Waarom facility management cruciaal is voor het klimaat
Binnen de transitie naar een klimaatneutrale wereld vervult facility management niet minder dan een sleutelrol. En dus zullen bedrijven de komende jaren het strategisch potentieel van facility management ten volle moeten benutten. Hoe doe je dat en waarom is dit zo cruciaal? Een overzicht van de domeinen waar de expertise van de facility managers het verschil kan maken.
1. Doordacht gebouwbeheer
Kantoorgebouwen zijn verantwoordelijk voor een groot deel van de globale CO2-uitstoot. Daarom is er binnen de Green Deal, het omvattende plan van de Europese Commissie dat van Europa tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent ter wereld moet maken, heel wat aandacht voor een verlaging van de ecologische voetafdruk van kantoorgebouwen. Om deze transitie te maken is het gebruik van slimme technologie essentieel. Daarom zijn kantoorgebouwen die men vandaag bouwt of renoveert in de regel zogenaamde smart buildings. Dit zijn constructies die gebruikmaken van geautomatiseerde processen en technieken om de werking van het gebouw beter te kunnen beheren. Hierbij hebben we het over pakweg de verwarming, ventilatie, airconditioning, verlichting, beveiliging en andere systemen.
Door voor al deze zaken gebruik te maken van slimme en geconnecteerde infrastructuur, wordt het voor exploitanten en eigenaars van deze gebouwen mogelijk om de geleverde prestaties te verbeteren en te vergroenen. Dit betekent concreet dat men het ruimtegebruik optimaliseert. Daardoor daalt bijvoorbeeld het energieverbruik en de milieu-impact kan afnemen. Bepaalde delen van het gebouw afsluiten en niet nodeloos verwarmen op dagen dat men veel thuis werkt, zijn hier een concrete voorbeelden van. Deze transitieprocessen in goede banen leiden door strategisch gebruik te maken van de gegenereerde data van deze technologieën is bij uitstek het werk van facility managers.
2. Duurzaam mobiliteitsbeleid
Het gevoerde mobiliteitsbeleid is een domein dat de inspanningen van bedrijven voor een groenere toekomst zeer concreet voelbaar en aantoonbaar maakt. Een verhoogde aandacht voor alles wat met mobiliteit te maken heeft is voor de bedrijfswereld vandaag dan ook meer regel dan uitzondering. Voorbeelden zijn de elektrificatie van de bedrijfswagenvloot, het aanbieden van mogelijkheden tot het leasen van (elektrische) fietsen, het promoten van deelsystemen of het aanbieden van een mobiliteitsbudget waarbij iedere werknemer op basis van zijn eigen profiel een zo duurzaam mogelijke oplossing voor zijn eigen noden kan voorzien.
De praktische implicaties van dit soort beslissingen worden echter vaak onderschat. Zo is een elektrificatie van het wagenpark enkel realiseerbaar als men voldoende laadpalen en parking kan voorzien. Succesvolle deelsystemen kunnen dan weer enkel functioneren via apps die het gebruik van de verschillende mobiliteitsvormen in real time kunnen aangeven. Precies daarom is facility management essentieel voor het nemen van dit soort beslissingen. Dit toont aan dat dit soort beleidsdaden zonder inspraak van dit departement simpelweg ondenkbaar zijn. Dat geldt zeker ook voor de vele bedrijven die zich vandaag opnieuw in de stad vestigen om zo het gebruik van het openbaar vervoer te promoten en die zo ook de connectie met de omgeving sterker willen benadrukken. Of dacht je dat een nieuwe locatie zomaar uit de lucht komt vallen?
3. Personeelsbeleid aangepast aan de nieuwe realiteit
De voorbije maanden en jaren werd de manier waarop men nadenkt over personeelsbeleid binnen een bedrijf volledig op zijn kop gezet. Flexibiliteit, thuiswerken en hybride werken zijn meer dan ooit de sleutelwoorden. Het concreetste gevolg is dat werknemers hun kantoor niet meer als een noodzakelijkheid beschouwen waar ze iedere dag hoe dan ook aanwezig zijn. Maar als een mogelijkheid om bepaalde activiteiten uit te voeren. Onder aanvoering van deze tendens worden kantoorruimtes herdacht. Hierdoor is er steeds meer aandacht voor de inrichting van deze plekken. Want: omdat ‘het kantoor’ voor werknemers steeds meer een keuze is, is het belangrijk dat ze zich hier goed voelen en als het ware ‘thuis’ kunnen komen op het werk.
Om deze omslag tot een succes te kunnen maken is facility management opnieuw essentieel. Omdat zij als geen ander de praktische kant van deze transitie kunnen duiden. Ook dit is ontegensprekelijk een kwestie van duurzaamheid. Waarom? Omdat wanneer je als bedrijf je mensen niet meer kunt ‘meenemen’ in het bredere verhaal en in het slechtste geval zelfs moet laten gaan, je je klimaatambities per definitie niet zal kunnen waarmaken. Als de bedrijfswereld zijn potentieel als cruciale driver voor een duurzame toekomst dus wil benutten, is het noodzakelijk dat het personeel hierbij betrokken wordt. De huidige war for talent zet deze link tussen personeelsbeleid en de bredere duurzaamheidsuitdaging extra op scherp.
4. Toekomstbestendige omgang met materialen
Wie nadenkt over de klimaatimpact van zijn bedrijfsactiviteit, denkt de facto na over de manier waarop men als economische actor omgaat met de gebruikte materialen. Voorbeelden die dit concreet maken zijn er in overvloed. Denk aan de inspanningen die worden geleverd om het gebruik van papier in te perken, welke – al dan niet ecologische – producten er worden gebruikt door de schoonmaakploeg. Ook het gebruikte meubilair in de vergaderruimtes, het niet langer aanbieden van plastic drinkflesjes, het sorteren van het geproduceerde afval. En de installatie van sanitaire voorzieningen die spaarzamer omspringen met het beschikbare water, tot nadenken over welke IT-systemen er worden geïmplementeerd. Ook dit zijn immers grote energievreters en hebben dus een impact op de ecologische voetafdruk van een bedrijf.
Tot op bepaalde hoogte is dit soort evoluties wettelijk gestuurd. Zo is afvalrecyclage via bronsortering wettelijk verplicht in ons land. De geldende regels worden hierbij stelselmatig strenger. Maar het overgrote deel van dit soort bestuurlijke beslissingen is nog steeds het werk van de bedrijven zelf. Ook in dit verhaal staan de facility managers centraal. Zij hebben namelijk het duidelijkste overzicht over al deze zaken en beschikken net daarom over de nodige expertise die de directie in staat stelt om weloverwogen beslissingen rond materiaalgebruik te nemen. Een beter argument om FM mee te laten plaatsnemen aan tafel bij de top van het bedrijf is moeilijk te bedenken.