Het belang van me-time
Tijd nemen voor jezelf is een noodzakelijk oplaadmoment midden in een wirwar van prikkels en altijd maar moeten, moeten, moeten. Hoe leer je schaarse me-timemomenten vermenigvuldigen en comfortabel te zijn met jezelf?
Me-time definieert zich zo simpel als alleen zijn met enkel je gedachten als gezelschap. Sommigen vinden dat ietwat beangstigend, anderen verwelkomen het met open armen. Fleur van Groningen, auteur van Voelen zonder filter en cartooniste, ziet het vooral als een kans om haar batterij op te laden: “Dat lukt als ik alleen ben of bij iemand bij wie ik me goed voel. Het is belangrijk om je eigen gezelschap niet te schuwen. Me-time is ook een goed gesprek voeren met jezelf, zien wat er in je omgaat en dat goed doorvoelen.”
Geen diepgaande duiding van het concept zonder de omkadering van zelfzorg. “Me-time is geen luxe, maar fundamenteel, een investering in zelfzorg”, definieert Veerle Dobbelaere. “We moeten af van het idee dat het onderaan ons prioriteitenlijstje hoort te staan en dat je er veel tijd voor moet vrijmaken”, aldus de actrice, lifecoach en oprichter van de Ademruimte Academie. “Het kan zo simpel en laagdrempelig zijn als slechts één minuut per dag vrijhouden. Dat kan 60 seconden in de verte staren of gewoon ademhalen zijn. Kleine stapjes maken het grote verschil.”
Me-time tools
Starten doe je dus met intenties zetten, maar daarna volgt wel de uitvoering. Daar loopt het vaak nog wat stroef. “Ik mediteer een uur per dag, behalve als het druk is. Dan mediteer ik twee uur”, citeert Dobbelaere een oud zen-gezegde. “Dat vat goed samen wat het eigenlijk moet zijn. Ons brein werkt ook minder efficiënt als het in stressmodus is. Het is dus heel belangrijk om regelmatig stil te staan en tot jezelf te komen. Daar heb je vele methodieken en tools voor.” Van Groningen gaat bijvoorbeeld op zoek naar ontprikkeling in de natuur.
“Ik ben ook graag creatief bezig, ik schilder en ik schrijf, en ik mediteer. Of ik lees mooie romans, echt voeding voor de ziel.” Ze vergelijkt series bingen en door Instagram scrollen dan weer met fastfood voor de ziel. “Eens een hamburger eten is geen ramp, maar het is geen volwaardige maaltijd. Het mag niet je enige soort me-time zijn. Daar kun je van leeglopen. Maar je moet het dus niet te allen tijde vermijden. Soms kan het deugd doen om eventjes te vluchten. En een arthousefilm vraagt nu eenmaal meer inspanning dan een realityserie kijken.”
Een andere reden waarom mensen die mij-momentjes niet gewoon grijpen, is het schuldgevoel dat er vaak bij komt kijken. Dat ervaarde ook Van Groningen: “Ik moest leren om het mezelf te gunnen. Als kind cijferde ik me vaak weg, onder meer door de familiesituatie waarin ik opgroeide, en paste me continu aan. Dan leer je niet om te voelen wat je behoeften zijn en er rekening mee te houden. Vroeger had ik veel last van schuldgevoel als ik me niet nuttig maakte voor anderen. Veel mensen ervaren dat. We worden ook niet echt aangemoedigd om aan zelfzorg te doen.”
Dat vloeit voort uit een zekere maatschappelijke druk: tijd voor jezelf nemen is zogezegd non-prioritair wanneer je een gezin hebt om voor te zorgen, boven op alle verwachtingen op het werk of school. “De grootste misvatting is dat zelfzorg egoïstisch is”, aldus Dobbelaere. “Helemaal niet. Het is een kwestie van eerst voor jezelf zorgen zodat je dat vervolgens voor een ander kunt.” Daar is Van Groningen het volmondig mee eens. “Als je jezelf op een droogje zet, kun je op den duur ook niets meer aan anderen geven. Maar als jij je goed voelt, dan straalt dat af op iedereen in je omgeving.”
De grootste misvatting is dat zelfzorg egoïstisch is.
Geen rust zonder grenzen
Het effectiefste zelfzorgmiddel? Dat is grenzen stellen, een proces met veel vallen en opstaan. Dobbelaere: “Tijdens onze opvoeding leerden we nooit echt hoe grenzen te stellen, wel om te zwijgen en flink te zijn. Bovendien denken we al snel dat iemand boos of teleurgesteld zal zijn als we nee zeggen: we denken te vaak in de plaats van een ander. Maar dat kunnen we niet.” Bewustzijn is hier een belangrijk sleutelwoord: hoe ontdek ik waar ik gelukkig van word, wanneer ik eigenlijk nee wil zeggen en hoe comfortabel te zijn met mezelf? “Ons lichaam geeft eigenlijk altijd aan wanneer je iets wel of niet wilt. Luister ernaar, voel waar de spanning zit en durf luidop aan te geven wat je noden zijn.”
“Ik moet daar nog elke dag bewust mee bezig zijn”, vertelt Van Groningen over haar eigen leerproces. “Toen ik vroeger overprikkeld was – waar ik als hoogsensitief persoon extra op moet letten – schaamde ik mij en verwerkte ik dat alleen. Ondertussen vind ik het fijn om grenzen aan te geven. Je maakt er een soort van psychologische cocon van, een safe space. Na jaren van overprikkeling en de ‘slechtste versie’ van jezelf zijn – huilerig, angstig, zenuwachtig – komt dan plots die easy going persoon tevoorschijn van wie je niet eens wist dat ze bestond.”
En wat is er leuker dan rond te hangen met die versie? Neem jezelf eens op date en geniet van je eigen gezelschap. Van Groningen: “Mensen maken zich ten onrechte zorgen over bijvoorbeeld alleen op restaurant of naar de cinema gaan. Andere mensen zijn vooral met zichzelf bezig, niet met jou. In eigen gezelschap kun je bovendien doen wat je wilt. Het is eigenlijk opnieuw een beetje kind-zijn. En een extra tip: plan je zelfzorgmomenten in voor je andere afspraken maakt.”
Een goede balans in termen van verbinding is wel belangrijk, vult Dobbelaere aan: “We zijn biologisch gezien gemaakt om te verbinden. Dat verlangen hoef je niet te bevechten. Als je niet goed alleen kunt zijn, begin dan niet met een soloreis. Ga wandelen of een koffie drinken. Begin ook hier klein en kijk achteraf wat dat met je deed.” Want, zo vatten beiden het samen, emoties zijn de beste leermeesters in termen van waar jij uiteindelijk nood aan hebt.