Steden komen hier sterker uit, geholpen door technologie
Welke troeven heeft de stad nog te bieden, in een anderhalvemetersamenleving waarin thuiswerk en aan-huisleveringen de norm zijn? Technologie hoeft ons niet uit de stad te lokken, maar kan steden juist aantrekkelijker maken.
Midden in de pandemie zagen sommige steden er akelig leeg uit. Tegelijk werd ‘technologie’, of eigenlijk telewerken, als argument aangehaald om buiten de steden te gaan wonen. Weg van die opeengedrukte, zwetende coronalijven in de stad, maar op den buiten, waar je kunt vergaderen met hologrammen van collega’s op een andere buiten.
Technologie maakt leefbaarder
Echter, door de eeuwen heen gebruikte men technologie vooral om onze steden leefbaarder te maken. Denk aan aquaducten en riolering bij de Romeinen – herinner je de legendarische ‘What have the Romans ever done for us?!’ die Reg in ‘Monty Python’s Life of Brian’ uitschreeuwde. Op vlak van mobiliteit zijn er sinds honderd jaar bijvoorbeeld de verkeerslichten als technologische infrastructuur, met een gigantische impact op hoe en wanneer we ons bewegen doorheen de stad.
Tegenwoordig bundelt men de toepassing van digitale technologie in de steden in smart city’s. Zo coördineert onderzoekscentrum imec sinds 2016 City of Things, een programma waarin we samen met verschillende partners onderzoeken hoe technologie onze steden leefbaarder kan maken. Daarbij mag men de sturing niet in de handen van één bedrijf leggen, zoals het recente fiasco met Google-zuster SideWalk Labs in Toronto heeft aangetoond.
De stad als ecosysteem moet zelf het voortouw nemen, en dat mét betrokkenheid van burgers, beleidsmakers, bedrijven en onderzoekers. Op die manier kan men technologie ontwikkelen, gestoeld op transparantie, standaarden, privacy, ethiek, samenwerking en vertrouwen. Uiteraard gaat die technologie op zich niets oplossen en moet men ze structureel inschakelen in een breder stedelijk beleid.
“De stad als ecosysteem moet zelf het voortouw nemen.”
De toekomst van steden wordt nu vormgegeven
Steden die nu slimme keuzes maken, zullen na de pandemie aantrekkelijke plaatsen worden om te leven, te werken en te wonen. Een interessant model is de ‘15-minutenstad’ waarmee Parijs de toon zet. De stedeling moet in een kwartiertje wandelen of fietsen alles kunnen bereiken: winkels, scholen, coworkingspaces, parken… In een stad die men niet meer opdeelt in afzonderlijke woonzones, winkelzones en kantoorzones die door autowegen met elkaar verbonden zijn, gaan mensen zich op een andere manier verplaatsen. Door de luchtkwaliteit en de verkeersveiligheid te verbeteren, zullen die verplaatsingen aangenamer, gezonder en veiliger worden.
Ik ben ervan overtuigd dat technologie daarin een belangrijke rol te spelen heeft, zoals het dat altijd al deed. Dat samen met iedereen die het stedelijk leven wil omarmen: overheden, onderzoekers, bedrijven én bewoners. De rol van steden is niet uitgespeeld, integendeel. Hun toekomst wordt nu, door ons, vormgegeven.