Mindful sporten: een work-out voor je aandachtsspieren
Mindful sporten doe je door bewust aandacht te geven aan je lichaam of omgeving. Zonder oordeel en in het hier-en-nu. De techniek is niet alleen een handige tool in het dagelijks leven, maar helpt ook topatleten om piekprestaties te leveren.
Bij mindful sporten schakel je je geest in om bewuster te trainen. De techniek komt overgewaaid uit de wereld van mindfulness, maar krijgt vandaag een heel dynamische toepassing. “In plaats van al zittend of liggend te mediteren, focus je je aandacht tijdens het sporten of bewegen”, legt Marleen Claeys uit, die mindfulrunningcoach is bij de Vlaamse Atletiekliga. “Typische mindful sporten zijn yoga, trailrunning of martial arts als jiujitsu en kungfu. Maar eigenlijk kun je de mindful-technieken vertalen naar iedere andere sport. Ook golf en ijsbeerzwemmen vergen veel aandacht in het moment. Of denk bijvoorbeeld aan mindful wandelen, hardlopen, zwemmen of fietsen: laagdrempelige sporten die niet alleen je conditie maar ook je aandachtsspieren trainen.”
Hoe werkt het precies? Tijdens het sporten kies je een specifiek element om je aandacht op te projecteren, aldus Marleen Claeys. “Dat kan je lichaamshouding zijn, je ademhaling of hartslag, een geluid uit de natuur of een eenvoudige mantra die je voor jezelf herhaalt. Die bewuste focus voorkomt dat je gedachten afdwalen of dat je geest overspoeld wordt door energievretende prikkels.” De voordelen van mindful sporten zijn talrijk, betoogt de auteur van het handboekje In 10 stappen starten met mindful running. “Mindful sporten maakt je bewuster van je eigen lichaam en op die manier ook minder vatbaar voor blessures en overbelasting. Je beleeft meer plezier tijdens het sporten, want je zintuigen staan op scherp. Door afwisselend en op een persoonlijke manier te trainen, groeit bovendien je creativiteit. Dat geeft een positief gevoel, waardoor je meer zin hebt om te blijven sporten.”
Vanuit een ontspannen mindset kom je tot een fijnere sportbeleving en betere resultaten.
Ook buiten de sport helpt de techniek ons om beter in balans te zijn. “Mindful sporten biedt een uitweg uit ons overprikkelde brein”, zegt Marleen Claeys. “Je wordt steeds meer je eigen coach. Doordat je efficiënter en meer ontspannen bezig bent, verbetert ook je prestatievermogen op fysiek en mentaal vlak.” Professionele atleten gaan om die reden steeds vaker expliciet op zoek naar mindful-technieken, weet sport- en prestatiepsycholoog Viktor Van der Veken. “Mindful sporten is een verhoogde aanwezigheid in het ‘nu’. Dat is het enige moment waarop een topsporter kan presteren. De techniek helpt atleten om zich los te maken van druk en afleiding en zich te concentreren op wat echt belangrijk is: het spel en de sport. Zo geraken sporters makkelijker in hun bubbel of flow, die toelaat om prestaties te leveren op het hoogste niveau.”
Door te sporten met een bewuste geest kom je tot vertraging in het moment zelf. “Tegelijk activeert de beweging ons creatieve denken, vanwege de serotonine en dopamine die vrijkomen. Dat zijn alvast twee bonuspunten om positiever en productiever je dag door te komen.” Wie met mindful sporten wil starten, doet dat best eenvoudig. “Richt je aandacht in een eerste oefening op je ademhaling”, tipt Van der Veken. “Concentreer je op de luchtstroom die via je neus binnenkomt en langs je mond weer uit gaat. Meetellen in een vast ritme kan ook. Tijdens het fietsen of zwemmen kun je hierop variaties maken. Focus bijvoorbeeld op de cadans in je stappen of richt je aandacht op het gevoel in je spieren. Naarmate je vaardigheden toenemen, kun je ook heel technisch beginnen werken. Bij een vrije trap monitort een voetballer dan bijvoorbeeld heel nauwkeurig zijn aanloopcurve en het precieze raakpunt met de bal.”
Zoals bij elke activiteit geldt: oefening baart kunst. Mindful sporten is geen quick fix, maar een duurtraining voor lichaam en geest, besluit Marleen Claeys. “Vanuit een ontspannen mindset kom je tot een fijnere sportbeleving en betere resultaten. En het hele proces is nog leuk ook.”