Voor we vooruitkijken, kunnen we niet anders dan even stilstaan bij de enorme impact van de coronacrisis op de voedingsindustrie. Fevia lanceerde tijdens de coronacrisis de hashtag #FoodHeroes, om alle medewerkers in de Belgische agrovoedingsketen in de bloemetjes te zetten. Was er extra nood aan steun?
“Dat klopt. Samen met de zorgsector was de voedingssector enorm belangrijk de voorbije twee jaar. Tijdens de coronacrisis gingen mensen op een andere manier om met voeding. Iedereen was vaker thuis, we gingen minder uit eten, haalden maaltijden af of bereidden die zelf en leerden thuis nieuwe producten en ingrediënten kennen. Bovendien kregen we van de regering de erkenning als essentiële sector, dat voelde echt aan als een bevestiging van wat we doen. Het was alle hens aan dek, maar we zijn blijven draaien. Net als de zorgsector is de voedingsindustrie echt héél belangrijk in een lockdown. Van boer over producent tot kassierster, iedereen speelt een dragende rol in de voedselbevoorrading. Toch kregen bepaalde sectoren klappen. Ik kijk vooral naar bedrijven die leveren aan horeca, groot- keukens, events en de travel retail. Daar was het dramatisch. Ook taxfreeshops en vliegtuigmaaltijden bijvoorbeeld. Dat vergeten we soms, maar dat stond zo goed als stil.” vertelt Bart Buysse.
Laten we hopen dat de crisis snel voorbij is, want er komt heel wat af op de voedingssector.
“We mogen ons inderdaad verwachten aan een (r)evolutie in het voedingslandschap. De voedingsindustrie is een van de grootste sectoren van het land, een groeisector in volle transitie. Wij staan heel dicht bij de mens en de maatschappij en moeten antwoorden bieden op uitdagingen, zowel maatschappelijk als ecologisch. En dan zijn innovatie en digitalisering nooit veraf. Digitalisering biedt enorme kansen om duurzamer te produceren. De voedingsindustrie is state of the art met verregaande automatisering, robotisering, innovatie, traceerbaarheid en optimalisatie van de voedselveiligheid.”
Verbinding is het sleutelwoord in mijn carrière.
In welke mate heeft de digitalisering invloed op het personeelsbeleid?
“Een productiewerknemer van nu moet andere dingen kunnen dan twintig jaar geleden. Het zijn andere profielen. Een operator moest vroeger meer met de handen werken terwijl hij nu vaak meer een bewakende functie heeft bij machines of productielijnen. Dat maakt het werk lichter maar anders. Vóór corona hadden we een record- aantal jobs openstaan. Er waren gemiddeld meer dan 1500 oningevulde vacatures per dag, dat is enorm. Tijdens corona was het iets minder nijpend, maar nu is het weer volle bak. We zoeken vooral technische en wetenschappelijke profielen.” legt Bart Buysse uit.
“Mensen die de innovatie kunnen meehelpen uitbouwen zijn erg gegeerd. Samen met ons opleidingsfonds Alimento en de innovatieclusters van de voedingsindustrie, zoals Flanders’ FOOD, investeren we in vorming en kijken we naar de toekomst. Zo lanceerden we met de sociale partners bijvoorbeeld een Loopbaanfonds dat voedingsbedrijven en hun ‘food heroes’ ondersteunt in levenslang leren, arbeidsorganisatie en hr. Zo stomen we hen klaar voor de toekomst, van de onthaalmedewerkster tot de kwaliteitsverantwoordelijke, maar ook de leidinggevenden. Iedereen moet mee.”
Digitalisering kan je toch niet een op een vertalen naar elk bedrijf?
“Natuurlijk niet. Het is een aanpak op maat waarin elk bedrijf keuzes moet maken. Het is wel een feit dat zowel de grote bedrijven als de kmo’s moeten instappen in dit verhaal. 96 procent van onze bedrijven is kmo, dus het is echt van cruciaal belang dat ook zij de klik maken en inspelen op de opportuniteiten die digitalisering biedt zonder daarmee onze basiswaarden te verloochenen. Voeding is letterlijk levensbelangrijk en dat zal altijd zo blijven. Wij zijn bourgondiërs die geen genoegen zullen nemen met een pil astronautenvoeding, maar we mogen niet blind zijn voor de processen die ons efficiënter en duurzamer doen werken. Het is belangrijk dat iedere schakel daarin wordt betrokken. Van boer tot schap. Samenwerking zorgt voor een grotere impact en daarom zijn het samen opzetten van projecten en delen van data cruciaal.” vertelt Bart Buysse.
Is die eerste schakel, de landbouwer, vol- doende bezig met digitalisering?
“Er zijn toch veel initiatieven. Je merkt ook vaak dat onze bedrijven en instellingen, zoals het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek, gericht gaan helpen of advies geven aan landbouwers. Met satellietbeelden analyseert men nu al de bodemtoestand van velden, en drones houden de groei van de gewassen in de gaten. Via big data voorspelt men de consumptie. De grenzen vervagen door digitalisering. We gaan van een lineair naar een systeemmodel met veel meer integratie tussen de schakels.” zegt Bart Buysse.
Data, het woord is al gevallen. Welke rol mo- gen we daarvan verwachten?
“Meten is weten. Met data kunnen we veel meer dan we vroeger hadden durven dromen. Digitale gegevens kunnen beter gemonitord en vervolgens geanalyseerd worden, waardoor je processen op elkaar kunt afstemmen. Door data goed te gebruiken kun je over schakels heen werken en enkele stappen vooruitdenken.” legt Bart Buysse uit.
Wordt er van elkaar geleerd of kijkt iedereen vooral naar zichzelf?
“Kijk, er is een grote diversiteit aan voedingsproducenten, maar uiteindelijk hebben we allemaal dezelfde uitdagingen. Ik zie dat er heel veel bereidheid is om kennis en informatie te delen en om samen te werken, over sectoren heen. Zo slaan bedrijven bijvoorbeeld de handen in elkaar om hun restwarmte te verdelen of het transport te groeperen en optimaliseren. Door data te delen, kun je dit soort dingen echt finetunen. In Antwerpen is er bijvoorbeeld CULT, wat staat voor ‘Collaborative Urban Logistics & Transport’. Danone, Jacobs, Douwe Egberts en vijf andere bedrijven slaan daar de handen in elkaar om de levering van pakjes bij de consument en in winkels duurzamer en efficiënter te organiseren.”
Innovatie en digitalisering binnen de voeding staan niet stil?
“Absoluut niet. Het beste bewijs zijn de Factory of the Future Awards. De voorbije jaren kwamen er heel wat winnaars uit de voedingsindustrie naar voren. Niet alleen grote spelers, maar ook kmo’s zoals Bio Bakkerij De Trog bijvoorbeeld. Ze blijven werken met artisanale producten, maar de medewerkers in het magazijn hebben een virtualrealitybril op waardoor de orderpickers maar naar de muur moeten kijken om te weten wat ze voor wie precies moeten klaarzetten. Ook vleeswarenbedrijf Dekeyzer-Ossaer staat heel ver. Dankzij een digitaal dataflowmanagementsysteem zijn ze daar helemaal klaar voor e-commerce. En bij La Confiance maken ze artisanale koekjes, maar wordt het productieproces tegelijk door slimme camera’s in de gaten gehouden om de kwaliteit en voedselveiligheid te waarborgen. We hebben nog lang het einde niet gezien van deze digitale revolutie. Hou je maar vast de komende jaren want het wordt heftig.” lacht Bart Buysse.
fact
Wat als u geen CEO van Fevia was geworden?
“Ik ben altijd al een grensloper geweest. Linken tussen bedrijven en de maatschappij of de mens spraken mij altijd aan. Ik zoek graag de bruggen op. Was ik niet bij Fevia terechtgekomen dan ging het zeker iets zijn met verbinding tussen sectoren, organisaties en mensen. Verbinding is het sleutelwoord in mijn carrière.”
