Gamen in coronatijd: tussen ontspannen en ontsnappen
Het mentaal welzijn van kinderen en jongeren zit onder de plak van de coronamaatregelen. Bezorgdheid, angst en eenzaamheid zijn sterk aanwezig, zo blijkt uit de enquête #jongerenovercorona van het Kinderrechtencommissariaat. Een ontspannende vrijetijdsinvulling zoals gamen kan daarbij helpen, maar hoe vind je daarin een gezonde balans?
Een ander soort vrijheid
Onze bewegingsruimte is dezer dagen voornamelijk in handen van de overheid. Dus gaan jongeren op zoek naar een ander soort vrijheid. Voor velen vormen beeldschermmedia, digitaal entertainment en zeker gamen een belangrijk alternatief. Een wereld waar ze zich vrijelijk en ontspannen kunnen bewegen, en waar contact met vrienden gewaarborgd blijft. Maar hoe schadelijk zijn die vaak urenlange gamesessies?
Een antwoord blijven de vele onderzoeken naar gaming ons nog schuldig. Onderzoeksresultaten zijn te pril om concrete uitspraken te maken. Ook hier in Vlaanderen, zijn de zelftests gamen van De DrugLijn gretig in gebruik. Maar wat kunnen we wel al meenemen?
De behoeften die games invullen
Gamen vervult eerst en vooral de drie basisbehoeften: autonomie, verbondenheid en competentie. Mensen halen energie uit activiteiten die ze zelf graag doen (autonomie) en voor velen is dat gamen, een digitale vorm van spelen. Bovendien spelen ze sterk in op het gevoel van keuzevrijheid: je kunt een zelfgecreëerd personage laten bewegen in een coronavrije wereld.
Daarnaast, in een anderhalvemetermaatschappij met kleine bubbels, worden alternatieve vormen van sociaal contact en verbinding ook steeds belangrijker (verbondenheid).De sociale interactie binnen gamen maakt het tot de meest veilige groepsactiviteit in coronatijd. Ook het actief en bewust op zoek gaan naar activiteiten waar je vaardig in bent of waar je iets bijleert, werkt zeer helend (competentie).En laat dat nu net iets zijn waar games met verschillende levels, feedbacksystemen en straffen en beloningen volop op inspelen.
Belangrijk is waarom iemand gamet, niet hoeveel uren eraan gespendeerd worden.
Beweegredenen om te gamen
Maar aan de andere zijde van de virtueel gewonnen medaille creeërt deze crisis ook mogelijk nieuwe, ongezonde patronen. Gamen wordt vaak geassocieerd met een sedentaire levensstijl, een verstoord dag-en-nachtritme, intrinsieke gokelementen… Bij een kleine groep gamers raakt de balans tussen gamen en andere aspecten van hun leven grondig verstoord. Vooral omwille van de negatieve beweegredenen om te gamen: omdat je slecht in je vel zit en zo ontsnapt aan deze gevoelens, door spanningen thuis, omdat schoolgaan een zware opgave is…
Belangrijk is dus waarom iemand gamet, niet hoeveel uren eraan gespendeerd worden. Als langdurig sociaal isolement en gamen als coping voor stress en negatieve emoties aanhoudt, kan het uitgroeien tot een gamestoornis. Er ontstaat afzondering, verwaarlozing van hobby’s en school, en als gaming niet mogelijk is, heerst er angst of prikkelbaarheid. Daarom is de fase wanneer we als maatschappij meer vrijheden herwinnen en het ‘gewone’ leven zich meer herneemt, een cruciaal moment om de vinger aan de pols te houden. Maar daar hoeven we zeker niet passief op te wachten.