Kappen met cafeïne?
Een goede start van een maandag? Misschien eerst een keertje extra omdraaien in bed en ontkennen dat je eigenlijk naar je werk moet. Maar eens je uit je warme, donzige omgeving bent geraakt, staat er voor velen een stevige mok koffie op de ochtendplanning. Een heerlijke portie cafeïne om het weekend weg te spoelen en je schrap te zetten voor de nieuwe werkweek.
De Vlaming houdt van zijn bakkie troost, zoveel is zeker, maar hoeveel voor het bakkie vol is? Heel wat mensen zijn zich namelijk niet bewust van de hoeveelheid koffie die ze naar binnen slurpen. Want niet veel koffiedrinkers houden het nog bij één in de ochtend en één als vieruurtje. Voor sommigen kan het aantal zelfs oplopen tot in de tientallen. En dat kan wel degelijk problematisch worden.
Cafeïne: de verslaving
Als je het over koffie hebt, heb je het automatisch over het essentiële bestanddeel ervan: cafeïne. Cafeïne zit natuurlijk ook in heel wat andere dingen, zoals thee of frisdranken. Er bestaan overigens ook cafeïnepillen, die je kunt innemen om jezelf op te peppen of die als afrodisiacum werken. Ben je zelf een fervent benutter van de net opgesomde dingen, is het belangrijk om weten dat het zeker mogelijk is om een cafeïneverslaving aan te wakkeren. En dat ga je zeker en vast gewaarworden.
Koffie-kater
Niet enkel kun je onuitstaanbaar worden in de ochtend als je je koffie nog niet hebt gehad, het gebrek aan je schijnbaar nodige shot cafeïne brengt heel wat andere, fysieke ongemakken teweeg. Ja, ook afkickverschijnselen van cafeïne zijn dus mogelijk, waardoor je het kunt categoriseren als milde drug. Zo kun je, net zoals na een flinke nacht stappen, een barstende hoofdpijn krijgen als je wakker wordt. Je lichaam heeft koffie zodanig hard nodig, dat je zenuwen op maximum irritatie-modus staan –en zo je aders verwijden en alle pijncentra in je hersenen activeren –, tot je het goedje in je systeem hebt.
Een gebrek aan koffie heeft invloed op dat deel van ons zenuwstelsel dat instaat voor euforie en alertheid
Invloed op je energie
En los van je ochtendhumeur, kan het proberen overkomen van een cafeïneverslaving ook tot depressieve neigingen leiden. Of misschien ervaar je al eens een dipje of staat je energiepeil op een laag pitje als je al een tijdje geen koffie hebt gedronken. Dat komt omdat een gebrek aan koffie invloed heeft op dat deel van ons zenuwstelsel dat instaat voor euforie en alertheid. Bovendien zal je af en toe al gemerkt hebben dat slapen moeilijk wordt als je doorheen de dag te veel cafeïne in je systeem hebt geslurpt. Ook een verward slaapritme helpt dan niet per se mee aan een goed humeur en gezonde instelling.
Koffie doet je hart sneller slaan
Ook veelvoorkomend bij dat ene extra kopje koffie. Hartkloppingen die zo hard gaan, dat het lijkt alsof je het zelfs boven de werken in de straat (want die zijn er overal) hoort kloppen. Dat komt omdat koffie ook invloed heeft op je bloeddruk, die hoger is als je veel drinkt. En die bij het afstappen van je dagelijkse hoeveelheid koffie dan weer minder sterke stimulanten veroorzaakt. Vandaar de hartkloppingen. Op je lichaamstemperatuur heeft het overigens ook effect: die kan dalen als je plots minder koffie drinkt.
Extreme verschijnselen
Bij extreem koffiegebruik, waardoor de verslaving duidelijk haar aanwezigheid toont, kunnen ernstige verschijnselen ontstaan. Denk aan waanvoorstellingen, rillingen, constante versnelde hartkloppingen of cafeïnepsychose. Daarbovenop ervaren heel wat mensen ook maagproblemen bij het drinken van koffie. Ook al zijn ze zich daar niet altijd van bewust. Dan moet je eigenlijk oppassen dat het niet overgaat tot koffiemisbruik, en dat het je eigen lichaam niet onnodig zeer aandoet.
Onmiddellijk kappen met koffie kappen kan in sommige gevallen meer slecht dan goed doen.
Het probleem (letterlijk) minimaliseren
Niet iedereen die iedere dag drie koppen koffie drinkt is per definitie verslaafd, natuurlijk. Kun je gemakkelijk de volgende dag een hele 24 uur zonder een bakje van het zwarte goud? Dat is een goed teken. En bovendien kan het sowieso geen kwaad om je lichaam een dagje cafeïnerust te gunnen. Ervaar je echter wel enkele van de symptomen, dan moet je even nagaan of het niet goed zou zijn om je koffiegebruik een klein beetje te minimaliseren. Een verslaving is soms dichterbij dan je zelf denkt.
Koffie-dagboek bijhouden
Je moet niet volledig cold turkey gaan als je beslist om van je cafeïnegebruik af te stappen, meer nog. Onmiddellijk kappen met koffie kan in sommige gevallen meer slecht dan goed doen. Begin daarom met je koffiegewoontes op te schrijven en probeer dan hier en daar een kopje te schrappen, te halveren of stilaan te beginnen met decafeïne-varianten. Ook kleinere kopjes benuttigen in plaats van de normale porties, kan al helpen. Het belangrijkste is dat het gebeurt op het tempo van je lichaam. Want dat heeft de tijd nodig zich aan te passen aan de nieuwe situatie.
Dan zal je hopelijk snel de positieve effecten merken – beter slapen, meer energie, minder ochtendhumeur. En wie weet nog steeds kunnen genieten van dat heerlijke warme kopje… maar dan met mate.