water
Maatschappij

Samen de kringloop sluiten

01.03.2020
door Daan Vanslembroeck

Is water het nieuwe, vloeibare goud? Dat is misschien nog een brug te ver, maar dat we ons water moeten koesteren, is eens zo duidelijk. Of het nu het doorspoelen van je toilet of de industriële reiniging van groenten betreft, we kunnen maar beter bewust ons waterverbruik optimaliseren. 

De kringloop sluiten. Langzaam maar zeker schuiven we op naar een circulaire economie waarin duurzaamheid het te kloppen toverwoord is. Dat is waar we aan toe zijn, en waar we onze ecologische en economische visie voor 2050 op moeten focussen. Belangrijke speler in dit alles? Water. 

Lokaal sluiten

Rilke Raes, zaakvoerster van Ovadis, een waterexpertisebureau dat ondersteuning biedt aan bedrijven bij hun waterhuishouding, beaamt het belang van water in het verhaal van circulariteit. “In wezen is de waterkringloop natuurlijk gesloten, net als de kringloop van vele andere materialen. Afvalwater komt terecht in de bodem en waterlopen, en zal uiteindelijk via verdamping of doorlopen van diverse bodemlagen opnieuw gebruikt kunnen worden. Uiteraard vergen die processen veel tijd en energie en is het sluiten van de waterkringloop op lokaal niveau aangewezen.”

Water recupereren

Carl Heyrman is algemeen directeur van Aquaflanders, de federatie van de Vlaamse waterbedrijven en rioolbeheerders. Hij stelt dat industriële clusters zeker potentieel hebben om waterbesparend te werken in de toekomst. “Het afvalwater van het ene bedrijf kan een bron zijn voor een ander bedrijf. Water recupereren op lokale schaal zal zeer belangrijk worden. De drie droge zomers die we gehad hebben, zetten dit extra in de verf. Bedrijven gaan meer nadenken over het vraagstuk: ‘Wat als we zonder water vallen’? Eens die sensibilisering er is, zetten we al een stap in de goede richting.”

De motivatie om water te besparen zal pas groeien als het duurder wordt en we beseffen dat het een schaars goed is.
Rilke Raes, Ovadis

Aquaflanders predikt een modern hybride en circulair watermanagement waarbinnen zowel centraal als decentraal geproduceerd en hergebruikt wordt. “Veel partijen zijn afhankelijk van een beperkte hoeveelheid water: particulier, landbouwer, industrie, scheepvaart en natuur. Daarvoor is rationeel watergebruik aan de orde en moeten we spaarzaam zijn waar we kunnen.”

Grijze zone

Volgens Raes heeft de industrie hier wel degelijk oren naar, maar schiet het beleidskader nog tekort: “De wetgeving zit soms in een grijze schemerzone. Het moet meer opengetrokken worden naar een globale visie. De geest van de wetgeving laat het wel toe, maar concreet zijn er toch nog veel vragen, zowel bij overheidsinstanties als bij adviesbureaus en bedrijven, over correcte vergunningen en ecologisch advies.” Een advies op maat is eigenlijk het effectiefst. “Watergebruik kun je niet een-op-een vertalen”, weet Raes. “Om hun watergebruik te optimaliseren moeten bedrijven zich op maat laten adviseren. Het juiste water op de juiste plek op het juiste moment krijgen, dat is moeilijk. Regen blijft vaak de enige duurzame bron. De oplossing is beter sturen door bij onszelf te beginnen. Bijvoorbeeld door te centraliseren binnen een gemeentelijke context en betere en grotere bekkens te creëren om water bij te houden en te beheren voor industrieterreinen.”

Het beste reservoir

Heyrman vult aan: “We moeten vooral op verschillende fronten kijken hoe we regenwater kunnen vasthouden. Verzamelbekkens en hemelwaterputten zijn zeker een optie, maar we moeten ook bekijken hoe we het water opnieuw vlot in de bodem krijgen door te ontharden, zodat we het later makkelijk kunnen oppompen. De bodem blijft het beste reservoir van allemaal. Een andere optie ligt ook hier in clustervorming binnen bepaalde wijken. Bij nieuwbouw is iedereen nu verplicht om een hemelwaterput te plaatsen, maar waarom niet een centrale, grotere put creëren voor een bepaalde wijk?”

Duurder en duidelijker

Daarnaast besluit Raes dat sensibiliseren erg belangrijk blijft. “Water is en blijft in wezen heel goedkoop. Ik beklemtoon dat het een basisrecht moet zijn en er steeds voldoende water ter beschikking moet worden gesteld om te drinken, te koken en te wassen. Maar de motivatie om water te besparen zal pas echt groeien als het ook duurder wordt en we beseffen dat het een schaars goed is waarmee we optimaal moeten omspringen. Een duurdere, maar voornamelijk ook duidelijkere waterfactuur zou op dat vlak wonderen kunnen verrichten. Bedrijven, en ook particulieren, zouden dan meer inzien dat ze winst kunnen maken door hun watermanagement te beheren of mee in een circulair project te stappen.”

Vorig artikel
Volgend artikel