Bij elk diploma hoort verwondering

De zoektocht naar de juiste studierichting in het hoger onderwijs gaat bij vele jongeren én hun ouders gepaard met behoorlijk wat keuzestress. En eenmaal je dat begeerde diploma op zak hebt, komen er opnieuw hoofdbrekers om de hoek loeren: waar moet je nu aan de slag gaan?

Geruststellend voor zowel je studiekeuze als je loopbaanplanning is de zekerheid dat alle universitaire en hogeschoolopleidingen in Vlaanderen van uitstekende kwaliteit zijn. Daar waakt de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) over. Je diploma is een wezenlijk onderdeel van je bagage. Het staat garant voor je kennis en je expertise.

Levend labo

Maar zeker zo belangrijk is de ervaring die je al tijdens je studie kunt opdoen. Bijvoorbeeld door op Erasmus te gaan of je te engageren in een studentenvereniging. Aan mijn universiteit kunnen studenten veel leren door gretig gebruik te maken van alles wat Brussel te bieden heeft. De grootstad als een levend laboratorium. Hoger onderwijs hoort immers meer te zijn dan studeren alleen. Elke ontmoeting of uitwisseling geeft aanleiding tot belangrijke levenslessen.

Ken jezelf

De voorbije jaren heb ik duizenden pas afgestudeerden toegesproken op hun graduation ceremonies. En dan kom ik graag op de proppen met een van mijn stokpaardjes: de verwondering.Volgens Albert Einstein zijn er twee manieren om je leven te leiden.
Je kunt doen alsof niets een wonder is, en je kunt doen alsof alles een wonder is. Ik raad graag de tweede optie aan. Om wonderen toe te laten, is er in de eerste plaats uiteraard verwondering nodig. Zoals de Oude Grieken al wisten, moeten we daarvoor onszelf leren kennen. Gnōthi seauton. Mediteren kan helpen, of gewoon af en toe de nodige rust opzoeken.

Levenslang leren zit in alledaagse dingen.

Zo kun je ruimte creëren waarin echte verwondering mogelijk wordt, waarin gewone dingen plots weer heel bijzonder blijken. Verwondering ontstaat ook door met anderen in dialoog te gaan. In deze gepolariseerde tijden waarin iedereen zich aan het eigen Grote Gelijk vastklampt, lijkt me dat essentieel. Zijn je argumenten wel sluitend? Ga de confrontatie aan en kom het te weten.

Door andere ogen

Leer vooral ook nauwkeurig observeren en neem elke gelegenheid te baat. Een treffend voorbeeld is het experiment van gedragsbiologe Alexandra Horowitz. Elf keer liep ze dezelfde route, maar telkens met andere ogen. De ene keer werd ze vergezeld van een geoloog die haar opmerkzaam maakte op de fossiele resten in een muurtje, opgetrokken in kalksteen. Dan weer van een historicus, een kunstenares, een arts, een stedenbouwkundige, een kleuter en zelfs een keer een hond. Telkens bleek ze dezelfde vertrouwde buurt op een totaal andere manier te ervaren. De geoloog ziet dingen waar de kunstenares nooit naar zou kijken en omgekeerd. Elf keer dezelfde route, elf keer een andere stad. Levenslang leren zit in alledaagse dingen.

Verwondering is de start van alles. Het zal er beslist mee voor zorgen dat je een kei wordt in de belangrijkste vaardigheden van vandaag: creatief zijn, complexe problemen oplossen met een open geest en kritisch denken.