Het geluk komt in de slaap

Slaap is tegelijk de beste dagcrème, nachtcrème, vermageringspil, anti-verouderingspil en antidepressivum. Tijdens de slaap heeft ons lichaam de kans om te herstellen, onze weerstand werkt dan op volle toeren en onze mentale veerkracht wordt aangespannen. Iemand die slecht slaapt, scoort hoger op pijnbeleving, heeft concentratieverlies en is prikkelbaar.

Slaapstoornissen

We kunnen langer overleven zonder eten en drinken dan zonder slaap. Een goede gezondheid en algemeen welzijn staat en valt met slaap. En toch bestaan maar liefst 88 verschillende soorten slaapstoornissen. Een op drie ploetert zich door de nacht heen en bij 10 procent leidt de acute slaapstoornis tot chronisch slecht slapen. Dat cijfer is hoog en heeft veel meer effect dan mensen beseffen. Want wie langdurig slecht slaapt, heeft ook nog eens een verhoogde kans op een angstprobleem, depressie en/of een burn-out.  

Vicieuze cirkel

Los van lichamelijke klachten zoals slaapapneu, overgewicht en hormonale ontregelingen, ligt de oorzaak vaak bij stress, onrust en pijn. Chronisch slechte slapers zitten gegijzeld in een vicieuze cirkel. Ze pakken het slaapprobleem onbewust verkeerd aan en raken helemaal ontregeld. Zo zie ik vaak dat mijn patiënten te vroeg naar bed gaan. Begrijpelijk, ze zijn immers moe, maar in functie van hun behandeling raad ik hen aan om later te gaan slapen. Hoe meer slaapdruk je voelt, hoe makkelijker je in slaap zal vallen en zal doorslapen. 

Slaapverstoorders

Wees ook aandachtig voor slaapverstoorders: overprikkeling van telefoonmeldingen en de mentale druk op constante bereikbaarheid. Overdag de tsunami aan prikkels trotseren vraagt in de avond een noodzakelijke dagafbouw: stop met actie en bouw een soort dagelijks slaapritueel in. Want slaap wordt jou niet zomaar gegeven, jij bent zelf de maker van je slaap. 

Hyperarousal

Stress maakt inslapen en doorslapen moeilijk en zorgt ervoor dat het vrijwel onmogelijk is om voldoende remslaap te krijgen. Slapelozen vertonen vaak een verhoogd spanningsniveau, hyperarousal genoemd. Hyperarousal herken je aan je verhoogde spierspanning, de algemene nervositeit, de chaos in je hoofd. Tegen bedtijd ben je nog vaak te wakker, aan het malen of bang om te gaan slapen. In geval van slapeloosheid zie je vaak quick fixes opduiken: alcohol in de avond, een slaappil, koffie en Red Bull overdag. Maar wat je in je lichaam propt, heeft invloed op je slaappatroon. Alcohol als slaapmutsje doet je wel degelijk sneller inslapen, maar je krijgt vrijwel altijd doorslaapproblemen. Dat koffie en andere cafeïnehoudende dranken een negatief effect hebben, wordt vaak weggewuifd. Ontspanningsoefeningen en meditatie overdag kunnen helpen. Deze vaardigheden verbeter je door het veel te doen.

Hoe je overdag in het leven staat, je attitude, manier van denken, je gedrag, kleurt mede hoe je slaap eruitziet. Een slaaptherapie is een spiegel voorhouden. Onrustige types beseffen de normale wakkere momenten in de nacht maar al te goed. Ze kijken vaak naar de klok, piekeren en willen slaap afdwingen. Probeer liever de slapeloosheid te accepteren in plaats van er boos op te zijn en het te willen controleren.