Prontera: “Landen die verspilling wegwerken, zetten meer toekomst op het menu”

Europa verspilt meer voedsel dan het importeert. Dat blijkt uit een recent rapport van Feedback EU. En dat in tijden waar de energiefactuur druk zet op het gezinsbudget, meer mensen dan ooit maandelijks aankloppen bij de voedselbank en onze planeet geteisterd wordt door natuurrampen. 

Elke minuut wordt er wereldwijd meer dan 4 miljoen kilogram voedsel verspild. Dat is meer dan een Atomium aan voedsel. Een ver-van-mijn-bedshow is dit jammer genoeg niet. Met een weinig bewonderenswaardige tweede plaats prijkt België bovenaan in de ranking van landen in Europa die het meest verspillen. 

Concreet betekent dit dat we jaarlijks per persoon zo’n 345 kilogram van boer tot bord verspillen. In de Vlaamse keukens gooien we meer dan 137 euro per persoon per jaar weg. Tegelijk kloppen er elke maand bijna 200.000 Belgen aan bij de voedselbank. Bovendien zijn de gevolgen op klimaat en milieu ook niet min. Voedselverspilling is verantwoordelijk voor zowat 10 procent van alle broeikasgasuitstoot op aarde. We stevenen af op een graancrisis, met een donkere wolk van hongersnood en financieel verlies boven ons hoofd, en toch raakt een derde van het graan nooit op ons bord. 

De gevolgen zijn drastisch, maar het verminderen van verspilling is gelukkig net zo impactvol. Project Drawdown maakte dit jaar de balans op: welke oplossingen zijn het efficiëntst om het tij te doen keren in de klimaatcrisis? Voor de tweede keer op rij blijkt het systematisch verminderen van voedselverspilling dé oplossing met het grootste potentieel om onder de gewenste 2 °C opwarming te blijven.

Het recept voor België om ons steentje bij te dragen is veelzijdig en de ingrediënten liggen bij alle schakels van de voedselketen, met als bindmiddel ontwikkeling, technologie en politieke wilskracht. We moeten voedselverspilling opnemen als ambitie in ons nationaal klimaatplan. Zo kunnen beleidsmakers de mitigatie- en adaptatiekracht van voedselsystemen met bijna 25 procent verbeteren. Daarvoor moeten we echter eerst weten hoeveel verspilling er plaatsvindt, en waar precies. Daar hebben we in België weinig zicht op. Meten is weten, zo vinden onze buren in Frankrijk en het VK, waar verplicht meten en rapporteren voor bedrijven het mogelijk maakt doelgerichtere acties te ondernemen. Om dit potje aan de kook te brengen, kunnen we gebruikmaken van een arsenaal aan fiscale instrumenten. 

De kers op de taart vinden we in onze eigen keuken. We worstelen er allemaal wel mee: een veranderde planning, te veel gekookt, of de kaas die zich verstopt in het hoekje van de frigo. Maar met een beetje creativiteit kunnen we die verspilling thuis tot een minimum beperken. 

Zo klimmen we samen hoger op de ladder in de SDG-ranking, waar Finland trots op nummer 1 prijkt – niet toevallig ook het gelukkigste land ter wereld. De weg naar geluk is duidelijk gekruid met duurzame ontwikkelingsdoelen.