Red de planeet, investeer met impact

Duurzaamheid is al lang geen modewoord meer, het is een levensstijl geworden. De planeet beschermen voor de volgende generaties, daar draait het om. Ook de financiële sector biedt tal van mogelijkheden om verantwoord te beleggen voor de toekomst.

De populariteit van duurzaam beleggen kende de afgelopen jaren een enorme stijging. Alle banken hebben duurzame en ethische beleggingsproducten in hun gamma. Maar wat betekent dat nu precies: ethisch of duurzaam beleggen, lichtgroene en donkergroene fondsen?

“Ethisch en duurzaam zijn termen die door elkaar gebruikt worden omdat er geen strakke definitie van bestaat”, zegt Jasper Vekeman, medeoprichter van de Duurzaam Beleggen Academy. “Een ethische belegger investeert eerder in fondsen die in lijn liggen met zijn eigen waarden- en normenpatroon. Een duurzame belegger zal zich afvragen welke impact zijn investering heeft op milieu, mens en maatschappij.” Ben Granjé, CEO van de Vlaamse Federatie van Beleggers, bevestigt dat duurzaamheid in de beleggingswereld draait rond ESG-normen (Environmental, Social, Governance). “Maar we zien nog heel vaak dat het ecologische aspect meer aandacht krijgt dan het sociale en het beleidsmatige”, vervolgt hij. “De redenen hiervoor zijn meetbaarheid en controleerbaarheid. De impact van een bestuursmaatregel op de samenleving is immers moeilijker te meten dan bijvoorbeeld CO2.”

Duurzaamheid en ethische verantwoordelijkheid zijn begrippen die elkaar overlappen. Als belegger maak je altijd een persoonlijke keuze volgens je eigen morele kompas. Je kijkt niet alleen naar het financieel rendement, maar ook naar de maatschappelijke relevantie van je investering op lange termijn. Daarbij komt nog dat iedereen een eigen invulling geeft aan deze begrippen, die ook nog eens plaats- en tijdsgebonden kunnen zijn. Zo kan kernenergie een belangrijke rol spelen in de transitie naar groene energie omwille van de dringendheid van de klimaatverandering, maar kan het op langere termijn geen goede oplossing zijn omwille van het radioactieve afval en het risico op kernrampen.

Het is niet altijd evident te bepalen hoe groen een belegging juist is. Dankzij de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR), een verordening die de Europese Unie in 2021 heeft ingevoerd, zijn fondsbeheerders verplicht transparante informatie te geven over hun beleggingsproducten. Dit gaat niet alleen greenwashing tegen, maar zorgt er ook voor dat de belegger duidelijke informatie krijgt over de duurzaamheidsdoelstellingen van zijn beleggingen. Er bestaan drie categorieën. ‘Grijze fondsen’ vallen onder artikel 6 en houden geen rekening met de duurzaamheidskenmerken. Artikel 8 omvat ‘lichtgroene fondsen’ van bedrijven die de intentie hebben een duurzame transitie door te voeren of ermee bezig zijn. Onder artikel 9 vind je de ‘donkergroene’ fondsen. “Deze fondsen, die een aantoonbare impact hebben op mens, milieu en maatschappij, maken vandaag slechts 5 à 10 procent uit van alle fondsen”, zegt Vekeman.

Fondsen die ressorteren onder artikel 8 en 9 kunnen in België het label ‘Towards Sustainability’ aanvragen. “Dit is een kwaliteitsnorm voor duurzame investeringen waarbij fondsen aan welbepaalde ESG-criteria moeten voldoen om het label te bekomen”, licht Granjé toe. Het Belgische label geldt als een referentie, ook in andere landen. “België is hier inderdaad een voortrekker”, voegt Vekeman toe. “Elk fonds moet minimum vier strategieën om duurzaam te beleggen toepassen en fondsbeheerders moeten het label elk jaar opnieuw aanvragen. Bovendien worden de voorwaarden om de twee jaar scherper gesteld, zowel kwalitatief als kwantitatief, met de bedoeling om duurzaamheid voorgoed de norm te maken in de financiële sector.”

Een gouden tip om groen te beleggen? Denk na over de gewenste impact, durf een gesprek aan te gaan met je bankier en wees kritisch. “Consulteer ook zeker de websites TowardsSustainability.be en Morningstar.be, onafhankelijke bronnen die beleggingsfondsen analyseren en evalueren op duurzaamheid”, besluiten beide experts.