Het blauwe kapitaal van Vlaanderen
Goed waterbeheer lijkt een evidentie: er stroomt altijd proper water uit de kraan en woningen blijven gespaard van wateroverlast. Maar de klimaatverandering, met haar lange droogtes en felle buien, stelt ons voor ongeziene uitdagingen en grote kosten. VLARIO pleit ervoor om volop te investeren in dit blauwe kapitaal.
Goed waterbeheer is geen luxeproduct. Het betekent zoveel als droge kelders en proper water uit je kraan. En hoewel de meeste burgers daar niet bij stilstaan, is dat in Vlaanderen verre van evident. De belangrijkste uitdagingen zijn de verspreide bebouwing, een strakke Europese deadline voor het bereiken van een goede waterkwaliteit (2027) en uiteraard de klimaatverandering, die zorgt voor zowel meer droogteperiodes als fellere onweersbuien.
Infiltratiebonus
De oplossingen voor die uitdagingen zijn bekend en haalbaar. Zo moeten we in de eerste plaats de verharding aanpakken. Want terwijl onze waterreserves slinken, gaat een groot deel van het regenwater verloren doordat het via verharde oppervlaktes rechtstreeks in onze riolen terechtkomt. De afvoer van al dat regenwater drijft tegelijk de onderhoudskost van rioleringen op. De oplossing: meer infiltratie in de bodem én meer (her)gebruik. Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid. De rioolbeheerder moet aan de slag, maar ook iedere burger kan bijdragen. Om dat te stimuleren, pleit VLARIO voor een infiltratiebonus. Wie regenwater opvangt en ter plaatse houdt, wordt beloond. Dat motiveert om slimmer om te gaan met water. Het onderhoud van rioleringen hinkt daarnaast ook achterop. In plaats van te wachten op nieuwe verzakkingen, zou het verstandiger zijn om preventief te handelen.
Meer bodem-infiltratie én meer (her)gebruik van regenwater.
Wendy Francken, managing director VLARIO
Budgetneutrale verbetering
Ook de huidige budgetten zijn niet toereikend, en dat is een politieke verantwoordelijkheid. De huidige Vlaamse regering – als laatste effectieve regering voor de Europese deadline van 2027 – moet alles op alles zetten om de nodige investeringen te realiseren. Hoe ze dat kan doen? De waterfactuur kan omhoog, mits goede sociale correcties. Maar Vlaanderen moet ook zelf meer geld op tafel leggen. Tot slot kan de infiltratiebonus zorgen voor een budgetneutrale verbetering van het Vlaams waterbeleid. In 2016 liep de totale schade voor verzekeraars van waterschade op tot maar liefst 305 miljoen euro. Het is dan ook hoog tijd om onze watersystemen te beschouwen als een cruciaal ‘natuurlijk kapitaal’ en erin te investeren door ze klimaatbestendig te maken.
Van uitdaging naar opportuniteit
Technologie kan hierin het verschil maken met de toepassing van smart systems zoals het Internet of Things en big data. Onze bedrijven, ingenieurbureaus en onderzoeksinstellingen kunnen die knowhow exporteren naar andere wereldstreken, waar dezelfde waterproblematiek alsmaar prangender wordt. Denk bijvoorbeeld aan de groeiende steden. Op die manier kunnen we van onze Vlaamse uitdagingen opportuniteiten maken.