Jongetjes en meisjes: twee aparte werelden?
Kinderen hebben een ongezouten mening over het andere geslacht. Niet zo vreemd, want genderclichés ontstaan al heel vroeg, weet Veerle Draulans.
“Gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Dat is de ideale wereld. En daar wordt volop voor gepleit. Maar waarom trekken we die gelijkheid niet door naar de kindertijd? Onderzoek toont aan dat ouders al tijdens de zwangerschap anders communiceren met en over de baby, afhankelijk van of het een meisje of een jongen wordt. En dat onderscheid wordt volgehouden na de geboorte: ander speelgoed, speciale kledinglijnen, en gaandeweg ook andere verwachtingen over hobby’s, studiekeuzes en de toekomst.
Genderneutraal
Onderzoek toont tevens dat kinderen al vanaf vijf jaar duidelijke stereotypen verbinden met mannelijkheid en vrouwelijkheid. Er zijn experimenten bekend van ouders die hun kinderen volstrekt genderneutraal probeerden op te voeden. Aartsmoeilijk zo bleek. Bijna alles in de omgeving stuurde aan op een tweedeling: echte meisjes-meisjes of echte jongetjes-jongetjes.
Observaties bij kinderfeestjes van een koppel met twee kleuterzonen, bevestigden die genderspecifieke leefomgeving. Jongetjes verkleedden zich in – wie anders dan – Superman. Avontuurlijk, krachtig, moedig, allemaal voor een hoger doel: iemand, of als het moet de hele mensheid, redden. Ook meisjes hadden een duidelijke voorkeur: een weelderige prinsessenjurk, liefst in variaties roze, mét glittertjes. Hun doel: mooi en lief zijn. En geduldig wachten op de komst van de prins op het witte paard. Jonge ouders die genderbewust leven zijn bezorgd. Zij merken hoe moeilijk het is om weerwerk te bieden tegen stereotypen die het gezin binnensluipen. Zij willen hun kinderen niet forceren richting ‘jongensspeelgoed’ of ‘jongensactiviteiten’. Maar de druk is groot. Langs alle kanten wenkt Superman. En prinsesjes.
Jonge ouders die genderbewust leven zijn bezorgd
LEGO
Kennelijk is die druk richting échte jongetjes- of échte meisjesdingen, nu groter dan pakweg twintig jaar geleden. In vergelijking tot twintig jaar geleden zijn er bijvoorbeeld meer studierichtingen met een duidelijke meerderheid vrouwelijke of mannelijke studenten. Bedrijven horen de kassa rinkelen, zoals LEGO. Niet langer bieden ze enkel de uniseks legoblokjes van weleer aan, maar ook aparte jongetjeslego en meisjeslego. De leefwereld van de meisjeslego bleek in eerste instantie beperkt: de vrouwenfiguurtjes bleven thuis, gingen shoppen of naar het strand. De legomannetjes redden mensen, waren beroepsactief en durfden straffe dingen doen, zoals zwemmen tussen haaien.
Klachten over deze sterke stereotypering volgden. Het bedrijf reageerde en bracht een speelset van een onderzoeksinstituut of labo op de markt met daarin drie vrouwelijke wetenschappers. Eindelijk een kentering! Wie weet, zien we over pakweg tien jaar de invloed van spelen met vrouwelijke legowetenschappers? Misschien kiezen dan meer vrouwen voor een wetenschappelijke studierichting of ingenieurswetenschappen, omdat ze als kind in de legovrouwtjes een rolmodel vonden? Vrouwelijke weten-schappers… Een weloverwogen en goed bedacht antwoord van LEGO op haar eerdere, sterke stereotypering… Net iets meer dan een commerciële zet? Ik durf het hopen.”