eetgewoontes
Agri & Food

Nieuwe eetgewoontes wortelen in oude cultuur

07.09.2020
door Jerom Rozendaal

Nederlanders besteden steeds meer aandacht aan hun eetgewoontes. De Brabantse Bourgondiër spreidt zich uit over het land, terwijl ook gezondheidshypes vruchtzame bodem vinden in de Nederlandse cultuur. De coronapandemie versnelt trends.

De coronacrisis heeft veel economische schade aangericht, maar ook bepaalde gewoontes geïntroduceerd en trends versneld. Dat geldt zeker voor de Nederlandse eet- en drinkgewoontes. “Tijdens de coronacrisis, toen mensen aan huis gekluisterd waren, is er meer aandacht aan de voeding besteed. Eten wordt iets om van te genieten”, vertelt Anneke Ammerlaan, trendwatcher op het gebied van eten en drinken uit Amsterdam.

Intimiteit aan de eettafel 

Eten werd vroeger vaak meer als een ‘noodzakelijk kwaad’ gezien, alhoewel dat sterk per gebied varieerde, aldus Ammerlaan. “De Brabanders staan niet voor niets bekend als Bourgondiërs. Daar is eten al langer een belangrijk onderdeel van de cultuur.” Deze traditie spreidt zich volgens de trendwatcher uit over heel Nederland. “Door de drukte van het moderne leven en sociale media, zijn mensen op zoek naar intimiteit. Dat kunnen ze vinden in de keuken en aan de eettafel.”

Ammerlaan benadrukt dat deze trend al langer gaande was, maar door de coronacrisis versneld is. Een restaurantbezoek met vrienden is de laatste jaren veelvuldig ingeruild voor etentjes bij vrienden thuis. “Velen hebben een open keuken. Het is steeds populairder om in het weekend vrienden uit te nodigen en samen te koken. Zodoende is eten een erg sociale gelegenheid geworden.” 

Motivatie voor gezond eetpatroon

Eten en drinken is een belangrijk onderdeel van onze levensstijl. De eetgewoontes worden mede bepaald door onze cultuur. Volgens Ammerlaan vormen onze roots een vruchtbare bodem voor veganisme en allerlei gezondheidstrends, die bijvoorbeeld vanuit Amerika komen overwaaien. “Nederlanders kunnen daar heel ver in gaan en ik denk dat dit met het protestantisme te maken heeft. Men is het gewend om volgens principes te leven.” 

Voedingsexperts zijn het erover eens dat gezondheid en gezond eten steeds meer aandacht krijgen. “Er is steeds meer aandacht voor voeding als onderdeel van een gezonde levensstijl”, vertelt Rudi Crabbé, initiatiefnemer van het kenniscentrum Eten+Welzijn. Ook in deze trend speelt corona een versterkende rol. “Mensen met een gezonde eet- en leefstijl hebben meer weerstand en zijn minder vaak het slachtoffer van sterfte. Dat motiveert om het eetpatroon aan te passen.” 

“Er is meer aandacht voor voeding als onderdeel van een gezonde levensstijl.”— Rudi Crabbé, eten+welzijn

Eten op ritme van de natuur

Ook de klimaatdiscussie speelt bij nieuwe eetgewoontes een rol, meent de voedingscoach. “Er is bijvoorbeeld steeds meer aandacht voor lokaal geproduceerde producten. Dat is niet alleen goed voor de carbon footprint, maar je volgt op deze manier ook het natuurlijke seizoensritme. In de zomer eet je tomaten en paprika, die vitaminerijk zijn. In de winter eet je boerenkool en spruitjes, producten met meer mineralen en koolhydraten. Juist wat je dan nodig hebt”, legt hij uit.

Lokale, soms artisanale producten raken steeds meer in zwang. Ammerlaan constateert dat de vraag relatief jong is en het aanbod nog niet heeft kunnen volgen. “Dat vergt een diversificatie van het aanbod. Veel van de huidige infrastructuur is afgestemd op volume en efficiëntie. Diversiteit is niet het sterkste punt.” Toch heeft bijvoorbeeld de glastuinbouw op dat gebied al wel de nodige stappen gemaakt, vult Crabbé aan. “Duitsers spraken een aantal jaren geleden over de Nederlandse ‘wasserbom’ wanneer het over een tomaat ging. Daar zat geen smaak in. Inmiddels hebben Nederlandse telers een breed assortiment aan tomaten met verschillende smaken en voedingswaarden.”

Van restaurant tot samenleving

Nog volgens Crabbé heeft Nederland, door de innovatieve land- en tuinbouw, het in zich om met verse, gezonde en smaakvolle groenten de Europese gastronomie mee vorm te geven. Hij wijst op het voorbeeld van Koppert Cress, teler van talrijke kiemgroentes. De producten van de Westlandse glastuinbouwer vinden hun weg naar alle toprestaurants in de wereld. 

De horeca speelt een belangrijke rol bij de introductie van nieuwe producten, eetgewoontes, gerechten en methoden. “Het begint in restaurants en sijpelt dan door in alle lagen van de samenleving”, aldus Ammerlaan. Ook in de horeca zijn er revolutionaire ontwikkeling gaande. “Er zijn steeds meer jonge koks die hun smaak halen uit andere ingrediënten dan dierlijke producten. Zij maken heel veel gebruik van fermentatie voor de smaak of voegen bijvoorbeeld blaadjes van de zwarte bessenstruik toe”, zegt de trendwatcher. De nieuwe lichting sluit dierlijke producten niet uit, maar reduceert het belang ervan. Het is daarom dat ze reducetarians genoemd worden. Voor wie de Nederlandse gastronomische toekomst wil aanzien, moet volgens Ammerlaan de restaurants Choux en Coulisse in Amsterdam bezoeken.

Vorig artikel
Volgend artikel