koolstoflandbouw
Agri & Food

De bodem is hefboom van duurzame landbouw

07.02.2022
door Fokus Online

Met het oog op 2050 moeten we allemaal instappen in een actief verhaal om de klimaatopwarming tegen te houden. Van producent tot consument. Pas dan kunnen we het roer omkeren en op grote schaal beterschap noteren. Als we naar de producenten kijken dan komen eerst onze landbouwers in beeld. 

Enorme uitdagingen

“De landbouw staat de komende jaren voor enorme uitdagingen”, vertelt Robert de l’Escaille, directeur development & innovation van Agriland. “Het is hoog tijd dat we de bodem, de basis van alles, opnieuw opwaarderen. Kijk, in het verleden zijn we de liefde voor de bodem uit het oog verloren door massaproductie en mechanisatie. We moesten na de oorlog veel produceren want er was hongersnood. Dit ligt nu anders. De bodem is en blijft echter het belangrijkste actief van de landbouw. Duurzame bodembewerking en biodiversiteit zullen de krachtlijnen vormen van innovatieve landbouw in de toekomst.”

Een duurzaam bodemmanagement geeft veerkracht aan de bodem. de l’Escaille: “Het is heel belangrijk om de juiste prakijken in te zetten om een duurzame impact op de bodem te krijgen, maar niet iedere boer heeft toegang tot die praktijken. Daarom is advies en bijsturing essentieel. Bekijk bijvoorbeeld je mechanisatie of hoe diep je ploegt, gebruik andere gewassen en alterneer, analyseer het watermanagement en creëer biodiversiteit in je bodem. Ieder jaar met dezelfde gewassen op dezelfde plaats werken, is niet goed voor de bodem. Een ecosysteem in stand houden doe je door meer biodiversiteit toe te laten.”

Samenwerking voor klimaatuitdagingen

Marc Rosiers, senior advisor van European Landowner’s Organisation, werkt samen met Agriland om advies te geven aan hun partners. Samen bekijken ze het antwoord van de landeigenaars (landbouwers, bosbouwers en natuurbeheerders) op de klimaatuitdagingen met een specifieke focus op koolstoflandbouw.

“We zitten in een fase dat conventionele en biologische landbouw verschuiven naar regeneratieve landbouw”, vertelt Rosiers. “De bodem zal de komende jaren centraal staan in die discussie. Binnen die overstap naar regeneratieve landbouw zal koolstoflandbouw een belangrijk deel uitmaken omdat dit type landbouw precies het verst staat om extra financiële middelen vanuit de Europese Commissie en de markt te verkrijgen. De landbouwer kan dus op een andere manier verdienen dan enkel uit de verkoop van producten. Financiële steun voor wie de overstap maakt, is echter essentieel.”

In het verleden zijn we de liefde voor de bodem uit het oog verloren door massaproductie en mechanisatie.

Koolstoflandbouw

Koolstoflandbouw omvat landbouwpraktijken die ontworpen zijn om koolstof uit de atmosfeer op te nemen en deze op te slaan in de organische stof in de bodem. “Koolstofbewuste landbouw bevordert een manier van landbouw om koolstof te binden in landbouwbodems om zodoende de bodemkwaliteit te verbeteren. Een CO2-compensatie van bedrijven via de land- en tuinbouwsector kan een win-winsituatie betekenen voor beide partijen.”

Jaarlijks neemt de hoeveelheid koolstof in de atmosfeer met vier miljard ton toe. Koolstoflandbouw kan helpen om niet alleen de uitstoot te verminderen, maar ook de koolstof duurzaam op te slaan in de bodem. Hoe langer de bodem bedekt is, hoe rijker hij zal zijn aan organisch materiaal, en dus aan koolstof. In de aanpak van de opwarming van de aarde lag de focus tot nu toe voornamelijk op de bescherming en het herstel van wouden en bossen. Maar extra aandacht voor mogelijkheden in de landbouwsector kan haar nut bewijzen. 

Veel voordelen

Robert de l’Escaille: “Meer koolstof in de bodem is bovendien goed voor de landbouwer. Het levert een betere bodemvruchtbaarheid, weerbare gewassen, meer biodiversiteit, minder erosie, een verhoogd waterhoudend vermogen en een betere opname van nutriënten door de plant op. Door koolstof op te slaan in de bodem kan de landbouwsector zich ook beter wapenen tegen extreme weersomstandigheden en de impact van klimaatwijzigingen.”

“Doordacht nadenken over je bodem, je manier van aan landbouw doen en rekenen op een correcte financiële vergoedingen voor je bijdrage tot klimaat neutraliteit, moeten dit soort landbouw de komende jaren in een stroomversnelling trekken”, besluit Rosiers.

Vorig artikel
Volgend artikel