auto
Maatschappij

Bewegen met de auto of stilstaan in de stad

30.10.2018
door Fokus-online.be

Mensen gaan terug in de stad wonen. De stad Gent, steeds op zoek naar een sociaalecologisch en duurzaam profiel, dweept zelfs met de slagzin ‘De stad kan de wereld redden’. Klinkt goed, indien we daar maar veilig, gezond, en snel van A naar B kunnen. 

Participatief progressief

De participatieve progressieve stad krijgt vorm. Lokale besturen staan meer open voor burgervriendelijke initiatieven die de mobiliteit en het leefklimaat verbeteren. Het oplossen van complexe vraagstukken is vaak een kwestie van politieke wil. Los daarvan biedt de stad voordelen. Er zijn overal winkels, restaurants, cultuurtempels in de buurt en het sociaal contact is er intenser. Woningen verliezen minder warmte, zodat je minder energie verbruikt. En je kunt bijna alles zonder auto doen. 

Mentaliteit

De mentaliteit van de burger is aan verandering toe. Hij ondervindt dagelijks dat de slogan ‘Mijn auto, mijn vrijheid’ totaal achterhaald is. De filerecordjaren volgen elkaar op en parkeren in de stad wordt onmogelijk. “De gemiddelde pendeltijd blijft stijgen. Volgens een studie van SD Worx kost een afstand van 5 tot 9 km, 4 op de 10 werknemers tot 90 minuten. Werknemers die door files te laat op het werk arriveren, wegen op de organisatie. Wie langer dan 90 minuten onderweg is per dag, blijkt actiever op zoek naar een andere werkgever.

Zo dreigen werkgevers goede krachten te verliezen”, zegt Veerle Michiels van SD Worx. 80% van de Waalse werknemers, 62% van de Vlaamse en 36% van de Brusselse werknemers gebruiken de eigen auto voor woon-werkverkeer. Voeg daarbij het gebruik van bedrijfswagens van 14%, 19%, 25% in respectievelijk Wallonië, Vlaanderen, Brussel. “De bedrijfswagen is stevig ingeburgerd als extralegaal voordeel met een gunstig fiscaal statuut. Daaraan raken is niet evident”, aldus Michiels. 

Een stad is slechts fietsvriendelijk als ze autoluw is. Het autoverkeer in leefbuurten moet zeker beperkt worden prof. Dirk Lauwers

Alternatieven in opgang

Op zoek naar alternatieven. De fiets, in volle opgang. Minstens 15% van de Vlamingen kiest ervoor. De andere Belgen blijven achter. “Een stad is slechts fietsvriendelijk als ze autoluw is. Het autoverkeer in leefbuurten moet zeker beperkt worden. Een maximale snelheid van 30 km/u en stapvoets verkeer in de woonstraten is een belangrijke randvoorwaarde. In de hoofdstraten moet men voldoende brede fietspaden voorzien.” Dat is de overtuiging van prof. Dirk Lauwers. Hij wijst op de systemen om een stad autoluw te maken: lussenplannen en zonetoegangsbeperkingen, met camera’s, codes of scans van de toegangspas bij verdwijnpalen. “Samen met het parkeerbeleid zijn ze een belangrijk instrument voor mobiliteitsmanagement. Die maatregelen leiden tot een reductie van 20 à 30% van het autoverkeer. Dat men ook het vrachtverkeer afscheidt en in tijd of ruimte beperkt, spreekt voor zich.”

Multimodaliteit

Het openbaar vervoer kan troost brengen. Maar daarvan maken slechts 6% van de Vlaamse en Waalse werknemers gebruik. Zou het kunnen dat het Brusselse cijfer van 36% wijst op een vlottere en efficiëntere organisatie? De overheid kan in oplossingen investeren, net zoals in baanbrekende projecten en de planning van het wegennet. “Maar ook bedrijven hebben de hefbomen in handen om verplaatsingen te beperken of alternatieven te stimuleren. Zo kunnen ze telewerk en flexibele werktijden mogelijk maken, en gebruikmaken van systemen als cash for car of het mobiliteitsbudget”, verklaart Veerle Michiels. Privé-initiatieven voor het delen van auto’s, fietsen en scooters schieten als paddenstoelen uit de grond. Misschien zijn de elektrische step, de eenwieler of het hoverboard wel iets voor jou. Of je kiest voor multimodaliteit en combineert meerdere transportmiddelen.

Bal in kamp van weggebruiker

De bal wordt inderdaad vaak gelegd in het kamp van de weggebruiker, van wie men verwacht dat zijn ecologisch bewustzijn leidt tot gedragsverandering. “Die kan echter pas, indien het alternatief ‘makkelijk, vlot, snel, comfortabel, veilig’ is en weinig moeite kost. Dat kader moet dus wel gecreëerd worden”, volgens Prof. Dirk Lauwers. “Indien bijvoorbeeld de reistijdverhouding en de routes gunstig zijn voor de alternatieven en ongunstig voor de auto, zal de keuze voor de reiziger in de stad voor de hand liggen.” Daarvoor hoef je niet eens in een smart city te wonen. Gewoon gezond verstand is voldoende. 

Vorig artikel
Volgend artikel