landbouw
Agri & Food

Op weg naar een klimaatslimme Vlaamse landbouw

23.07.2019
door Fokus-online.be

De impact van de droogte in 2018 was enorm: plant en dier leden onder de droogte- en hittestress. De boer en boerin evenzeer. Velen zijn er van overtuigd dat onze sector een groot aandeel heeft in de klimaatverandering.

De droogte van vorig jaar deed me nadenken over het heroriënteren van ons ‘intensief en niet-duurzaam landbouwmodel’. Zoals sommigen het omschrijven. Wat houdt dat dan in voor de Vlaamse land- en tuinbouwer?

Verrommeling van het platteland

De Vlaamse landbouw speelt zich af in een sterk versnipperd en verstedelijkt landschap. Die verrommeling van ons platteland leidt tot conflictsituaties en maakt het moeilijker dan elders om aan landbouw te doen. Alle productie- en afzetmogelijkheden moeten ten volle benut worden. Al komen verschillende uitdagingen om de hoek kijken. Een evenwicht vinden tussen landbouw, recreatie en natuur is er één van. De landbouw klimaatslimmer maken is een andere, zeker in het waterarme Vlaanderen.

Adaptatie en anticipatie

De zomer van 2018 was een testcase wat dat betreft. Gezien de realiteit van de klimaatverandering, met zijn onvoorspelbare neerslagpatroon en -hoeveelheden, zal ook onze landbouw meer moeten inzetten op adaptatie en anticipatie. Dat zal ondersteund moeten worden door een kader waarbij de ontwikkeling van een relevant beleid en een overschrijdende coördinatie tussen processen en instellingen – verantwoordelijk voor landbouw, klimaat, ruimtelijke ordening en milieu – cruciaal zijn.

“Onze landbouw zal meer moeten inzetten op adaptatie en anticipatie.”

Collectieve inspanning

Continue interactie tussen wetenschappers, beleidsmakers en boeren moeten de afstemming tussen onderzoek, beleid en praktijk verbeteren om klimaatslimme praktijken in Vlaanderen sneller ingang te laten vinden. Als (financiële) stimulans voor acties biedt Europa na 2020 een kapstok met het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Daarbij zal de toekenning van inkomensteun aan landbouwers nog meer afhangen van hun inzet op het gebied van milieu- en klimaatvriendelijke praktijken. Dat concept is bij ons nog niet genoeg ingeburgerd om er reeds morgen resultaten van te zien. Een bijkomende inspanning is nodig, gericht op sensibilisering en bewustmaking op verschillende niveaus. Naast andere beleidsmaatregelen om de opschaling van klimaatslimme praktijken te faciliteren. Dat vereist wel een collectieve inspanning vanuit alle schakels in de agrovoedingsketen en de samenleving.

Een ongelooflijk voorrecht

Ondanks alle uitdagingen blijf ik geloven in onze sector. Het is en blijft een ongelooflijk voorrecht om dag in, dag uit in een natuurlijke omgeving met planten en dieren te mogen werken. Die boodschap breng ik ook over aan kandidaat-boeren en –tuinders. Er zal trouwens altijd, en steeds meer, voedsel nodig zijn op de wereld. Ik wil er graag mee voor zorgen dat dit niet in het gedrang komt. Door op een klimaatslimmere manier aan de slag te gaan en te laten gaan. We vergeten maar al te vaak dat het een voorrecht is om in Vlaanderen voedsel te kunnen produceren voor de plaatsen in de wereld waar het veel minder vanzelfsprekend is.

Vorig artikel
Volgend artikel