Gepersonaliseerd en preventief: de technologie die onze gezondheid verandert

Je bent ziek, dus ga je naar de dokter of het ziekenhuis. Het is de normale gang van zaken, maar in de toekomst verandert dit mogelijk. Zorg wordt steeds meer preventief en meer gepersonaliseerd voor jouw lichaam, en dat dankzij nieuwe technologie.

Gezondheidszorg wordt door nieuwe technologieën steeds meer personalised en predictive, ofwel gepersonaliseerd en voorspellend. Twee Engelse woorden die heel wat medische trends in zich vervatten.

Een meer precieze geneeskunde

“Gepersonaliseerd en voorspellend klinken gelijkaardig, maar het zijn eigenlijk twee geheel verschillende zaken”, stelt Koen Kas, oncoloog en gezondheidsfuturist bij zijn bedrijf HealthSkouts. “Gepersonaliseerde geneeskunde vervangt de hedendaagse eenheidsworst met een zorg die inspeelt op onze verschillen. Een behandeling die dus aan de persoon is aangepast. Voorlopig slagen we er niet in om dat op individueel niveau te doen, maar we gaan wel in de richting van een meer precieze geneeskunde. Dat is wel nog steeds curatief, we proberen zieke mensen dus terug gezond te maken. Voorspellende geneeskunde daarentegen voorspelt wie we moeten behandelen, zodat we hen kunnen coachen of zelfs een ziekte voorkomen.”

Een aangepaste pil

Kas legt zo uit hoe behandelingen steeds vaker gepersonaliseerd worden. “In 1950 kenden we één soort bloedkanker, vandaag kennen we er 120”, stelt hij. “Door het menselijk genoom beter te analyseren, ontdekten we dat één ziekte bestond uit veel meer aandoeningen. Dat vereist bij wijze van spreken dus 120 medicijnen. Tegelijkertijd passen we medicijnen aan de patiënt aan. Tot voor kort waren pillen identiek aan elkaar, duizenden van dezelfde rolden er uit de fabriek. Nu zien we de eerste soort pil opkomen, gemaakt in een 3D-printer, en die zich aanpast aan het metabolisme en genetica van de patiënt.”

Voorspellende geneeskunde voorkomt misschien zelfs allergische reacties. “Als ik allergisch ben aan een specifiek type pollen, afkomstig van een boom die toevallig langs de weg naar mijn werk staat, dan krijg ik in de toekomst misschien een notificatie van wanneer die bomen in bloei staan, zodat ik een alternatieve weg kan nemen. Dat kan een applicatie zijn afkomstig van Apple of Google, of misschien zelfs van het bedrijf dat mijn medicijn tegen allergieën maakt.”

“Tot voor kort waren pillen identiek aan elkaar. Nu zien we de eerste soort pil opkomen, gemaakt in een 3D-printer, die zich aanpast aan het metabolisme en genetica van de patiënt.”Koen Kas, HealthSkouts

Participatie en technologie

Pieter Van Herck, beleidsadviseur rond gezondheidszorg bij Voka, is het eens met de analyse van Kas. Maar hij voegt naast personalised en predictive nog een derde p toe. “Er komt ook meer participatie”, stelt hij. “Vandaag zitten we in een klassiek model waar de arts je in één richting instructies geeft. Dit wordt steeds meer tweerichtingsverkeer.” Technologie geeft patiënten meer informatie over hun gezondheid. Tegelijk is gedragsverandering belangrijk om toenemende chronische aandoeningen te bestrijden, wat makkelijker is als er inspraak komt kijken bij een behandeling.

“Technologie drijft natuurlijk deze hele transitie”, stelt Van Herck. “Er zijn nieuwe dingen mogelijk en we slagen er steeds beter in om onze genetica in kaart te brengen. Ook neemt digitalisering toe, wat meer gezondheidsdata met zich meebrengt. Neem bijvoorbeeld de Belgische start-up FibriCheck, die via een app het hartritme van patiënten opvolgt. We beschikken nu over massale hoeveelheden gegevens, waaruit we nieuwe inzichten halen. Daar voegen we zaken zoals kunstmatige intelligentie aan toe, waarmee we nieuwe patronen vinden in data en zelfs automatisch diagnoses stellen.”

Ook zorgt de coronacrisis ervoor dat dit soort veranderingen in een stroomversnelling komt. “Zorg op afstand en data-uitwisseling versnelden enorm tijdens deze crisis”, stelt Van Herck. “Er waren jarenlang discussies over teleconsulting, terwijl dat nu op enkele weken geregeld raakte. Dat was ongezien qua snelheid van innovatie.Tegelijk verwacht corona veel meer preventie, wat opnieuw op nieuwe technologie steunt, zoals de contact tracingapp. Niettemin gaat het niet altijd even snel. Je hebt aanvankelijk een hype, maar pas nadat die voorbij is zien we de echte meerwaarde van nieuwe technologie.”