Vlaanderen strijdt tegen voedselverlies
Terwijl meer dan 800 miljoen mensen wereldwijd elke dag honger lijden, verdwijnt een derde van het voedsel dat we produceren in de prullenbak. In Vlaanderen zou er jaarlijks maar liefst 88 kilogram voedselverlies per gezin zijn. En dan hebben we het nog niet eens over het voedselverlies bij horeca-, catering- en retailbedrijven.
Maar, als we de overheid moeten geloven, zal dat verlies binnen vijf jaar ook weer met een derde afgenomen zijn. “Vlaamse huishoudens en bedrijven verspilden de afgelopen jaren heel wat minder voedsel. De Vlaamse overheid heeft als ultiem doel om het totale voedselverlies met 30 procent te verminderen tegen eind 2025.” Nick Vliegen, Raadgever Omgeving bij Vlaams minister Zuhal Demir, legt uit hoe de overheid deze doelen actief realiseert.
Positieve signalen en preventieplannen
Het ketenplatform Voedselverlies is een initiatief dat sectororganisaties en Vlaamse administraties verenigt met als doel het voedselverlies tussen 2015 en 2020 met 15 procent te doen dalen. Ondanks het feit dat de cijfers van het laatste jaar nog niet bekend zijn, is Vliegen positief. “Het exact meten van voedselverlies is heel moeilijk. Maar binnen de verschillende schakels waarvan we de resultaten al wel binnen hebben, zien we positieve signalen.” Dit gaat dan over metingen binnen bijvoorbeeld overheidsbedrijven of fruitveilingen. “Deze omgevingen zijn gemakkelijker te monitoren.”
Volgens Vliegen hebben we deze daling aan verschillende zaken te danken. Anti-foodwaste apps creëren bewustzijn bij consumenten en maken het bedrijven gemakkelijker om hun overschotten weg te geven.
Maar de overheid zegt ook een steentje bij te dragen. Door het opmaken en uitvoeren van de preventieplannen of de voorbeeldrol in de eigen bedrijfsrestaurants, bijvoorbeeld. “Waar de retail vroeger pas voedsel ten vroegste drie dagen voor de uiterlijke houdbaarheidsdatum mocht weggeven, is dat door bepaalde supermarktketens vervroegd naar vier dagen. Dat wil zeggen dat bedrijven meer tijd krijgen om hun overschotten uit te delen voordat de houdbaarheidsdatum overschreden is.”
Overschotten redden of uitdelen
Er komen ook geheel nieuwe maatregelen bij. “Vanaf het begin van dit jaar is het verboden om voedseloverschotten ongesorteerd weg te gooien. Dat geldt voor grote instellingen en bedrijven zoals retail, scholen, ziekenhuizen en (bedrijfs)restaurants. Vroeger belandden etensresten vaak nog bij het restafval. Nu moeten ze in aparte containers ingezameld worden. Deze maatregel zal tegen eind 2023 ook opgelegd zijn voor alle resterende instellingen en bedrijven en zelfs huishoudens.”
Concreet betekent dit dat deze organisaties en bedrijven er alles aan moeten doen om hun voedseloverschotten te redden of uit te delen. Lukt dat niet, dan moeten zij deze voedselresten apart sorteren zodat er, na ophaling, biogas of compost van gemaakt kan worden.
Vanaf het begin van dit jaar is het verboden om voedseloverschotten ongesorteerd weg te gooien voor grote instellingen en bedrijven.
Actieve maatregelen en richtlijnen
De overheid belooft deze maatregelen actief te handhaven. “Er zal zowel op Vlaams als op lokaal niveau een systeem opgezet worden waarbij de ophaler controleert wat er in containers of vuilzakken van bedrijven zit. Als etensresten niet correct gesorteerd zijn, kan hiervoor een proces-verbaal opgesteld worden. Met mogelijk een boete als gevolg.”
Nieuwe doelstellingen
Er vallen daarnaast nog een hoop nieuwe doelstellingen te behalen. Elke voedingshandelaar, groothandel en distributiecentrum moet zijn voedseloverschotten voorkomen, herverdelen, wegschenken of recycleren. “Het aantal koplopers die het nu al goed doen willen we opschalen, zodat tegen eind 2025 de hele keten 30 procent minder voedselverlies lijdt.”
Het overige restafval van horeca- en cateringbedrijven en supermarkten moet bovendien nog eens met 20 procent dalen ten opzichte van 2019. “Tegen eind 2030 moeten we de doelstellingen van de Europese kaderrichtlijn van afval halen. Minstens 60 procent van het stedelijk afval zou dan gerecycleerd moeten worden.”
Too Good To Go
Dumpster diver en Too Good To Go-initiatiefnemer, Jeff Cornelis, bevestigt dat het de goede kant opgaat. “Ik merk ook dat er minder voedsel verspild wordt. Al heeft de overheid hier, naar mijn mening, een miniem aandeel in.” Too Good To Go België krijgt geen subsidies van de overheid maar heeft hier ook niet om gevraagd. “We willen volledig onafhankelijk en zelfvoorzienend zijn op de lange termijn.” Lees hier het volledige interview.