Onlinebubbelvrienden en coronaswipers
Het voorbije jaar speelde ons sociale leven zich vooral online af. Maar hoe sterk zijn zulke virtuele vriendschappen, hoe diep gaat digitaal contact en wat als er wat meer mag bloeien? Of anders gezegd: hoe sociaal kunnen we zijn op de socials?
Sociologe Beate Volker doet al jaren onderzoek naar hoe we vrienden maken en houden. Een vraag die actueler is dan ooit, aangezien corona de voorbije maanden onze sociale interacties flink aan banden legde: “Jongeren werden hard getroffen door de maatregelen. In een levensfase waarin je volop aan je identiteit en je netwerk bouwt, is afstand houden erg. Jongeren bevinden zich op een belangrijk kantelpunt en hebben nood aan anderen om zich te spiegelen en meningen te vormen. Het is hét moment waarop we vrienden maken. En net dat lukte de voorbije periode even niet.”
Je bekende bubbel uitbreken
Het sociale leven speelde zich het voorbije jaar dan ook vooral online af. “Al een geluk dat we internet hebben. Was dat er niet geweest, dan was het helemaal rampzalig geworden. Maar het kan het echte contact natuurlijk niet vervangen. In dat opzicht was corona een goede les: we leerden hoe belangrijk echte sociale interactie is.”
Virtuele vriendschappen onderhouden bleek ook moeilijker dan gedacht. “Om het wat oneerbiedig te zeggen: we zaten opgescheept met de vrienden die we al hadden, en dan vooral met de sterkste contacten met wie je gemakkelijk chat of belt. Vrienden die wat verder van je af staan, contacteren we minder. Toch zijn ook zij belangrijk, omdat ze net andere inzichten bieden. Blijf je steeds in je bekende bubbel, dan kun je wat close minded worden. Daar moet je leren uitbreken: bel dus ook eens naar die verre vriend. Toegegeven, dat vraagt om wat durf, maar het komt je wel ten goede.”
Mentale weerslag
Ondanks een verhoogd onlinecontact voelden veel jongeren zich het voorbije coronajaar eenzaam. “Eigenlijk zien we eenzaamheid al langer toenemen bij jongeren”, bevestigt Volker. “Zelfs met veel vrienden ervaren jongeren een emotionele leegte. Er komt dan ook veel op hen af – klimaatcrisis, migratieproblemen, politieke polarisering – en ze hebben het gevoel er alleen voor te staan, waardoor ze er niets aan kunnen doen. Niet moeilijk dat dit een mentale weerslag heeft. We moeten daar als samenleving meer oog voor hebben.”
Jongeren werden hard getroffen door de maatregelen. In een levensfase waarin je volop aan je identiteit en je netwerk bouwt, is afstand houden erg.
Virtuele contacten leggen
Die gevoelens van eenzaamheid troffen jonge vrijgezellen nog een stuk harder. Door alleen te wonen, raakten ze door corona nog sterker sociaal geïsoleerd. Dan toch maar op zoek naar een partner? Het aantal ‘coronaswipers’ nam de voorbije maanden aanzienlijk toe, zo merkte Elisabeth Timmermans, auteur van ‘Liefde in tijden van Tinder’. “Als het sociaal leven wegvalt, wenden we ons naar de socials. Naast datingapps werden ook kanalen als Instagram en TikTok meer gebruikt om contact te leggen.”
Op die datingapps werden de conversaties ook langer en hielden we ze vaker met dezelfde persoon. “Zo’n onlinecontact kan alvast even diepgaand zijn als een offlinegesprek. Ook digitaal kunnen we een interessante band opbouwen en oprechte gevoelens ontwikkelen. Onderzoek dat ik precorona uitvoerde, toonde al dat een kwart van wie afsprak met zijn onlinematch er uiteindelijk een lief aan overhield.”
Snakken naar offline
Toch is er bij liefde, nog meer dan bij vriendschappen, nood aan echt contact. “Tijdens corona zagen we dat de mensen daar creatief mee omsprongen: ze begonnen te videobellen of spraken af op gamingplatforms als Animal Crossing, waar ze ook elkaars vrienden konden ontmoeten. Soms kon ook een wandeldate-op-afstand. Die switch van online naar offline is cruciaal: studies tonen dat de kans op een slechte afloop vergroot hoe langer je online blijft. Je vormt je dan steeds meer een beeld dat waarschijnlijk niet overeenkomt met de realiteit.”
“Net voor de coronacrisis zagen we nieuwe datingappontwikkelaars, zoals Breeze, dan ook sterk inzetten op dat offline-aspect: de match gebeurt online, maar daarna word je direct op date gestuurd. Ik verwacht dat dit, eens de pandemie echt over is, weer zal worden opgepikt. Want als corona één ding duidelijk maakte, is het wel dat we snakken naar offlinecontact.”