van het zorgproces.”
Hoe zie jij jouw sector het komende decennium nog evolueren?
“Het landschap van de zorginstellingen gaat ingrijpend veranderen. Ik denk dat zorg veel minder geconcentreerd zal zijn binnen ziekenhuizen en er meer ‘extra muros’ beoefend zullen worden. Bepaalde activiteiten zullen thuis bij de patiënt uitgevoerd worden. Ook de rol van de artsen en zorgverleners verandert. Nu zijn ze erg kennisgericht. Hun rol zal evolueren naar het begeleiden van patiënten in behandeltrajecten. Voor het vaststellen van het ziektebeeld zullen ze meer beroep kunnen doen op AI. De kostprijs van deze nieuwe technologieën is stevig, maar zo’n investering zal uiteindelijk wel voor een enorme vooruitgang zorgen. Daarom wordt het in de toekomst belangrijk om op basis van waarde te evalueren en niet enkel kost.”
Sjaak Wolfert
Sr. Scientist Data Science & Information Management in Agri-Food, WUR
Wat zijn de meest opmerkelijke technologische doorbraken?
“Zeker op vlak van Internet of Things en remote sensing zijn er in de landbouw mooie doorbraken gerealiseerd. IT-technologieën waarmee je dus op afstand, via drones, satellieten en sensoren, de productieprocessen in de gaten kunt houden. Er bestaan bijvoorbeeld sensoren die alle bewegingen van koeien in 3D opmeten en waarmee je perfect kunt weten wanneer een koe tochtig is. Voor een veeboer is dat heel belangrijk, want stierenzaad is duur, dus je wilt een zo hoog mogelijke slaagkans. Een volgende stap wordt natuurlijk dat je processen zelf gaat automatiseren, bijvoorbeeld door machines die, aangedreven door zonnepanelen, autonoom over akkers rijden en zelf onkruid detecteren en wieden, zonder chemicaliën.”
Hoe hebben die IT-technologieën de sector veranderd?
“Door de technologie is de aard van het werk in de landbouw aan het veranderen. Het aandeel van pure handenarbeid neemt almaar af. Moeten we dat erg vinden of niet? Door die vraag te stellen, wordt het ook een beetje een ethische discussie. Ook voor de consument brengt het veranderingen mee. Veel mensen vinden het een prettig idee dat voedselproductie met een soort ambachtelijkheid gebeurt, ook al is dat vaak een illusie uit de marketing. Als je je groenten of fruit hoogtechnologisch teelt en beroep doet op robots en computers geeft dat toch een heel ander gevoel.”
Hoe zie jij jouw sector het komende decennium nog evolueren?
“De boer zal steeds meer IT-technologie inzetten, maar het werk blijft operationeel hetzelfde. Het is niet dat hij plots ingenieur moet worden. Veel adviseurs van boeren, bijvoorbeeld bij meststoffenfabrikanten, zullen hun job wel vervangen zien door datagedreven technologie. Die kan de boer bijstaan bij meer tactische of strategische vragen, zoals welke gewassen hij het best plant. Die beweging kan er ook voor zorgen dat bedrijven die traditioneel niks met landbouw te maken hebben − de Google’s en Amazons van deze wereld − toch hun intrede doen, omdat ze al zoveel kennis hebben over AI en IT. Al zijn gevestigde bedrijven als pakweg Bayer of John Deere er ook mee bezig.”
Hans Mangelschots
Business Development Manager HRTechValley
Wat zijn de meest opmerkelijke technologische doorbraken?
“De gebruikservaring en het gemak van hr-software in IT is enorm verbeterd. Hr-verplichtingen uitvoeren was vroeger een klus, nu wordt dat leuk. Zo kun je ook verder kijken en de processen op zich anders organiseren. Ook in rekrutering is veel veranderd. Door de war for talent wordt er sneller gezocht naar profielen, ook via sociale netwerken. Via recruitment marketing-platformen worden de juiste sleutelwoorden in Google en in blogartikelen ingevoerd. Voor retentie is het vertalen van de online employer brand naar de praktijk erg belangrijk. Digitale hr-oplossingen creëren meer betrokkenheid bij medewerkers door hen persoonlijker te benaderen. Hierdoor dragen medewerkers via sociale kanalen de employer brand mee uit.”
Hoe hebben die IT-technologieën de sector veranderd?
“Het speelveld in human resources is volledig veranderd. Vroeger ontwikkelden enkele bedrijven een beperkt aantal allesomvattende systemen, nu zien we de opkomst van start-ups die heel goed zijn in één heel specifieke niche. Op die manier staan er ook heel wat nieuwe spelers op. Er zijn honderden bedrijven in hr-technologie actief. Nieuwe apps maken het leven veel makkelijker. De oudere spelers moeten mee in die innovatiegolf of ze dreigen irrelevant te worden. Dat brengt ook andere verhoudingen met zich mee: de werknemer wordt een ‘consument’ en moet ook zo behandeld worden; een situatie waar veel traditionele bedrijven zich maar moeilijk aan kunnen aanpassen.”
Hoe zie jij jouw sector het komende decennium nog evolueren?
“In de toekomst wordt de hr-manager veel meer een analyticus. Hij zal goed moeten zijn in het interpreteren van statistieken en data, want ongeveer alles zal worden opgemeten en er zullen steeds meer verbanden worden gezocht, bijvoorbeeld tussen overwerk en een burn-out. Die influx van data zal mee helpen om het beleid aan te passen, maar ook bijvoorbeeld om nieuwe business cases op te zetten. Doordat veel processen worden geautomatiseerd, zal er tegelijk ook meer tijd vrijkomen voor persoonlijke interactie en dat is ten slotte toch de kern van het beroep.”